Ολομόναχοι Μαζί στο Νησί
Ο Kim Ki-duk με έχει συναρπάξει πολλές φορές στα τελευταία πέντ-έξι χρόνια. Και δεν είναι τυχαίο ότι θ' ασχοληθώ πάλι μαζί του, δοθείσης της συγκεκριμένης ευκαιρίας. Αφορμή κι αιτία η παράλληλη παρουσίαση δυο οριακών ταινιών του. Το θρυλικό Νησί [Seom / The isle, 2000, Κορέα, 90'] ήταν η πρώτη του δημιουργία που είδα στους Νέους Ορίζοντες του 41ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, παρέα με το Ρύκι και την Τίνα. Και ταυτόχρονα ήταν η πρώτη φορά που παρουσιάστηκε ταινία του στην Ελλάδα. Μας άφησε όλους άναυδους. Μας στοίχειωσε. Μας έστειλε στο καναβάτσο με φόρα.
Από την άλλη, το Ολομόναχοι Μαζί [Bin jip / 3-iron, 2004, Κορέα, 95'] είναι η πιο πρόσφατη δουλειά του ανένταχτου κορεάτη, που επίσης είδα στους Νέους Ορίζοντες του προηγούμενου 45ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Και πάλι μπροστάρης ο Δημήτρης Εϊπίδης. Και πάλι ενθουσιάστηκα και ξαφνιάστηκα και φτιάχτηκα και καταχάρηκα και προσκύνησα το μεγαλείο και τον θρίαμβο της αγάπης. Ο τέλειος κύκλος μοιάζει με φωτοστέφανο.
Τι τρέχει όμως και τις θυμήθηκα θ' απορήσετε. Και γιατί μαζί τις δυο αυτές; Πρώτον γιατί η φίλη μας η Τίνα πετάει στα ουράνια εδώ και κοντά δυο χρόνια. Δεύτερον επειδή ούτε κι οι Νέοι Ορίζοντες υπάρχουν πια, μετά από δεκατρία χρόνια φαγούρας. Τρίτον διότι οι μελαγχολικές αύρες όλων αυτών "πήραν διανομή" σχεδόν παράλληλα. Κι επιπλέον, ο δαιμόνιος κύριος Εϊπίδης συνεργάστηκε με τον αρχάγγελο Φρίντρικ Θορ Φρίντρικσον στο Φεστιβάλ του Ρέικιαβικ. Αυτό κι αν είναι άριστος οιωνός: το ξωτικό Τίνιους [κατά το τζίνιους] μας στέλνει μήνυμα κρυφογελώντας πίσω απ' τα κύκνεια φτεράκια της.
Κι όλ' αυτά έχουν άμεση σχέση μ' αυτό που λέμε skin deep. You better watch out for... Ε λοιπόν, ορισμένες φορές η επανάληψη προσφέρει απλόχερα πολύ μεγάλη ηδονή. Κι αναφέρομαι πρωτίστως στις δικές μου επανάληψες, γιατί το ατίθασο άτι που λέγεται Κιμ καλπάζει προς την ασυμβίβαστη κι απάτητη απεραντοσύνη, βλέποντας πάντα μπροστά και παρασέρνοντάς μας στον γοητευτικότατο άγνωστο εσωτερικό μας κόσμο.
Ελάτε να παίξουμε μαζί το παιχνίδι με τις ομοιότητες και τις διαφορές. Προσέχτε καλά γιατί αυτό δεν είναι στημένο σαν κάτι άλλα οικονομίστικα. Υπάρχουν σίγουρα κοινά στοιχεία ή σημεία τομής στις δυο αυτές ταινίες. Το ύποπτο παρελθόν του άνδρα κι η κακοποίηση της γυναίκας. Οι ξεκλείδωτες ζωές τους. Η βαθιά κι αρχέγονη μοναξιά κι απομόνωση. Η ιδιοσυγκρασιακή τελετουργία του έρωτα και το απροκάλυπτο φλερτ με το θάνατο. Η σιωπηλή οικειότητα που υπογείως τροφοδοτεί μια επερχόμενη έκρηξη σούπερ νόβα, οδηγώντας στην υπέρβαση - μετάσταση, στην αστρική προβολή - υποβολή, στην έξοδο του πνεύματος από το σώμα με τρόπο πρωτοποριακό. Κι ακόμη η σχέση του υγρού στοιχείου με την σεξουαλικότητα που χαρακτηρίζει τις δουλειές αρκετών άλλων απωανατολιτών. Οι ελάχιστοι διάλογοι που αφήνουν άπλετο χωροχρόνο στις σιωπές, τα νεύματα, τις νύξεις και τα ούρια ρεύματα. Το, φετιχιστικό, νιχιλιστικό κόλλημα με το ψάρεμα / με το γκολφ.
[Θα θέλατε πολύ να;] είναι ίδια κι όμως διαφέρουν. Ξεκινάμε με το πλησίασμα μιας [υπο]φυσικής έλξης σε αντιδιαστολή του ξεγελάσματος μέσω του έτοιμου γεύματος. [Ποιος ξεγελάει ποιον; θα μου πείτε. Έλα ντε! θα σας απαντήσω]. Περνάμε από το φυσικό τοπίο που τρυπάει την ομίχλη / αστικό τοπίο που μουλιάζει στη λιακάδα. Προχωράμε με τη - φυγή από την / ζωή με την - υπερκατανάλωση / ανάλωση. Και φτάνουμε παροξυστικά σε μια ατελεσφορία / ολοκλήρωση. Με ένταση, κρεσέντα και πάθος ή με ήπιες μικροεκρήξεις, αυτοσυγκέντρωση κι αυτοεξαφάνιση. Κι όλα ντυμένα με τον μανδύα μιας παραβολής / αντιπαραβολής. Σαν ήρως / αντιήρως. Αγκιστρωμένα στη [με τη] ζωή ή δεμένα με σύρμα να στριφογυρίζουν αέναα γύρω από ένα δέντρο. Με την πετονιά ν' αντέχει και το σύρμα να σπάει σε πάταγο.
Και το πιο αστείο είναι πως όλα αυτά μοιάζουν μάλλον περιττά, όσο τουλάχιστον και τα λόγια, γι' αυτό και τόσο γοητευτικά. Αυτό που μας απογειώνει στην τελική είναι το όνειρο. Κι οι δυο ταινίες υποβαθμίζονται πονηρεμένα και ανυστερόβουλα σ' ένα καλοδεχούμενο ενύπνιο. Κι αφού ξυπνήσουμε [αν έχουμε ξυπνήσει] αναρωτιόμαστε αν είναι η πεταλούδα που ονειρεύτηκε πως ήταν φιλόσοφος ή ο φιλόσοφος που ακόμη βλέπει στο ύπνο του πως είναι πεταλούδα. Κι ακούω, βαθιά μέσα μου, το νανούρισμα και το μουρμουρητό τους.
Κι-ντουκ-όραμα
Κιμ Κι-ντουκ: κορεάτικη πρωτοπορία
Το κορίτσι με το αγγελικό πρόσωπο
Bin jip / 3-iron στην 61η Μόστρα
Bin jip / 3-iron στο 45ο ΦΚΘ, ημέρα 10η
Οι Νέοι Ορίζοντες του 45ου ΦΚΘ
Νησί και Νέοι Ορίζοντες του 41ου ΦΚΘ
Το άπω 3-iron στην άγρια δύση
Η επόμενη ταινία, Hwal / The Bow