Mark sings protest songs
Η βροχή έπεφτε (στον τόπο τον καταραμένο βρέχει Μάη μήνα που λέει και η λαϊκή ρήση!) όταν πήραμε το δρόμο για την υπόγα του Αν. Την εξαρχειωτική υπόγα όπου θα βλέπαμε ζωντανά τον Mark και τους Αστροναύτες του. Τους Astronauts; Ή μήπως τους Otters; Με μια καχυποψία στην καρδιά πήγαινα. Όχι τόσο λόγω της προαναφερθείσας παραφιλολογίας που είχε αναπτυχθεί τις τελευταίες ημέρες, αλλά κυρίως επειδή πάντα είμαι κάπως "κουμπωμένος με τους παλιούς "καλτ" (μια έκφραση που πραγματικά μισώ!) θρύλους. Φοβόμουν μια βραδιά γραφικότητας και παρακμής... Μια ακόμη επανασύνδεση για αρπαχτή, έναν ακόμη έμπορο αναμνήσεων... Επανασύνδεση είπα; Λάθος! Γιατί οι Astronauts ήταν πάντα ο Mark και μόνο αυτός. Αυτός και κάποιοι συνοδοί μουσικοί. Όσοι ήταν πρόθυμοι να τον ακολουθήσουν και να αντέξουν τον τρόπο και τη στάση ζωής του. Τη ζωή ενός ανθρώπου που αγνοεί λέξεις και έννοιες όπως οικονομική άνεση (ακόμη τρέφεται από το ταμείο ανεργίας), επιτυχία, καριέρα, κέρδος, image. Θα έλεγα, ανθρώπου ασυμβίβαστου, αν η λέξη δεν είχε τόσο φθαρεί από τη χρήση. Πόσο ανόητοι αποδείχτηκαν οι φόβοι μου τελικά...
Όσο περνάνε τα χρόνια και η μουσική μεταβάλλεται όλο και πιο αποκλειστικά σε προϊόν, η συναυλία γίνεται ένα δρώμενο προώθησης του δίσκου και του ονόματος-trademark, και σήμερα στις εποχές της ελεύθερης κυκλοφορίας της μουσικής ("πειρατεία" το λένε κάποιοι) και ένα μέσο να βγάλεις και τα αναγκαία φράγκα. Μοιραίο είναι, επίσης, όταν προσπαθεί να βγει στον αφρό της χαώδους σύγχρονης παραγωγής, το κάθε γκρουπάκι να αναζητά τον τρόπο να ξεχωρίσει. Όταν, δε, απουσιάζει το ταλέντο, η επιλογή είναι προφανής. Ποζεριά και "άγιος ο Θεός". Έχουν δει τα μάτια μας από πριόνια, εκκεντρικότητες, γραφικότητες, φιγούρες κόμικ, τα απαραίτητα "σουρσίματα" ("πρέπει να βελτιώσεις τη σχέση σου με το πάτωμα" όπως συμβούλευε κάποιος κριτής reality μια επίδοξη νεαρά καλλιτέχνιδα). Μπορεί να σε διασκεδάζουν (κάποιες φορές!) όλα αυτά, να γίνεται το απαραίτητο "τζέρτζελο", αλλά πώς και καταφέρνουν να σου αφήνουν μετά μια ανεκπλήρωτη αίσθηση κενού, σα να έχεις κάνει έρωτα με πληρωμένη επαγγελματία;
Κάποιες απαντήσεις θα δίνονταν εκείνο το βράδυ σε εκείνη την υπόγα που λέγαμε. Για τους λίγους αφοσιωμένους και παθιασμένους που βρέθηκαν εκεί Ήταν δεν ήταν καμιά 150αριά. Οι οποίοι όμως και ήξεραν πού βρίσκονταν και τι είχαν έρθει να δουν. Έλειπαν οι γνωστοί-άγνωστοι κοσμικοί του μουσικού (και μη) Τύπου, αυτοί που θα έγραφαν μετά "χτες πήγαμε και στους Astronauts, είδαμε και τον Τάδε, καλοί ήταν, μετά όμως φύγαμε για να προλάβουμε τους....κ.λπ. κ.λπ.). Έλειπαν προφανώς και οι δικοί μας νέοι μουσικοί. Ίσως μόνο οι συμπαθείς Autodivine που άνοιξαν τη βραδιά να βίωσαν αυτή τη μοναδική εμπειρία. Οι οποίοι Autodivine έχουν πολλά να βελτιώσουν, ώστε το μείγμα post-punk και glam (κατά δήλωσή τους), το οποίο παίζουν, να μην ακούγεται σαν ένα τραγούδι σε πολλές εκδοχές. Την κατάσταση επιδείνωσε και ο παραδοσιακά κακός ήχος του Αν (το αντίθετο θα ήταν έκπληξη μεγατόνων), οπότε ας περιμένουμε μελλοντικές εμφανίσεις για πιο ασφαλή συμπεράσματα.
Ήταν μόλις περασμένες 11 όταν ο Mark ...βρήκε το δρόμο προς τη σκηνή, και εμφανίστηκε απλός και ανεπιτήδευτος με το τζιν και τα αθλητικά του παπούτσια. Και η επόμενη μιάμιση περίπου ώρα θα ήταν ένα μάθημα του τί σημαίνει να ασχολείσαι με την τέχνη σαν εραστής (ερασιτέχνης δηλαδή!), χωρίς ίχνος τυπικού επαγγελματισμού, όχι όμως "Art for art's sake" (για να θυμηθώ έναν άλλον μοναχικό καβαλάρη, τον Dan Treacy), αλλά γιατί πλαντάζει το είναι σου όπως έγραφε και ο Καζαντζάκης, γιατί ασφυκτιάς να μοιραστείς ιδέες και συναισθήματα, γιατί αυτή είναι η ζωή σου και δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Ένα μάθημα του τί σημαίνει κατάθεση ψυχής, χωρίς προσδοκία αυξημένων καταθέσεων ταμιευτηρίου! Αυτός ήταν ο Mark επί σκηνής. Ένα μεγάλο παιδί ηλικίας πενήντα και ετών, που το έλεγε η ψυχή του, χαμένος στο δικό του κόσμο, αφοπλιστικός, γυμνός, ειλικρινής. Πάρτε, "δεύτε λάβετε φάγετε", αυτός είμαι, αυτή είναι η ψυχή μου... ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟΣ. Η φωνή του, βέβαια, είχε βραχνιάσει ακόμη πιο πολύ με το χρόνο. Οι εκτελέσεις των παλιών του τραγουδιών ήταν πιο ωμές, πιο πρωτόγονες, πιο δυναμικές από αυτές που αγαπήσαμε, οι οποίες ήταν πλουσιότερα ενορχηστρωμένες, είχαν πνευστά, βιολιά, πλήκτρα, και πάντρευαν αρμονικά το punk με την ψυχεδέλεια... Οι Otters, 3 πιτσιρίκια μπάσο-κιθάρα-ντραμς, που έμοιαζαν (και ήταν!) 18 χρονών, συνόδευσαν τον "Daddy Mark" με πάθος και επάρκεια. Πολλά θα θυμάμαι από το βράδυ εκείνο... Τη μοναδική εκδοχή του "Seagull mania", αυτός μόνος με το μικρόφωνο και τη συνοδεία του κόσμου. Τη φλογερή ερμηνεία του "Everything stops for baby" και τη συγκίνηση του "Typical English day". Τη στιγμή που τόσοι περίμεναν, το "Protest song". Το "Baby sings folk songs", όπου δάγκωνα τα χείλη για να μην έχουμε ...υπερχειλίσεις.
Δεν έχει πλέον κάτι νέο να κομίσει στη μουσική ο Mark. Λογική, και επιβεβλημένη θα έλεγα, είναι η αναζήτηση του φρέσκου ακούσματος. "Θάνατος στα ραμολιμέντα. Πάμε μπροστά!" που μου έγραφε σε μήνυμα ο Άρης εκείνη την ώρα. Αλλά ας κάνουμε μια στάση και ας σκεφτούμε... Είναι κάθε τι νέο και πρωτότυπο; Ο συντηρητισμός είναι προνόμιο κάποιας ηλικίας; Και ναι, υπάρχει παρελθοντολαγνεία, αλλά μήπως υπάρχει και ...νεολαγνεία; Ο καθένας ας δώσει τις απαντήσεις του...
Έγραφε κάποτε ο Λάμπρος Σκουζ σε ένα από τα καλύτερα κείμενα που μπορεί να βρει κανείς στη χωματερή του διαδικτύου. "Οι Αστροναύτες δεν αναφέρονται σε κανένα σάιτ, σε καμία από τις (άχρηστες συνεπώς) διαδικτυακές εγκυκλοπαίδειες. Σα να μην υπήρξαν, σαν να τους άκουσα όνειρο. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρξαν; Αλλά εγώ θυμάμαι έξι δίσκους (...) όπου έδιναν τα πολλαπλά της κάτοπτρα, όσα και οι μυριάδες ζωές των ή οι θεάσεις τους. Σε ποια Ιστορία ποιων ανθρώπων θα γραφτούν και σε ποια Ιστορία αναφέρονται εδώ;"
Έξω η βροχή είχε σταματήσει... Ο πυρετός της σαββατοβραδινής στρατευμένες διασκέδασης είχε ανάψει, στην πλατεία γινόταν εκδήλωση υπέρ ενός φυλακισμένου συντρόφου. Και η ζωή συνεχίζεται...
"I live my own life - do what I want - say what I mean
And you've got your own hope - strange ambition - different dreams
So who are you to say I'm wrong?
And who am I to say I'm right?
Though we live in separate ways, why do we argue, always fight?"
Αντώνης Ξαγάς
* * * *
Oι Autodivine που άνοιξαν τη συναυλία έπαιξαν δυνατά και φασαριόζικα. Eίχαν δικό τους μικρό κοινό που γνώριζε τα κομμάτια και χειροκροτούσε κατά προτίμηση. O τραγουδιστής/κιθαρίστας, ο πιο κοντός της μπάντας, φορούσε glam γυαλιά και κασκόλ, η δε μπασίστρια ήταν μαυροντυμένη, σχεδόν ακούνητη και αυστηρά προσηλωμένη. Έπαιξαν όσο έπρεπε για να μην κουράσουν, ένα post-πράγμα με μπόλικη κιθάρα και παραμόρφωση. Tα περισσότερα κομμάτια έμοιαζαν μεταξύ τους. Ανεξαρτήτως της γνώμης μου, τέτοιες μπάντες είναι απαραίτητες για να κρατούν ζωντανό το πνεύμα της ανεξάρτητης σκηνής.
O Mark ανέβηκε στη σκηνή μαζί με τρία παλικαράκια 15-16 χρονών. Θα μπορούσαν άνετα να είναι εγγόνια του. Συστήθηκαν ως Astronauts για να λυθεί η όποια παρεξήγηση και εξήγησαν ότι στην Aγγλία παίζουν συνήθως ως Otters. Tην επόμενη μιάμιση ώρα παρακολουθήσαμε ένα "τυπικό" Astronauts σόου, με τον Mark να βγάζει τα σωθικά του και να καταθέτει σάρκα και πνεύμα επί σκηνής, μπροστά σε 100 περίπου ανυποψίαστους θεατές. Tα είπε και τα έκανε όλα. Tα έχωνε με κάθε ευκαιρία σε πολιτική, κοινωνία, δημοσιογράφους, μοντέρνο τρόπο ζωής κ.λπ. Tου έφυγαν τα γυαλιά σε μια απότομη κίνηση και έψαχνε να τα βρει. Kάποια άλλη στιγμή παραπάτησε και έπεσε, με το κοινό να ωρύεται και να τον βοηθά να σηκωθεί. Tο χιούμορ του ζεμάταγε. Έκανε λάθη, ξεχνούσε στίχους, δεν συγχρονιζόταν με την κιθάρα αλλά όλα τα φώναζε εκείνη τη στιγμή πάνω στη σκηνή, μας περιέγραφε ακριβώς τι γινόταν. Έπαιξε το Typically English Day, που δεν το είχα ξανακούσει live, και με συγκίνησε. Tραγούδησε ακαπέλα το Everything Stops For Baby και, με τη βοήθεια του κοινού, το Seagull Mania. Nαι, συνέβη ξανά το ίδιο, ο Mark μάς έκανε δικούς του μετά από ένα-δυο κομμάτια και μας οδήγησε να τραγουδήσουμε μαζί του, να συμμετάσχουμε. Στο Protest Song έγινε πανζουρλισμός. Στο Baby Sings Folk Songs το ίδιο. Έπαιξε και το Back Soon και το Blood και το New Dixieland Blues και το Behave Yourself. Ήταν πολύ ανθρώπινος, ταπεινός, ζούσε για την επικοινωνία με το κοινό, το οποίο από κάποια στιγμή και μετά τον αποθέωσε. Στο τέλος υπέγραψε μερικά αυτόγραφα και φωτογραφήθηκε με όσους του το ζήτησαν.
O Mark είναι μοναδικός, δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης. Nομίζω ότι αν δεν τον δεις στη σκηνή δεν μπορείς να καταλάβεις αυτά που κακόμοιροι γραφιάδες σαν και μένα προσπαθούν να αποτυπώσουν στο χαρτί. Οι συναυλίες του αποτελούν εμπειρία. Mετά από τόσα χρόνια δεν ανήκει σε καμιά σκηνή, ούτε είναι μέρος της μοντέρνας μουσικής παραγωγής. Παίζει για τη ζωή του και για την επιβίωσή του. Eύχομαι να είναι πάντα δυνατός και να μας ξανάρθει με την πρώτη ευκαιρία.
YΓ 1. Λόγω Edgar Broughton Band το Aν δεν μάζεψε τον κόσμο που θα έπρεπε. Κρίμα σε αυτούς που προτίμησαν να μην παρευρεθούν. Έχασαν.
YΓ 2. Συνάντησα πριν από τη συναυλία ιδιοκτήτη αθηναϊκού δισκοπωλείου που μου είπε ότι στο προσεχές διάστημα θα κυκλοφορήσει άπαντα Astronauts σε CD και LP. Πραγματική έκπληξη!
YΓ 3. He brings the rain, oh yeah, he brings the rain...
Bασίλης Παυλίδης
Φωτογραφίες - Anna Kweskin
Περισσότερες φωτογραφίες εδώ