Άβατον στο φως του φεγγαριού

Η πανσέληνη εμφάνιση των Άβατον στο αίθριο του Βυζαντινού μουσείου ήταν ενταγμένη στο πρόγραμμα του Υπουργείου Πολιτισμού με τίτλο "56 ιεροί τόποι στο φως του φεγγαριού". Το πρόγραμμα έλεγε κάτι για αρχαία ελληνική μουσική, αλλά φυσικά επρόκειτο απλά για δικά τους έπεα πτερόεντα από τα τέσσερα τους 'άλμπουμ', όπως μας προανήγγειλε κάποια κυρία που τους προλόγισε, εκθειάζοντας τις μέχρι τώρα επιλογές τους 'που τους δικαίωσαν'. Βέβαια θα προτιμούσα να τους δω παρέα με την Νατάσα Άτλας και είναι κρίμα που ματαιώθηκε η κοινή συναυλία τους στη Μονή Λαζαριστών. Περιττό να πω ότι απ' το "Κόσμον", το τελευταίο τους cd, συμπαθώ μόνο το κομμάτι που λέει η Άτλας.

Παρόλ' αυτά δεν με απογοήτευσαν. Ομολογώ ότι μου άρεσαν. Υπήρχε η κατάλληλη ατμόσφαιρα, αρκετός κόσμος που καθόταν κάτω ή στα πεζούλια του αιθρίου και πολλοί που τους έβλεπαν, όπως κι εγώ, από το περιμετρικό μπαλκόνι, στο αντίποδα ενός - ομολογουμένως όχι και τόσο εντυπωσιακού - πλήρους σεληνιακού δίσκου. Η παρουσία τους και οι ζωντανές εκτελέσεις με ικανοποίησαν. Φυσικά ήταν αισθητή η απόσταση των πρώτων προ δεκαετίας κομματιών (Υμήναον, Ταις εμαίς εταίραις, Αερίων επέων άρχομαι, Τοίσι μεν ευ, Αλόεσσα, Σιμούν, Βάκχος, Έρως αελίω) από τα έσχατα (Κόσμον, Έλξις, Πανδώρα, Γαία). Τα οποία όμως εκτέλεσαν πολύ καλύτερα απ' ότι ακούγονται στο δίσκο. Ή τουλάχιστον έτσι μου φάνηκε.

Η φωνή του Παναγιώτη Ξυδιά ήταν πολυμορφική, ανέβαινε και κατέβαινε άνετα τις κλίμακες, υποκαθιστώντας ακόμη και την σαφή έλλειψη μιας γυναικείας φωνητικής παρουσίας. Τα πλήκτρα και οι συνθετητές του Alpha P δημιούργησαν μια αιθέρια άλω, ενώ στις λιγοστές μικρές απογειώσεις του γκρουπ συνέβαλαν καθοριστικά τα κρουστά, τα τουμπελέκια και τα τύμπανα των Βασίλη Διβόλη και Αντώνη Γουλιάρη. Μεγάλη έκπληξη στάθηκε ένα εκτροχιαστικό ντραμ σέσιον που έκλεισε ιδανικά κάποιο τραγούδι, δεν θυμάμαι ποιο.

Δυο σκέψεις μου γεννήθηκαν αυθορμήτως. Πρώτον ότι κάποτε (1991) ήταν πρωτοπόροι και σίγουρα θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε βαλκάνιους Dead Can Dance, αλλά σήμερα πια (με το "Κόσμον") είναι κάπως γραφικοί και ολίγον τι πίσω από τις εξελίξεις. Δεύτερον, τα σαπφικά σκαμπανεβάσματα της φωνής του Ξυδιά μου θύμισαν τον μάντη Τειρεσία, που ήταν - λένε - ερμαφρόδιτος λόγω της προχωρημένης του ηλικίας. Δεν ξέρω πως διάολο έκανα τέτοια περίεργη συσχέτιση αλλά σίγουρα υπάρχει μια σοφία που υπολανθάνει και ψάχνει διέξοδο να εκφραστεί.