Φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Βραβεία (σοσιαλιστικής) διεθνούς διαγωνιστικού

ΧΡΥΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ στο 'τελευταίο καταφύγιο' (The Last Resort) του πολωνού Pavel Pawlikowski (βρετανική παραγωγή). Με μια ιστορία δύο ρώσων μεταναστών στην Αγγλία που νοσταλγούν την πατρίδα τους. Μήπως σας θυμίζει υπερβολικά το Moonlighting του Skolimowski που είναι και ο πρόεδρος της επιτροπής;

ΑΡΓΥΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ στους 'χαμένους δολοφόνους' (Lost Killers) του γεωργιανού Dito Tsintsadze (γερμανική παραγωγή). E, κι η Γεωργία (η χώρα, όχι η ωραία γειτόνισσα) κοντά μας είναι (όχι στην Ελλάδα, στην Πολωνία).
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ στην 'ημέρα που έγινα γυναίκα' (Roozi Keh Zan Shodam) της ιρανής Marziyeh Meshkini συζύγου του Mohsen Makhmalbaf. Mια πολύ μεγάλη κινηματογραφική οικογένεια από την πιο νέα κινηματογραφία του κόσμου. Έπρεπε να δώσουμε και κάτι αλλού, για να μη μας πουν ότι μεροληπτούμε.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΣΕΝΑΡΙΟΥ στον γερμανό Christian Petzold για μια 'ασυνήθιστη κατάσταση' (Die Innere Sicherheit). Πώς είπατε; Τα έχει κάνει σαλάτα και τουρλού μαλιφατούρα; Όχι φίλοι μου. Εσείς δεν ξέρετε. Έτσι είναι τα μοντέρνα σενάρια. Πηγαίνεις την Ευρώπη πέρα-δώθε και αφήνεις αρκετά παράθυρα ακάλυπτα, "ανοιχτά" σε ερμηνείες, για να μη σου πουν ότι περιορίζεις τη φαντασία του θεατή.

ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΙΚΗΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑΣ στους πρωταγωνιστές του Last Resort, Dina Korzun και Paddy Considine, αλλά και στον Misel Matisevic του Lost Killers. Κι εδώ ο Skolimowski πέρασε τη γραμμή του.
ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΟΣ στην Malgorzata Szumowska για τον 'ευτυχισμένο της άνθρωπο' (Szczesliwy Czlowiek) πάλι από την Πολωνία. Kι άσε την Petra Going να κουρεύεται.
Τα βραβεία ήταν ομόφωνα και θεωρούνται δίκαια επειδή ο πρόεδρος της επιτροπής είναι πολωνός και συνεπώς μόνο αυτός θα μπορούσε να διαβάσει σωστά τους πρωτότυπους τίτλους των ταινιών και τα ονόματα των συντελεστών. Σύντροφε Jerzy το πρώην ανατολικό μπλοκ σ' ευγνωμονεί από τα βάθη της δύσης του.
Στο περιθώριο των επίσημων, οι διακρίσεις των κριτικών. Σινεμά και ΠΕΚΚ διέκριναν την 'Αγέλαστο Πέτρα' του Φίλιππου Κουτσαφτή, επιμένοντας ελληνικά και τεκμηριωμένα. Η ΠΕΚΚ επεκτάθηκε και στο 'Σπίτι του Κάιν' και κατέληξε με εύφημο μνεία στους 'Κλειστούς Δρόμους' του Ιωάννου για την διάχυσή του προς το σινεμά τεκμηρίωσης. Ξαφνικά κάτι έσπασε μέσα τους και αγάπησαν το ντοκιμαντέρ ή μήπως ξεστραβώθηκαν στους νέους ορίζοντες και το εαρινό φεστιβάλ του κου Εϊπίδη; Όχι απλά τα ντοκιμαντέρ ήταν οι μόνες αξιόλογες και ολοκληρωμένες δουλειές.
H Fipresci ξεχώρισε το 'Τελευταίο καταφύγιο' του διεθνούς, το οριζόντιο '101 Reykjavik' του ισλανδού ηθοποιού Baltasar Kormakur, και μνημόνευσε το 'Σπίτι του Κάιν' και την 'Ασυνήθιστη κατάσταση'. Το κοινό υπερψήφισε την τιτάνια 'Αγέλαστο Πέτρα' στο ελληνικό και τους αναμενόμενα καλούς 'Μοναχικούς Τύπους' (Samotari) στο διεθνές του ξεκούμπωτου τσέχου David Ondricek, αφήνοντας δεύτερους του 'Αξέχαστους' (Wasurerarenu-Hitobito) του οκαερινού ιάπωνος Makoto Shinozaki. Πρώτη φορά ξανασυμβαίνει τέτοια ομογνωμία κοινού και επιτροπής.
Κρατικά βραβεία ποιότητας: κράτα το σώου βασίλισσα μαϊμού

Ο περιβάλλων χώρος κατάφωτος από αντιαεροπορικούς προβολείς. Τα βλήματα εδάφους-εδάφους έτοιμα. Η υποδοχή των καλεσμένων από την Μάριον Μιχελιδάκη, κυρα-κατινίστικη, θύμισε ξινά όσκαρ με ολίγο από στιφάδο. Υποχρέωνε τους καλεσμένους να κάνουν παιχνίδι με το στανιό (Νινιό και Χατούπη). Το "ανακαινισμένο" (βλέπε επανακατασκευασμένο) βασιλικό θέατρο ήταν κοσμικά κατάμεστο. Ο Κωστάλας με ύφος δέκα καρδιναλίων μας θύμισε διπλά τόλουπ και πιρουέτες. Οι ελληνικοί χοροί του Σκαλκώτα, άδειοι και "λίγοι" εξαιτίας του μικρού και αβαθούς σχήματος της κρατικής ορχήστρας του δήμου, αταίριαστοι με το υπόλοιπο υπερθέαμα. Ο δήμαρχος που μας αξίζει, να καμαρώνει ωσάν αιγυπτιακόν σκέπαρνον. Οι χορογραφίες του Χαρίλαου Μανταφούνη, με συνοδεία από τσάρλεστον και ζεϊμπέκικα μέχρι FreeStyla, αργές και άρρυθμες ενίοτε, θύμισαν τα μπαλέτα του πρωινού καφέ. Η δε τηλεσκηνοθεσία του Βλαχοδημητρόπουλου ανασούμπαλη και αποπροσανατολισμένη, σαν ξεμαλλιάρα τρελή κυράτσα που δεν ξέρει που πατάει και που πηγαίνει.
Μόνο ο Σπύρος Παπαδόπουλος στάθηκε στο ύψος του. Έγραψε ο ίδιος τις αρκετά εύστοχες ατάκες του και δούλεψε πολύ πάνω στο στήσιμό του, άνετος και ετοιμόλογος στις δύσκολες στιγμές. Οι βραβεύσαντες έμοιαζαν να διαβάζουν κάποιο αόρατο κιου στο ταβάνι ή αναλώθηκαν σε κάποια κρύα αστεία. Τα βραβεία τα διάβαζαν ακόμα και οι τηλεθεατές μ' αυτά τα τεράστια παχιά μαύρα γράμματα που ήταν τυπωμένα. Η μεγαλύτερη έκπληξη ήταν η Μπέτυ Αρβανίτη, εμφανιζόμενη στρογγυλοπρόσωπη, αγνώριστη από τις πολλαπλές λιποαναρροφήσεις, με φουσκωμένα ζυγωματικά και το θεληματικό της πιγούνι να διακρίνεται μετά βίας. Το δε χαμόγελό της τραβηγμένο από τ' αυτιά. Οι βραβευθέντες έστεκαν αμήχανοι, ολιγόλογοι και κάποιοι βαθιά συγκινημένοι.
Τα βραβεία κρίνονται "αναγκαία και επιβεβλημένα". Τιμήθηκαν οι προσπάθειες των σκηνοθετών που το έργο τους θύμιζε περισσότερο σινεμά και λιγότερο τηλεόραση. Καλό θα μου πείτε αυτό, αλλά νά 'χαμε και πιο καλές ταινίες θά 'ταν ακόμα καλύτερα. Οι μονόφθαλμοι δεν φέρνουν την άνοιξη. Οι προσκλήσεις τυπώθηκαν επί Παγκάλου (ο υπουργός πολιτισμού Θεόδωρος Πάγκαλος σας προσκαλεί κ.λπ.) αλλά η τελετή έκλεισε με Ελευθέριο (ω παρντόν) Ευάγγελο ήθελα να πω Βενιζέλο. Ο πληθωρικός Βαγγέλης είπε ότι το έργο που παίρνει το πρώτο βραβείο το είδαμε το πρωί στην παράδοση/παραλαβή του υπουργείου (ένας κι ένας ίσον κανένας).
Στατιστικά και μόνο αναφέρω ότι ο, συμπαθής αλλά ανισοβαρής, 'Ένας κι Ένας' αποκόμισε έξι όσκαρ, εεε... κρατικά βραβεία, μακιγιάζ (Κατερίνα Βαρθαλίτου), ενδυματολογίας (Δαμιανός Ζαρίφης), 1ου ανδρικού ρόλου για τον άτλαντα Καλογερόπουλο, που σήκωσε την ταινία στους ώμους του. Σεναρίου, σκηνοθεσίας και καλύτερης ταινίας για τον παλαίμαχο Ζαπατίνα που έκανε την έκπληξη και εδραίωσε τον Μύθο στις κινηματογραφικές παραγωγές.

'Αυτή η Νύχτα Μένει' του Νίκου Παναγιωτόπουλου, έφυγε επίσης με έξι βραβεία, ήχου (Μαρίνος Αθανασόπουλος), σκηνογραφίας (Γιώργος Ανδριτσόγιαννος), μουσικής (Σταμάτης Κραουνάκης), 2ου (Ζωή Ναλμπάντη) και 1ου γυναικείου ρόλου (Αθηνά Μαξίμου) και δεύτερης καλύτερης ταινίας.
Η παρά-ταρκοφσκική 'Εφήμερη Πόλη' του Γιώργου Ζαφείρη τσίμπησε ένα μοντάζ (Γιώργος Τριανταφύλλου), μια φωτογραφία (Σταμάτης Γιαννούλης), ένα πρωτοεμφανιζόμενου και μια τρίτη καλύτερη ταινία. Η 'Πίσω Πόρτα' απλά δικαίωσε τον τίτλο της με το πανάξιο 2ου ανδρικού που κέρδισε ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, ως θείος κι αδελφή.
Οπτικά υπεύθυνος ο Τάσος Μπουλμέτης μας έδειξε από έξι φορές τα τρέιλερ της Νύχτας και του Ένα κι Ένα και τέσσερις φορές αυτό της Εφήμερης πόλης. Είναι πραγματικά σουρεαλιστικό ν' ακούς έξη φορές πως "όλοι γαμάνε κι εγώ τρώω πατατάκια". Lays για όσους ενδιαφέρονται για τις γαστριμαργικές προτιμήσεις του καθόλα συμπαθούς ερμηνευτικά Τάσου Βασιλείου.
Στα πεταχτά, δόθηκαν και 10 ισότιμα μiκρού μήκους: 'Merry Kitschmas' του Ηλία Δημητρίου, 'Θολό ποτάμι' της Στρατούλας Θεοδωράτου, 'Φωταγωγός' του Γιάννη Βεσλεμέ, 'Καυτός ορίζοντας' του Αντώνη Σαμουράκη, 'Ο βετεράνος' του Βασίλη Δούβλη, 'Ο Γκόμπι κι ο Θεός' του Βαγγέλη Μαδεράκη, 'Τα μάτια που τρώνε' του Σύλλα Τζουμέρκα, 'Γιούπι' της Κωνσταντίνας κόρης Βούλγαρη, 'Καλή τάπα καρφίτσα' του Αλεξάνδρου υιού Βούλγαρη. Και τρία ανισότιμα: 3ο βραβείο στην κουβανοθρεμένη 'Κυρία των σκύλων' της Εύης Καραμπάτσου, 2ο βραβείο στον εξ ανατολικών ορμώμενο 'Έναν λαμπερό ήλιο' του Βασίλη Λουλέ και 1ο βραβείο στο τολμηρό και σαρδόνιο 'Έλα να σου πω' της Κατερίνας Φιλιώτη.
Περαστικά και του χρόνου.

Παραπομπές
http://www.samotari.cz/english
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/loners_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/sicherheit_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/became_woman_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/not_forgotten_gr.html
http://www.viff.org/details.cfm?GetDetails=24
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/happy_man_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/last_resort_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/greek/agelastos_petra.html
http://www.filmfestival.gr/2000/greek/efimeri_poli_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/intcomp/klisti_dromoi_gr.html
http://www.filmfestival.gr/2000/greek/piso_porta_gr.html