And my oscar goes to Cygnus X-1

Οι ευχές που είχα κάνει όταν σας παρουσίασα τις 73ες υποψηφιότητεςέπιασαν όλες κατά το ήμισυ. Φαίνεται ότι ο θείος Όσκαρ βαριακούει τελευταίως, καθότι είναι πια 74 Μαρτίων (μαζί με το δίσεκτο). Γεννήθηκε στα 1927, αλλά ποτέ δεν κατάφερε να ξεπεράσει τις 13 ίντσες. Καμωμένος από επίχρυσο μέταλλο, στηρίζεται πάντα στο σπαθί του, ευθυτενής σε στάση προσοχής, πατώντας πάνω σ' ένα καρούλι για φιλμ. Η βάφτισή του έγινε όταν ήταν τεσσάρων ετών. Μια γραμματέας που τον είδε ανέκραξε έκπληκτη "καλέ, αυτός μου θυμίζει τον θείο μου τον Όσκαρ". Κάποιος χρονογράφος σε εφημερίδα την άκουσε, κι έτσι του βγήκε τ' όνομα. Έλεγα λοιπόν ότι όλοι έφυγαν ικανοποιημένοι φέτος, αφού η μοιρασιά έγινε αρκετά καλά: πέντε στον "Μονομάχο" και από τέσσερα "Τίγρης" και "Traffic".

Ήπιοι τόνοι κρατήθηκαν και από τον κομπέρ Στηβ Μάρτιν που ανέλαβε την φιλοξενία, αντικαθιστώντας προσωρινά τον καυστικό και επιθετικό Μπίλι Κρίσταλ, που βρέθηκε να είναι αρκετά απασχολημένος σε κάποια ταινία (America's Sweethearts). Οι δικοί μας παρουσιαστές του φιλμ-νετ φρόντισαν να μιλάνε αρκετά. Τόσο δυνατά ώστε να μην μπορούμε ν' ακούσουμε αρκετές από τις πρωτότυπες ατάκες, και τόσο αργά ώστε να μην προλαβαίνουν καν να μεταφέρουν σωστά όλα τα λεγόμενα. Οι στιγμές αμηχανίας και εκνευρισμού του φιλοθεάμονος τηλεοπτικού κοινού ήταν ουκ ολίγες, διότι στην αίθουσα γελάγανε με κάποιο αστείο (πετυχημένο ή μη) κι εμείς δεν ακούγαμε καν τι είπε ο εκάστοτε αστειευόμενος αστήρ.

Φέτος δεν είχαμε κάποιες τρανταχτές εκπλήξεις στα βραβεία. Οι εκπλήξεις τελείωσαν μάλλον μ' αυτούς που μείνανε στην απ' έξω, όντας μη υποψήφιοι. Για παράδειγμα στον πρώτο γυναικείο ρόλο, η Τζούλια Ρόμπερτς φρόντισε να εκτοπίσει από την πεντάδα την Μπιορκ (Χορεύοντας στο σκοτάδι ) και την Ρενέ Ζελβέγκερ (Νοσοκόμα Μπέτι ). Έτσι όταν ανέβηκε για το βραβείο θα μπορούσε να πει "δεν το περίμενα", αλλά δεν το είπε από μετριοφροσύνη. Ήταν τόσο συγκινημένη που δεν μπορούσε να διαβάσει ούτε το κιου (ξέρετε αυτό που βλέπει ο καλεσμένος για να μη χάνει τα λόγια του). Έκλαιγε σαν ανθισμένη μανόλια κι έκανε προκατασκευασμένα αστεία. Έκλαιγε κι άλλοι γελούσαν (με τα αστεία που έλεγε, εννοώ. Μην κάνετε όρεξη εσείς οι κακεντρεχείς). Κι εκεί που έκλαιγε, γελούσε ως χαριτωμένη κυρία. Κι εκεί που γελούσε νάσου και πάλι κλάμα η κυρία. Μεγάλη ηθοποιός. Και στη σκηνή και στην οθόνη.

Ο δεύτερος γυναικείος ήταν ίσως το σπουδαιότερο θετικό ξάφνιασμα. Βραβεύτηκε η Μάρσια Γκέι Χάρντεν (Το πέρασμα του Μίλλερ, Space cowboys), ένα καθαρόαιμο αουτσάιντερ, για την ερμηνεία της στον "Πόλοκ" του Εντ Χάρις. Κατάφερε να εκτοπίσει τις πολύπειρες dame Τζούντι Ντεντς, Τζούλι Γουώλτερς, Φράνσις Μακ Ντόρμαντ και την πρωτάρα Κέιτ Χάντσον, παρά την αμέριστη "υποστήριξη" της μητέρας της, Γκόλντι Χόουν. Η Χάρντεν υποδύεται την σύντροφο του πρωτοπόρου και παραστρατημένου ζωγράφου Τζάκσον Πόλοκ (ο ίδιος ο Χάρις), που παρατάει την προσωπική της καλλιτεχνική σταδιοδρομία και αφοσιώνεται στον μεγάλο επαναστάτη δημιουργό.

Στις ανδρικές ερμηνείες θριάμβευσε εν πρώτοις ο μονομάχος Ράσελ Κρόου, που μάλλον δεν το περίμενε. Όσο αδικημένος ένοιωσε πέρσι που δεν βραβεύτηκε για την απίστευτη μεταμόρφωσή του στο "The Insider" του Μάικλ Μαν (Ανθρωποκυνηγός), άλλο τόσο δικαιωμένος θα πρέπει να νοιώθει τώρα που ρεφάρισε σε βάρος του Τζέφρι Ντε Σαντ Ρας (Η πένα της αμαρτίας). Ο Στηβ Μάρτιν αστειεύτηκε πριν λέγοντας "αν το πάρει ο Τομ Χανκς, θα έχουμε διαφορά τρία όσκαρ". Ως γνωστόν ο Στηβ δεν υπήρξε ποτέ υποψήφιος (ούτε καν για την "Ρωξάνη") ενώ ο Χανκς έχει ήδη δύο αγαλματίδια (Φιλαδέλφεια, Φόρεστ Γκαμπ).

Ο "Μονομάχος" κέρδισε άλλες τέσσερις κατηγορίες. Ήχου για τις κλαγγές και τις αρματοδρομίες. Οπτικών εφφέ για την θαυμάσια ψηφιακή ανακατασκευή του μισογκρεμισμένου Κολοσσαίου. Κοστουμιών (Janty Yates) για τις στολές, τα σπαθιά, τις ασπίδες και τα υπόλοιπα αξεσουάρ της αρένας. Και βέβαια αυτό της καλύτερης ταινίας για να μην φύγει πικραμένος ο Ρίντλεϊ (Μπλέιντ Ράνερ, Άλιεν, Θέλμα και Λουίζ). Όλοι οι βραβευμένοι αναφέρθηκαν στο όραμα του Ρίντλεϊ Σκοτ και τον ευχαρίστησαν θερμά, συγκινώντας τον πολλαπλά.

Στον δεύτερο ρόλο ο Μπενίτσιο Ντελ Τόρο επικράτησε δίκαια, πράγμα στο οποίο πιστεύω ότι συμφωνείτε απαξάπαντες. Η πολυπλοκότητα και η σπουδαιότητα του μεξικάνου αδιάφθορου αστυνομικού που ενσάρκωσε στο "Traffic" του Σόντερμπεργκ (*), δείχνουν ότι είναι αρκετά ώριμος και συνετός. Ότι δεν έχει καβαλήσει το καλάμι, παρά το πολύ νεαρόν της ηλικίας του. Ότι μας περιμένουν πολλές εκπλήξεις απ' αυτόν στο μέλλον. Εξάλλου τα βραβεία που μάζεψε, ένθεν και ένθεν του Ατλαντικού, είναι και πολλά και καλά, με κατακλείδα τη χρυσή άρκτο στο Βερολίνο . Με το ιδιαίτερο μεχικάνικο αξάν και το βαθύ διαπεραστικό του βλέμμα μας μάγεψε όλους.

Το πολυμερές "Traffic" τσίμπησε άλλα τρία σπουδαία βραβεία. Μοντάζ για την εκπληκτική δουλειά που έκανε ο Stephen Mirrione, ο οποίος κατάφερε να πηγαινοφέρνει ρυθμικά και συναρπαστικά, τρεις διαφορετικές διαπλεκόμενες ιστορίες με τρεις διαφορετικές καλλιτεχνικές φωτογραφίες. Διασκευασμένου σεναρίου (Stephen Gaghan) που ευτύχησε να του το απονείμει δορυφορικά ο Άρθουρ Κλαρκ από την Σριλάνκα. Ο όποιος ήταν πρωινός (με διαφορά 8 ώρες) και ιδιαίτερα κεφάτος. Μας υπενθύμισε ότι "βρίσκομαι μια μέρα μπροστά από σας" (the day after) και ότι "ατύχησα να πάρω το ανάλογο βραβείο με την Οδύσσεια 2001 του Κιούμπρικ, αλλ' από τότε έχει περάσει ένας αιώνας". Δήλωσε επίσης ευτυχής που απονέμει το πρώτο σενάριο της νέας χιλιετίας. Και φυσικά ήταν αυτοδίκαιο, το βραβείο σκηνοθεσίας να πάει στο Στήβεν Σόντερμπεργκ , που τα μαστόρεψε όλ' αυτά.

Ο έτερος μεγάλος θριαμβευτής ήταν, εξίσου φυσιολογικά, ο ταϊβανέζος Ανγκ Λη. Ατυχήσας δις (Γαμήλια τελετή, Φαϊ, ποτό, αρσενικό, θηλυκό) και αδικηθείς κατάφορα με την πιο σπουδαία του δουλειά (Παγοθύελλα), κατάφερε να κερδίσει το παιχνίδι με τους κανόνες της φαντασμαγορικής περιπέτειας και του γοητευτικού λαϊκού μύθου. Ζωντάνεψε και αναβίωσε καλλιτεχνικά μια ολόκληρη εποχή και μια ολόκληρη σχολή επικών ταινιών πολεμικών τεχνών. Εκτός από το ξενόγλωσσο όσκαρ, που ήταν πια σίγουρο, απέσπασε δίκαια την καλλιτεχνική διεύθυνση (Tim Yip) και την μουσική (Tan Dun), για την σημαντικότητα της οποίας έχω κάποιες επιφυλάξεις. Ο Tim Yip σίγουρα μπήκε στο βιβλίο Γκίνες διότι κατόρθωσε να ευχαριστήσει τους πάντες ονομαστικά, πυροβολώντας ονόματα απνευστί επί ένα λεπτό. Επίσης ο Peter Pau έκλεψε με την μαγευτική φωτογραφία του το ανάλογο αγαλμάτιο (αφού το Traffic δεν έφτασε καν στην πηγή).

Το πρωτότυπο σενάριο κέρδισε επάξια ο "Σχεδόν διάσημος" Κάμερον Κρόου (Τζέρι Μαγκουάιρ, Singles) με το έντονα αυτοβιογραφικό "Almost famous". Είναι βασισμένο στις εμπειρίες του, ως μουσικού αρθρογράφου επί σειρά ετών στο περιοδικό Rolling Stone. Και περιγράφει την εφηβεία ενός παθιασμένου ροκ κριτικού που ακολουθεί την καλοκαιρινή περιοδεία του συγκροτήματος Stillwater. "Η ταινία είναι ένα ερωτικό γράμμα στη μουσική και στην οικογένειά μου", μας είπε βαθιά συγκινημένος. Στο soundtrack συναντάμε τους Simon and Garfunkel, The Who, Todd Rundgren, Yes, The Beach Boys, Stillwater, Rod Stewart, The Seeds, The Allman Borthers Band, Lynyrd Skynyrd, Led Zeppelin, Elton John, Nancy Wilson, David Bowie, Cat Stevens, Clarence Carter και Thunderclap Newman. Κάντε όρεξη από τώρα.

Στο τραγούδι τα πράματα ήταν και πάλι προκαθορισμένα. Μέσα σ' ένα κλίμα που θύμισε Γιουροβίζιον (γλυκανάλατος Στινγκ, γλυκερός Ράντι Νιούμαν με Σουζάνα Bangle Χοφς και απω-ανατολίτικο πετιμέζι αλά Tan Dun και James Schamus), ο αξιοπρεπής Μπομπ Ντίλαν μας τραγούδησε δορυφορικά από την Αυστραλία "Things have changed" (say that again Bob) και παρέμεινε στη γραμμή του, αφού αμέσως μετά πήρε το βαρύτιμο αγαλματίδιο, σχολιάζοντας μάλλον αρνητικά την όλη φιέστα. Η μεγάλη αδικημένη Μπιορκ ερμήνευσε ζωντανά το "Ι've seen it all" φορώντας ένα εκπληκτικό φόρεμα-λευκό-κύκνο, που μιλούσε επάνω της και υπαινίσσονταν πολλά. Η πιο μελωδική ανάσα πού 'χετε ακούσει ποτέ. Άλλοι την κρύβουν από ντροπή κι αυτή την αφήνει να περιπλανηθεί ελεύθερα ανάμεσα στους στίχους. Τραγουδάει όπως ανασαίνει κι ανασαίνει λυρικά και πολύ ερωτικά.

Τα υπόλοιπα δύο τεχνικά βραβεία (make-up, sound editing) μοιράστηκαν αναλόγως. Ο βετεράνος μάγος του προσθετικού μακιγιάζ Rick Baker (6 όσκαρ στις 10 υποψηφιότητες) και η συνεργάτης του Gail Ryan (μαζί με άλλους 150 βοηθούς) μεταμόρφωσαν τον Τζιμ Κάρεϊ (από σκέτο κατεργάρη) σε "Κατεργάρη των Χριστουγέννων". Και ο βασιλιάς του ήχου Jon Johnson τράνταξε τις οθόνες με τα εκκωφαντικά ηχητικά εφφέ του "Χαμένου υποβρυχίου" (U-571). Στο ντοκιμαντέρ βραβεύτηκαν το μικρό "Big mama" της Tracy Seretean και το μεγάλο "Into the arms of strangers: Stories of the kindertransport" (ατελείωτος τίτλος) των Mark Jonathan Harris και Deborah Oppenheimer. Το μικρού μήκους με υπόθεση δόθηκε στο "Quiero ser (I want to be...)" του Florian Gallenberger. Και το μικρό κινούμενο σχέδιο κέρδισε ο ολλανδός Michael Dudok de Wit για το "Father and daughter".

Τέλος είχαμε δύο βραβεύσεις τεχνικών και επιστημονικών επιτεύξεων, στην Pixar και την ψηφιακή της επανάσταση, και στον καταξιωμένο σεναρίστα Ίρβιν Γιανγκ. Δύο τιμητικά όσκαρ δόθηκαν επίσης στον διευθυντή φωτογραφίας Τζακ Κάρντιφ (Η βασίλισσα της Αφρικής) από τον Ντάστιν Χόφμαν, και στον σεναριογράφο Έρνεστ Λήμαν (Η μελωδία της ευτυχίας) από την Τζούλι Άντριους. Το βραβείο Ίρβιν Θάλμπεργκ για την συνολική του προσφορά ως παραγωγού, παρέλαβε ο Ντίνο Ντε Λαουρέντις (Χάνιμπαλ) από τον θαλερό Άντονι Χόπκινς. "Hey, my little Tony" τον χάιδεψε ανύποπτα στο μάγουλο ο big Dino.

Πηγές
http://oscar.com/oscarnight/winners/winners.htmll Συμπληρωματική πηγή το oscar.com
Τι κάνει ο δαιμόνιος Μπίλι Κρίσταλ; http://us.imdb.com/Name?Crystal,+Billyl

ΥΓ1: Όλα καλά ρε παιδιά, αλλά ο Κριστόφ Λαμπέρ που κολλάει; Τι σόι βραδιά όσκαρ γίνεται με τέτοια απόσταση;
ΥΓ2: "Μερικές φορές ο καλύτερος τρόπος ν' αντιμετωπίσεις έναν πειρασμό, είναι να υποκύψεις σ' αυτόν" ειπώθηκε για το Chocolat.
ΥΓ3: Το σοκολατένιο θέμα της Ρέιτσελ Πόρτμαν ερμήνευσαν φανταστικά ο βιολονίστας Γιο-Γιο Μα και ο βιολιστής Άιζακ Πέρλμαν.
ΥΓ4: Η Γκόλντι Χόουν χρειάζεται οπωσδήποτε μία ντουμπλέζ για τις τρισύλλαβες και άνω λέξεις. Διότι κάθε φορά που πάει να πει λέξη με τρεις ή παραπάνω συλλαβές, κάνει σαρδάμ.
ΥΓ5: Ο αγγλικός τίτλος του άρθρου αναφέρεται φυσικά στον λευκό κύκνο που ακούει στο όνομα Bjork. Ο Cygnus X-1 είναι ένα άστρο ακτινών Χ στον αστερισμό του Κύκνου, που κάποτε θεωρήθηκε ως πιθανή μαύρη τρύπα.