Live
Δεν τίθεται θέμα περί του αν οι Chinese Basement είναι αυτή τη στιγμή το πιο συναρπαστικό και άρα και το πιο σπουδαίο ροκ σχήμα μουσικών στην Ελλάδα. Δέκα λεπτά επάνω στη σκηνή αρκεί να πείσουν και τον πιο δύσπιστο. Και αν τυχόν ζούμε στη χώρα όπου από τον Σωτήρη Νίνη μέχρι τη Μόνικα θεωρείται από απαγορευτική έως ύποπτη η επίτευξη κατορθωμάτων σε νεαρότατη ηλικία, ελπίζουμε πώς καθότι εδώ ούτε με ποδόσφαιρο έχουμε να κάνουμε, ούτε με πρόωρα adult pop, αρκεί να επιστρατεύσουμε το παράδειγμα των Sex Pistols που ήταν πράγματι η πιο συναρπαστική ροκ μπάντα όλων των εποχών μέχρι όμως να (τους) καταφέρουν να ηχογραφήσουν ένα τραγούδι που στέκει. Μπορεί οι Chinese Basement να είναι υπερβολικά απασχολημένοι on stage για να ανταλλάσσουν ροχάλες ή κουτάκια μπύρας με το κοινό τους (ίσως να το έχουν κάνει και αυτό, δεν ξέρω), η αντιστοίχιση πάντως είναι απολύτως ακριβής. Εδώ και ενάμιση χρόνο αυτό που ακούγεται περί αυτών είναι το "δες τους live τώρα που προλαβαίνεις, πριν να....". Και μετά το "να..." ακολουθούν διάφορα καχύποπτα.
Είχα ακούσει το demo/ "πρώτο άλμπουμ" τους, Litmus, (που ηχογράφησαν μόνοι τους μέσα σε λίγες μέρες) και δεν πείστηκα καθόλου. Οι συνθέσεις δεν στέκουν και δεν το προσπαθούν καν, ο στουντιακός ήχος τους βγήκε σαν κακοφορμαρισμένο ελληνόφωνο ροκ χωρίς υποψία κινδύνου και οι στίχοι έχουν κάτι από ροκ μιζέρια σε καρικατούρα ελληνικής ταινίας των 80s, όταν προτάσσονται χωρίς την επικάλυψη- ασφάλεια του θορύβου. Είναι προφανές ότι μπήκαν στο στούντιο γνωρίζοντας ελάχιστα και βγήκαν ξέροντας ακόμη λιγότερα.
Δεν μπόρεσα να τους δω στο Six Dogs όταν τους έφερε ο The Boy μαζί με άλλα 146 συγκροτήματα που έπαιζαν για 289 ώρες, ούτε και στα Yuria στο Vinyl Microstore στην αρχή της σεζόν. Μου είχαν μεταφέρει τον ενθουσιασμό τους από Θεσσαλονίκη άνθρωποι των οποίων το γούστο εμπιστεύομαι, αλλά και κάποιοι με τους οποίους συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Θεώρησα μάλλον ατυχές ότι έμελλε να τους δω για πρώτη φορά στη φαινομενικά αχανή για αυτούς σκηνή του Gagarin και μάλιστα μπροστά σε ένα κοινό που θα μετρούσε δευτερόλεπτα μέχρι να βγουν οι Ρόδες (United) στη σκηνή και υποθέτω χωρίς περιθώρια ευγένειας για ένα ροκ συγκρότημα που ουρλιάζει για ωάρια νεκρά που στέρεψαν και στείρες μάνες με άχρηστους γιους.
Τελικά οι Chinese Basement δεν έπαιξαν support στις Ρόδες την Παρασκευή το βράδυ και δεν εμφανίστηκαν γύρω στις δέκα, όπως πιστεύαμε οι περισσότεροι. Μέχρι τα μεσάνυχτα η κατάσταση είχε αναλωθεί στα λοιπά υποστηριχτικά σχήματα της βραδιάς (από νταούλια και γκάϊντες, μέχρι αφρικάνικη σύμπραξη με τους Αέρα Πατέρα του 2013), ήτοι σε μία μουσική πολυσυλλεκτικότητα την οποία ούτως ή άλλως δεν μπορώ να στηρίξω σαν ακροατής. Για περίπου δύο ώρες οι Ρόδες στη φετινή τους μορφή ισορρόπησαν ικανοποιητικά ανάμεσα στο να ικανοποιήσουν τους φανατικούς τους και να μην αποπροσανατολίσουν την τάση τους για αλλαγή πλεύσης από το σχεδόν ροκ συγκρότημα με το οποίο είχαμε φανατιστεί όταν κυκλοφόρησε το Silent Disco (που όμως έμπαζε για τα καλά στα live τότε). Πρέπει να πιάσαμε δύο για τα καλά όταν ανέβηκαν οι Θεσσαλονικείς στη σκηνή και παρότι ο Νικήτας Κλιντ έδειχνε και ήταν εξαιρετικά ανυπόμονος να γίνει αυτό, το κοινό του δεν εκτίμησε την κρίση του και μέσα σε λίγα λεπτά το Gagarin είχε σχεδόν αδειάσει ή τουλάχιστον έτσι μας φάνηκε σε σχέση με ό,τι συνέβαινε προηγουμένως. Δεν ξέρω αν μετά την εμφάνιση τους έμεινε κόσμος και χρόνος για περισσότερες Ρόδες, καθότι και εμείς αποχωρήσαμε κάπου στην πορεία.
Κάπου στις αρχές προς μέσα της δεκαετίας του '90 βλέπαμε live τους Ziggy Was σε Πανεπιστήμια και αλλού και έχοντας ακούσει ελάχιστα πράγματα μέχρι τότε, θεωρούσαμε ότι δεν υπάρχει ροκ συγκρότημα που παίζει σαν κι αυτούς πουθενά (στον κόσμο). Ευτυχώς για όλους μας αυτή η αφελής κρίση δεν ήταν και τόσο λάθος. Διαβάζω ότι το ίδιο είχαν πιστέψει κάποια χρόνια πριν από εμάς αρκετοί και για τους Yell-O-Yell, έστω και αν εκείνοι είχαν σαφείς αναφορές στη μουσική τους καταγωγή. Ακριβώς το ίδιο αισθάνομαι σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, και χωρίς να έχει καμία απολύτως σημασία το τί έχω ακούσει και δει στο ενδιάμεσο μέχρι να φτάσω να ακούσω και να δω (επιτέλους και εγώ) τους Chinese Basement.
Ο συνδυασμός της ιδιάζουσας πηγαίας τεχνικής κατάρτισης, με το ροκ πάθος που ανεβάζει την τακτική που ξεκινάει από το "ότι να 'ναι" στο επίπεδο που να χαρακτηριστεί ανυπόμονα ως αυτοσχεδιασμός και η παντελής αδιαφορία για ρυθμική βάση που θα οδηγήσει τα πράγματα σε πεπατημένο σημείο αναφοράς για ένα ροκ κοινό που θεωρεί πλέον ότι έχει ακούσει τα πάντα, εκτοξεύει τον live ήχο των Chinese Basement στο σημείο εκείνο που το punk έχει λόγο να ανησυχεί για τις σχέσεις του με τα κατορθώματα της jazz. Και από εκεί και πέρα δεν υπάρχει γυρισμός, καθώς ακούγονται ως οι ιδανικοί μαθητές των Pere Ubu και των Fugazi, που ποτέ δεν μπήκαν στον κόπο να ακούσουν κανέναν από τους δύο. Ή τουλάχιστον σίγουρα τους πρώτους.
Μετά τα πρώτα 10-15 λεπτά περνάνε σε άλλο επίπεδο μεταξύ τους επικοινωνίας και αυτό εξελίσσεται ανά δέκα λεπτά περίπου. Σαν να παίζουν για πρώτη φορά μαζί και να βρίσκουν το "κλειδί" με τη μία. Το ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να "ακολουθούν" ολοκληρωμένες συνθέσεις με ρεφρέν που αγωνιούν να τραγουδηθούν, είναι απολύτως λυτρωτικό για αυτού του είδους την εξέλιξη που στο παρόν χρονικό σημείο έχουν οι ζωντανές τους εμφανίσεις. Η on stage αγωνία για το Σπουδαίο Τραγούδι στην παρούσα φάση είναι εντελώς περιττή. Γυρνώντας την πλάτη στο κοινό, ανακατεύοντας κιθάρες με κακοπαιγμένες τρομπέτες και ψάχνοντας να βρουν τι δεν πάει καλά με τα τύμπανα και επιμένουν να μην πιάνουν σταθερό ρυθμό, αλλά παρόλα αυτά χτίζουν την βάση πάνω στην οποία οι υπόλοιποι κάνουν "ό,τι μαλακία τους κατέβει", οι Chinese Basement ασφαλώς και δεν πρωτοπορούν. Σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Sylvain Sylvain των New York Dolls αναφερόμενος στην είσοδο του Jerry Nollan στη μπάντα, μετά τον θάνατο του πρώτου τους ντράμερ Billy Murcia λέει το εξής : "that guy could have played in a jazz band, he was that fucking good. And once you got a solid beat you can screw up as much as you want, and still be fucking tight". Αυτό ακριβώς συμβαίνει με τους C.B. οι οποίοι, όπως ακριβώς ήταν και οι New York Dolls, χωρίς καν να είναι μια "έτοιμη" ροκενρολ μπάντα είναι η καλύτερη μπάντα για την ουσία του ροκενρολ, που είναι προπάντων η απέχθεια προς το προκάτ.
Σαφώς και μεταθέτουν το σημείο μηδέν της μουσικής τους σε περισσότερα από ένα συστατικά αυτής. Και χωρίς να χρειάζεται να βρουν το δήθεν σωστό συστατικό. Το κοινό από κάτω είναι ήδη απαράδεκτα ολιγάριθμο αλλά αυτό δεν απασχολεί κανέναν. Και κυρίως δεν απασχολεί τους ίδιους που έχοντας ψηθεί είτε στην Πλατεία Ναυαρίνου κάθε επόμενο Σάββατο, είτε στο Μέγαρο Μουσικής, σε αυτού του είδους τις σαχλαμάρες που μαντρώνουν το ροκενρολ στις σοβαρές μουσικές μας παραδόσεις, απασχολούνται με τον τελικό σκοπό της μουσικής τους, που όσο δεν διαφαίνεται συγκεκριμένος στον ορίζοντα, τόσο πιο συναρπαστικός γίνεται, και όχι -προς το παρόν- με το εξωτερικό περιβάλλον στο οποίο αυτός τυχαίνει κάθε φορά να αναζητείται. Σε κάποια φάση γίνεται το απαραίτητο (?) τζαμάρισμα και ακούγεται το μη απαραίτητο ρεμπέτικο. Τότε γίνεται απολύτως κατανοητό ότι η μουσική άποψη των Chinese Basement αξίζει ειδικά επειδή κατά βάση διαμορφώνεται πάνω σε tabula rasa υπόβαθρο, το οποίο μόλις προς στιγμήν χάθηκε, σαν να χάθηκε ξαφνικά και η περισσότερη από την μεγαλειώδη μαγεία.