The Ex + Getachew Mekuria + Guests
Έχω την εντύπωση πως η ενασχόληση με άλλες κουλτούρες και μουσικές καθώς και οι συνεργασίες ανέκαθεν επιδρούσαν θετικά στους Ex. Τους μεταμόρφωναν, τους αναγεννούσαν αν θέλετε. Κάτι τέτοιο ήταν ήδη εμφανές στα δύο εφτάιντσα που είχαν αφιερώσει στην Ισπανική Επανάσταση, μολονότι η εκδοχή του Ay Carmela που ηχογραφήσανε τότε θυμίζει μάλλον Big Black παρά Αντόνιο Μολίνα. Πιο πρόσφατα το συναντήσαμε στο πολυσυλλεκτικό σχήμα Ex Orkest και στην κιθαριστική μεταγραφή του Huriyet, ενός τραγουδιού που κάποτε συνόδεψε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των κατοίκων της Εριτρέας. Βέβαια ο σημαντικότερος προσκεκλημένος τους υπήρξε ο Τομ Κόρα στις αρχές της δεκαετίας του '90, μη θαρρείτε πως το ξέχασα. Είναι δυνατόν να ξεχάσει κανείς τη συγκλονιστική απόδοση του Hidegen fujnak a szelek; Για ν' αναφερθούμε σ' ένα μόνο κομμάτι του αριστουργηματικού παζλ που λέγεται Scrabbling at the Lock.
Το τωρινό πρότζεκτ με τον αιθίοπα σαξοφωνίστα Γκετάτσου Μεκούρια, που γέννησε και το άλμπουμ Moa Anbessa, δεν εκλύει ίσως ανάλογες δόσεις συγκίνησης. Δημιουργεί όμως τόσο feel-good ατμόσφαιρα που μέχρι και ο αλύγιστος ιδεαλιστής G.W Sok τό 'ριξε στο χορό. Κυρίες και κύριοι, καλωσορίστε τους αναρχοφάνκηδες Ex!
Αλλά ας ξετυλίξουμε το νήμα απ' την αρχή. Επί σκηνής, οχτώ άρτιοι μουσικοί άρτια προβαρισμένοι. Τουτέστιν, το σταθερό λάιν-απ των Ex με δύο κιθάρες, μπάσο και τύμπανα, ο Γιουστ Μπούις στο τρομπόνι, ο Μπρόντι Γουέστ στο άλτο σαξόφωνο και ο Ξαβιέ Τσαρλς στο εθνικό μας πνευστό. Εν μέσω όλων αυτών και διαρκώς εν κινήσει, ο Μεκούρια. Για τον όγκο του οποίου, ως προσωπικότητα εννοείται, θα σας δώσω μονάχα δύο στοιχεία: αφενός είναι 73 χρονών. Αφετέρου δε μιλάει γρυ αγγλικά. Αυτό φυσικά δεν τον εμποδίζει να επικοινωνήσει. Κι αλήθεια, εξέπεμπε τόση θετική ενέργεια που θα μπορούσε να μην παίξει ούτε μία νότα.
Από το πρώτο κιόλας κομμάτι, το Musicawi silt αν δεν απατώμαι, η φιγούρα του φαλτσάρει ωραία πλάι στο παλαιοσκουάτερ στήσιμο των Ex. Οι οποίοι παρά τα χρόνια που έχουν περάσει (τους βλέπω εδώ για δεύτερη φορά) διατηρούν το χάρισμα, να κινούν συναισθήματα και σκέψεις μόνο με τις φωνές τους, μόνο με τις παρουσίες τους. Η οικειότητα είναι το κατεξοχήν χαρακτηριστικό των συναυλιών τους, είτε έχεις παρακολουθήσει δύο είτε εκατόν δύο εμφανίσεις τους.
Όπως τότε, έτσι και τώρα την παράσταση κλέβει η Κατερίνα, η αειθαλής ντράμερ της μπάντας, που πραγματικά μοιάζει να μην έχει κάνει ούτε μία ρυτίδα. Στα κομμάτια που τραγούδησε έγινε χαμός (έχει διαλέξει και δύο απ' τα καλύτερα, είναι γεγονός), μα έτσι κι αλλιώς το στυλ της, αυτό το μοίρασμα των χτυπημάτων, το χτίσιμο του ρυθμού πάνω σε όλο το σετ που διαθέτει, αγγίζει πλέον επίπεδο θαυμαστό.
Ο Τέρι και ο Άντι πάλι, αντιμέτωποι με τις επάλληλες στρώσεις των πνευστών που ενίοτε θυμίζουν βρυχηθμούς λιονταριού, μουγκρητά ελέφαντα ή κλάμα κροκοδείλου, βρίσκουν χώρο για να πλασάρουν τις νόιζ τζαζ κιθάρες τους ενώ το ρυθμικό τους δέσιμο παραμένει εξαιρετικό. Όσο για τον G.W Sok, είναι ίσως ο μόνος τραγουδιστής που έχει τόσο καθοριστική παρουσία και ταυτόχρονα δεν επιβάλλεται. Ό,τι διαδραματίζεται γύρω του σα να μην τον απασχολεί ή τουλάχιστον δεν τον παρακινεί να συμμετάσχει. Προτιμά ν' αφήνει το σανίδι ελεύθερο για να εκφραστούν οι υπόλοιποι "συναγωνιστές". Εντύπωση μου κάνει και το ονειροπόλο βλέμμα του, χαμένο κάπου στον ορίζοντα.
Απ' όπου θα εμφανιστεί ο Πιπ ("Ship ahoy! At the horizon..." Θυμάστε;). Ο "Πιπ", αγαπητοί αναγνώστες, είναι ο χορευτής που τους συνοδεύει σε τούτη την περιοδεία με τον Μεκούρια. Άνθρωπος-κομπρεσέρ ή καλύτερα, μιας κι είναι μικρός το δέμας, άνθρωπος-μπλακεντέκερ και μεγάλη πονηρόφατσα, αποτελεί άλλη μια απρόσμενη αλλά ευχάριστη παραφωνία απόψε. Κείνο που δεν περίμενε κανείς ωστόσο είναι πως με το δερβίσικο μπρέικ ντανς του θα παρέσερνε και το σκουριασμένο ολλανδό φρόντμαν - για το κοινό στο μεταξύ δε συζητάμε, όσοι γούσταραν να χορέψουν είχαν ήδη ξεχαρβαλωθεί. Χάρμα οφθαλμών, και απερίγραπτο, το θέαμα! Μίμηση κάποιου πολεμικού χορού κατά τον οποίο ο Πιπ κραδαίνει σπαθί και ο Σοκ κοντάρι. Ο αγώνας λήγει ισόπαλος, με τον κόσμο να χειροκροτάει επί μισή ώρα ζητώντας ανκόρ. Όμως η ορχήστρα δε σκοπεύει να παρεκκλίνει από το πρόγραμμά της. Οι Ex, ο Μεκούρια, οι καλεσμένοι τους υποκλίνονται και μας καληνυχτούν.
Στο δρόμο της επιστροφής έκανε λίγο κρύο, μα η βραδιά ήταν ξάστερη. Κι αυτό που ένιωθα δεν μπορώ να τ' ονομάσω παρά ευγνωμοσύνη.
