Live: Getatchew Mekurya & The Ex
Support: Mohammed Jimmy Mohammed
Οι Ολλανδοί Τhe Ex δε χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Ένα από τα τελευταία τους εγχειρήματα ήταν δυο περιοδείες στην Αιθιοπία μαζί με την Ex Orkest, η πρώτη το 2002 και η δεύτερη το 2004. Σ' αυτές εμφανίστηκαν μαζί με έναν από τους μεγαλύτερους Ευρωπαίους ντράμερ, τον επίσης Ολλανδό Han Bennink. Πολύ πριν την ηχητική υπόκρουση της ταινίας Broken Flowers, ο Δυτικός κόσμος είχε ήδη ανακαλύψει την πλούσια παράδοση της Αιθιοπικής μουσικής. Αυτή εκτείνεται από πιο "παραδοσιακές", αρχαίες μουσικές εκφράσεις, μέχρι σχετικά πιο πρόσφατους "exotica" ήχους αλλά και αυτοσχεδιασμούς που μπορούν να κατηγοριοποιηθούν κάτω από την ταμπέλα "jazz". Η καλύτερη εισαγωγή στις διάφορες εκφάνσεις αυτής της μουσικής είναι η γνωστή σειρά Ethiopiques.
Οι εμφανίσεις των The Ex στην Αιθιοπία θα αποτελέσουν σύντομα το υλικό ενός DVD. Στο μεταξύ το συγκρότημα δεν έχει μείνει στην πρώτη μίξη με την αφρικάνικη πρώτη ύλη. Στην διάρκεια των περιοδειών τους είχαν την ευκαιρία να γνωριστούν και να τζαμάρουν με κάποιους από τους καλύτερους Αιθίοπες μουσικούς, με τους οποίους εμφανίστηκαν κατόπιν σε διάφορες Ευρωπαϊκές πόλεις. Αυτή τη στιγμή έχει κυκλοφορήσει ένας δίσκος, το "Takkabel" του Mohammed Jimmy Mohammed από τη Terp Records, τη δισκογραφική εταιρεία των The Ex. Ένας νέος δίσκος είναι στα σκαριά και θα περιλαμβάνει τη συνεργασία τους με τον Getachew Mekurya, μέλος της θρυλικής Police Band κι έναν από τους μεγαλύτερους Αιθίοπες σαξοφωνίστες. Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη μια σειρά κοινών συναυλιών οι οποίες θα αποτελέσουν την πρώτη ύλη γι' αυτό το δίσκο.
Στις 2 Απριλίου στο Ρότερνταμ εμφανίστηκε πρώτα η μπάντα του Mohammed Jimmy Mohammed. Στην αρχή το όνομα υπήρξε αιτία διαφόρων ειρωνικών σχολίων. Όταν όμως διάβασα στο ένθετο του δίσκου του για τη σχέση του ονόματός του με ένα ύπουλο χτύπημα της μοίρας και την αναπηρία του (είναι τυφλός), τότε τα αστεία λιγόστεψαν. Αλλά μη φανταστείτε ότι στη συναυλία είχαμε να κάνουμε με μια κακόμοιρη περίπτωση και μιζέριες. Ο Mohammed είναι μια ευγενική και καλοσυνάτη μορφή, η δε φωνή του είναι γλυκύτατη στην απόδοση των τραγουδιών του Tlahoun Gessesse, ενός ειδώλου της Αιθιοπικής μουσικής. Ο δίσκος του συστήνεται ανεπιφύλακτα και σίγουρα όχι μόνο στους οπαδούς της λεγόμενης "world music".
Ο Mohammed Jimmy Mohammed συνοδευόταν από τον Messele Asmamaw, ο οποίος παίζει το "krar", μια αφρικάνικη λύρα. Ο Asmamaw έπαιξε με καταπληκτική άνεση grooves και riffs, τα οποία πολλές φορές στη διάρκεια της συναυλίας με έκαναν να ψάξω για την ηλεκτρική κιθάρα στη σκηνή (η οποία φυσικά δεν υπήρχε). Τα drums του Asnake Gebreyes συμπλήρωσαν το τρίο του πρώτου μέρους. Με δυο τύμπανα κι ένα πιατίνι, ο Gebreyes έγραψε ολόκληρες ιστορίες, ρέουσες και υποβλητικές. Ήταν εν ολίγοις το αντίθετο του μέσου κακομαθημένου metal drummer που θέλει ενέργεια από δέκα εργοστάσια της ΔΕΗ για να βγάλει το παραμικρό νεύρο από την μπότα του..
Οι τρεις Αιθίοπες ξεδίπλωσαν τους ρυθμούς της πατρίδας τους με την χαρακτηριστική αφρικάνικη επιμονή και στωικότητα και κατάφεραν να κερδίσουν τη συμπάθεια των παρευρισκομένων. Οι Ολλανδοί είναι ως επί το πλείστον ένα κοινό αναίτια τσιτωμένο το οποίο αρνείται να δοθεί εύκολα για να μη θυσιάσει έναν κακώς εννοούμενο ελιτισμό. Σ' αυτό το περιβάλλον ο Mohammed Jimmy Mohammed κι η παρέα του κατάφεραν να δημιουργήσουν άφθονα χαλαρά vibes και να βάλουν κάποια πόδια να χορέψουν: μια χαρά ισολογισμός, σε τελική ανάλυση.
Οι Ολλανδοί δεν έχουν παράδοση στις μουσικές μίξεις, όπως π.χ. οι Γάλλοι και οι Έλληνες. Αυτό δίνει ένα ακόμα παράσημο στην προσπάθεια των The Ex και στο κυρίως πιάτο της συναυλίας που ακολούθησε τον Mohammed. Όσοι είχαμε αρχίσει να παρουσιάζουμε σύνδρομα στέρησης ηλεκτρικής κιθάρας με το krar του Asmamaw, χαλαρώσαμε με το που είδαμε τον Terrie και τον Andy να ανεβαίνουν στη σκηνή. Μαζί τους: κάποια πνευστά της Ex Orkest (τρομπόνι, άλτο σαξόφωνο, κλαρινέτο), το μπάσο του Colin McLean και η Katrin στα drums -το στυλ της οποίας μπορεί να ήταν αλλιώτικο από εκείνο του Gebreyes, αλλά είχε εξίσου καλές σχέσεις με το μετρονόμο.
Δεν ήταν μόνο από ευγένεια που οι The Ex έβαλαν τον όνομά τους μετά από εκείνο του Αιθίοπα σαξοφωνίστα. Ο Mekurya ανέβηκε στη σκηνή με την άνεση του μεγάλου, ένα επίθετο που του ταιριάζει ηλικιακά, σωματικά και μουσικά. Ξεκίνησε να παίζει και να πλέκει τα στολίδια του πάνω στο στιβαρό "hardcore swing" των The Ex. Στη συνέχεια και για μιάμιση ώρα περίπου οι The Ex προσέγγισαν την Αιθιοπική ηχητική παράδοση με έναν τρόπο που δεν περίμενα: όχι με την έπαρση του αυτοσχεδιαστή/τζαζίστα που όλα τα παίρνει, όλα τα σκορπίζει. Ούτε με την αναίτια ταπεινότητα του λευκού μουσικού που προσκυνάει τις φαντασιακές Μαύρες ρίζες. Με ειλικρίνεια κι επιμονή εκπλήρωσαν υποδειγματικά το ρόλο του οικοδεσπότη: χωρίς να την "μπαίνουν" συνεχώς στον καλεσμένο αλλά και χωρίς να θυσιάζουν το χαρακτήρα τους στο βωμό μιας αναίτιας ευγένειας.
Και έτσι έκαναν την ανατροπή: ακριβώς επειδή δεν προσποιήθηκαν ότι καταλάβαιναν περισσότερα απ' όσα είχαν καταλάβει, έβαλαν τα γυαλιά σε fusion ιδεαλιστές σαν την αφεντιά μου. Ακριβώς επειδή δεν σταμάτησαν στιγμή να προσπαθούν να δώσουν το καλύτερο, γι' αυτό ήρθε κι ώρα που κι αυτοί κι ο Mekurya μοιράστηκαν το ίδιο βάθρο. Εδώ παίζει σίγουρα ρόλο και το γεγονός ότι ο M?kurya είναι αρκετά σοφός ώστε να τους παραχωρήσει το γήπεδο να παίξουν. Κι έτσι στο τέλος καταλήξαμε να λέμε ότι είδαμε τους Ex με τον Mekurya κι όχι το αντίθετο.
Αποκορύφωμα της βραδιάς ήταν δυο τραγούδια με τον Gebreyes, τον drummer του Mohammed, τούτη τη φορά σε θέση τραγουδιστή. Εκεί οι The Ex άνοιξαν δρόμους προς ακόμα πιο πρωτόλειες αφρικάνικες ρυθμολογίες, ενώ το shoulder dance κι οι κραυγές του Gebreyes δημιούργησαν ένα μοναδικό "African hardcore" (ο όρος εδώ χρησιμοποιείται ως προσέγγιση). Σ' αυτές ακριβώς τις στιγμές οι παρευρισκόμενοι μοιραστήκαμε μια γλυκύτατη πλην αιχμηρή μέθεξη.
Σ' αυτή τη συναυλία φάνηκε ότι οι The Ex κατέχουν μια από τις βασικές αρετές τής Αφρικάνικης μουσικής, την υπομονή. Ξέρουν ότι όσο πιο πολύ δουλέψεις ένα ρυθμό, τόσο πιο πολύ θα μεγαλώνει, θ' αυγαταίνει, θα φεύγει για να επιστρέψει κάποια στιγμή με δώρα στα χέρια του. Οι Τhe Ex έδειξαν ότι μπορεί να μην έχουν την έμφυτη σαγήνη του Mekurya αλλά ξέρουν την ιερή τέχνη του να αφήνεσαι στην επανάληψη χωρίς να την αφήνεις στιγμή στην τύχη της.