Καυτό Απόρρητο των αδερφών Κοέν
[Burn After Reading, ΗΠ/ ΗΒ/ Γαλλία 2008, 96']
Μετά το δυναμιτιστικό "Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους" [No Country for Old Men] όλοι χρειάζονται ένα διάλειμμα. Ακόμη και οι ακαταπόνητοι Joel & Ethan Coen. Και τούτο δω το φιλμ είναι ακριβώς αυτό: μια ευχάριστη, διασκεδαστική θα έλεγα, ταινία ανάλαφρη και τσαχπίνικη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι στερείται ευρημάτων και ανατροπών. Κάθε προσπάθεια να πεις το στόρι εν συντομία είναι μάλλον μάταιη. Στον αφρό επιπλέουν ζευγάρια που έχουν κουραστεί ο ένας απ' τον άλλον και μοναχικές καρδιές που ψάχνουν απεγνωσμένα για ένα εφήμερο ταίρι. Μέσα στις κλωστές του σεναριακού αργαλειού υφαίνονται πράκτορες κυβερνητικοί, παρατηρητές αναλυτές, γιαλαντζί κατάσκοποι, γυμναστήρια θρίλερ, δικηγορικοί όμιλοι, παγερές πρεσβείες, αισθητικές επεμβάσεις και κάποια παραμύθια για μικρά και μεγάλα παιδιά.
Δεν σημαίνει ότι στερείται σοβαρότητας. Το σενάριο γράφτηκε παράλληλα με το "Καμιά πατρίδα" κι όσο βαριά κι ελλειπτική είναι η ατμόσφαιρα αυτού άλλο τόσο ανάλαφρη και περιπαιχτική φαίνεται αρχικά και τελικά η ειρωνεία του "Καυτού Απόρρητου". Κι αυτή η διάθεση προς εξύμνηση της αιώνιας ηλιθιότητας που διατρέχει το σώμα και το πνεύμα του "Απόρρητου" κάνει όλα τα χαμόγελα να σπάνε, να παγώνουν και να μένουν μετέωρα, γεμάτα σκιές. Κάποτε κυριαρχεί ο τρόμος πως κολυμπάμε μέσα στην βλακεία και πως μπορούμε μόνο να διακρίνουμε τη βλακεία των άλλων. "Το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία δεν έχουν όρια" είχε πει κάποτε ο Αϊνστάιν. Συμπληρώνοντας "Ως προς το πρώτο διατηρώ ακόμη κάποιες επιφυλάξεις".
Δεν σημαίνει ότι λείπουν οι ρόλοι και οι ερμηνείες. Ο παλιός γνώριμος ζεστός [Oh, Brother...] George Clooney συναντά και πάλι την κατάψυχρη και πολυαγαπημένη Tilda Swinton [από τον Michael Clayton είχαν να τα πουν]. Το σεξ σύμβολο Brad Pitt στραπατσάρει τη μούρη του πάνω στη γροθιά του πάντα απρόβλεπτου John Malkovich πριν υποκύψει στην αποφασιστικότητα και τον ντετερμινισμό της Frances McDormand. Η Μακ Ντόρμαντ μπορούμε να πούμε πως είναι αυτή που σέρνει όλα τα καράβια προς το βάραθρο του κοινωνικοπολιτικού καταρράκτη. Όλες οι ερμηνείες είναι ανοιχτές ακόμη κι οι φευγαλέες ακόμη και οι μικρότερες.
Ούτε σημαίνει πως χαλαρώνουν οι υπόλοιπες ειδικότητες. Ο Carter Burwell καταστρώνει ένα ιδιοφυές σάουντρακ, γεμάτο ξεσπάσματα, παύσεις, ανεξιχνίαστες συγκοπές, κυκλικές εναλλαγές και σπειροειδείς περιελίξεις. Ο διευθυντής και ενορχηστρωτής φωτογραφίας Emmanuel Lubezki [Children of Men, Y tu mama tambien, Sleepy Hollow, Como agua para chocolate, Solo con tu pareja] διαδέχεται πανάξια τον Roger Deakins και δημιουργεί ένα κλίμα μεταξύ Fargo και "Ο μπόμπιρας ξεπόρτισε" που κατατρύχεται από βλέμματα απορίας και αμηχανίας. Το καλλιτεχνικό και το ηχητικό επιτελείο σχεδιάζουν με κέφι, τα οπτικά εφέ κάνουν είσοδο και έξοδο από τον πλανήτη, οι κασκαντέρ και οι μόδιστροι δίνουν ρέστα.
Δεν λείπουν ούτε οι Fugs με το λάιβ "CIA Man", ούτε η ιστορία της Apple [από το παλιό κλασικό Mac τερματικό μέχρι το iPod και το Arm Band], ούτε οι αναφορές στον δάσκαλο Χίτσκοκ και τα ψυχροπολεμικά νουάρ. Πέραν αυτών, τα προτερήματα της ψηφιακής τεχνολογίας στην κατασκευή μιας ταινίας είναι εδώ πιο "αθέατα" εντυπωσιακά από οποιαδήποτε άλλη φορά.
Το "Καυτό Απόρρητο" δε βρίσκεται στη λίστα των σημαντικότερων ταινιών των δαιμόνιων Κοέν. Αυτό δε σημαίνει επουδενί πως δε θα περάσετε ένα απολαυστικό και γαργαλιστικό βραδάκι σε μια σκοτεινή μεγάλη και χορταστική οθόνη.
