Φοίβος Δεληβοριάς - Μάρθα Φριντζήλα
Όταν το ταλέντο στη σύνθεση και η καλή φωνή ανεβαίνουν μαζί στη σκηνή... Του Άρη Καραμπεάζη
Η ελληνική μουσική (λαϊκή, έντεχνη, λαϊκό-pop και ό,τι άλλο) κατέληξε επιτέλους εκεί που της άξιζε. Πωλείται στα περίπτερα. Με το κλείσιμο και των τελευταίων Metropolis, τα εκτός ανεξάρτητου κυκλώματος δισκοπωλεία είναι ελάχιστα ανά την επικράτεια, και πλέον Νταλάρας- Αλεξίου-Πάριος... ξεπουλάνε όχι μόνο το παρελθόν τους, άλλα και το δισκογραφικό τους παρόν δίπλα σε τσόντες, σοκολάτες κλπ, που αν το καλοσκεφτείς δεν είναι και άσχημη παρέα. Και εμείς είμαστε εδώ για να το χλευάσουμε αυτό και μόνον, διότι όποιος κάθεται και προβληματίζεται με το πώς και γιατί η παγκόσμια δισκογραφική κρίση, μόνο στην Ελλάδα έγινε αυτόματα κατάντια, μάλλον δεν έχει αλλά προβλήματα για να ασχοληθεί στις μουσικές του ενασχολήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο ξεφτίλας, η στο παρά πέντε λοξοδρόμηση τύπων σαν τον Φοίβο Δεληβοριά και τον Θανάση Παπακωνσταντίνου, από το κυρίως μονοπάτι της εγχώριας δισκογραφίας, μπορεί να ιδωθεί ως κίνηση ματ και μόνον. Ευφυώς όχι μόνον γλύτωσαν από τα περίπτερα, αλλά βρέθηκαν εκεί που εξ αρχής έπρεπε να είναι. Πάρακατω...
Αυτού του είδους οι συμπράξεις στα πάλκα και τις σκηνές δεν μου αρέσουν καθόλου. Εμείς εις το ροκ (που λέει και ο Πανούσης) έχουμε συνηθίσει στα support, με χαμηλωμένο ήχο και μπουκωμένα τα πρίμα, και αν τους αρέσει. Και αν η λαϊκή πίστα την σηκώνει οπωσδήποτε τη σύμπραξη -και δύο και περισσότερων- λόγω βαρέων ανθυγιεινών, αυτό που κάνουν οι έντεχνοι και κάθε τόσο αγκαλιάζονται -αγαπιούνται- φιλιούνται- αλλάζουν μεταξύ τους ρούχα και τραγούδια και γυρνάνε ανά την Ελλάδα συνενώνοντας τις θλιβερές τους παρουσίες, δεν είναι λιγότερο εμετικό από τα τραγούδια τους. Σε αυτό το πλαίσιο προκατάληψης, εξ αρχής είδα με μισό μάτι τη συνεργασία Δεληβοριά - Φριντζήλα, ειδικά αφ' ης στιγμής στη δεύτερη ουδέποτε έχω αναγνωρίσει κάτι περισσότερο από το ότι έχει μια όντως πολύ καλή φωνή. Οι υπερβολές και τα υπερτονισμένα ταπεραμέντα όμως δεν είναι του γούστου μου, και εκτός από μια σύντομη περίοδο κατά την οποία "θέριζαν" στα live οι Λαϊκεδέλικα, θεώρησα υπερβολικές τις ελπίδες που εναποτέθηκαν στον Θανάση Παπακωνσταντίνου.
Η συνεργασία διάβασα παντού ότι απεδείχθη απολύτως επιτυχημένη. Καθώς μάζευα πληροφορίες για το τί γίνεται επί σκηνής όμως, τόσο περισσότερο δεν ήθελα να πάω, κι ας παρακολουθώ τον Δεληβοριά live ανελλιπώς εδώ και αρκετά χρόνια. Ποτ πουρί με 80s, παρεξηγημένα λαϊκά και εκατέρωθεν αστεία, εκτός από το κυρίως πρόγραμμα του Φοίβου και τα τραγούδια που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν καθιερωθεί στο ρεπερτόριο της Φριντζήλα. Καλώς ή κακώς κάτι τέτοια συμβαίνουν και στις πίστες -μεγάλες και μικρομεσαίες- τις οποίες φαίνεται να διακωμωδεί η Φριντζήλα τραγουδώντας με ενοχλητικό τρόπο κάτι για μία κομμωτριούλα, χωρίς να βλέπω κανέναν γύρω μου, ούτε να διασκεδάζει, ούτε να γελάει. Από τα 80s και τις ένοχες απολαύσεις έχουμε πάθει τέτοιο overdose, που πλέον μόνον αυτές απολαμβάνουμε. Και επιπλέον ο Δεληβοριάς τα έχει κάνει μια χαρά μόνος του όλα αυτά στο παρελθόν και στις προσωπικές του εμφανίσεις, και -ευτυχώς- όταν χρειάστηκε - τα άφησε στην άκρη και πήγε αρκετά παρακάτω. Σε αυτό το πλαίσιο αδιαφορίας για τα τεκταινόμενα, βρέθηκα στην Τεχνόπολη, περισσότερο επειδή φέτος δεν πήγαμε και δεν προβλέπεται να πάμε ούτε μια φορά. ΟΚ, και επειδή δεν θέλαμε όντως να βγει η χρονιά χωρίς έστω και έναν Δεληβοριά. Ειναι οικογενειακή παράδοση, στην οποία πλέον συμμετέχουμε όλο και περισσότεροι.
Ο Φοίβος Δεληβοριάς έχει βρεθεί στην περίεργη θέση του να είναι πλέον ο μόνος Έλληνας τραγουδοποιός που γράφει τραγούδια που έχουν κάτι να πουν, χωρίς αυτό να είναι βαρυσήμαντο ή καψουριάρικο σώνει και καλά, αλλά με κάθε τρόπο ουσιαστικό, και επιπλέον μέσα σε αυτά τα ουσιαστικά τραγούδια πετυχαίνει χωρίς κόπο και μερικά instant classics, ενώ παράλληλα έγκαιρα αποφάσισε πώς και η μουσική έχει αξία πέρα από την γοητεία του τραγουδιού. Δεν ξέρω πώς θα τα βγάλει πέρα με αυτό, καθότι είναι μάλλον δυσκολότερο να παίζεις χωρίς αντίπαλο. Πάντως κάτι μου λέει ότι θα το καταφέρει. Στις συναυλίες του έχει πλέον μια κάβα τουλάχιστον είκοσι πολύ δυνατών τραγουδιών και αν βγει να τα τραγουδήσει μόνος του, με ένα μαντολίνο, κάνοντας κατακόρυφο και φορώντας κορμάκι ενόργανης γυμναστικής, η συναυλία και πάλι επιτυχημένη θα είναι και κανείς δεν θα ασχοληθεί με το γελοίον του πράγματος. Σε αυτό το πλαίσιο προσωπικών του κεκτημένων, αλλά και εγγυήσεων για το μέλλον, ο Δεληβοριάς παρότι έκανε ένα βήμα πίσω με αυτήν την παράσταση - σύμπραξη, έχει την άνεση ενός έξυπνου δρασκελισμού για να βρεθεί και πάλι μπροστά. Για να γίνει αυτό όμως δεν πρέπει να θυσιάζονται σπουδαία τραγούδια, όπως η "Άλλη Καρδιά" (που την πρώτη φορά που την είχαμε ακούσει live με εκείνη την ελλειμματική big band που είχε στήσει, είχαμε μείνει άφωνοι) σε διεκπαιρεωτικές εκτελέσεις, που ακούγονται σαν πρώτη ανάγνωση του τραγουδιού σε πρόβα.
Η Μάρθα Φριντζήλα σε όλο αυτό το ανακάτεμα, δεν έπαυσε να έχει μία φωνή την οποία κυρίως η ίδια καλείται να ξεπεράσει και να σταθεί με άνεση απέναντι της, και όχι τυχόν ανταγωνίστριες της, όπως δείχνουν κάποιες αγχωμένες κινήσεις της να βγει στο όποιο προσκήνιο. Δύο εξαιρετικές στιγμές απέδειξαν του λόγου μου το αληθές: Σε μία υπομονετικά διαφορετική - και όχι ανόητα περιπαικτική- , αλλά όσο πρέπει σοβαρή διασκευή του "Εγώ Δεν Πάω Μέγαρο" ανέδειξε -όπως έπρεπε- το μεγαλείο του τραγουδιού (που είναι ούτως ή άλλως δεδομένο για όποιον έχει αυτιά και ακούει) και όχι το δικό της μεγαλείο. Όπως κάνουν οι άξιοι ερμηνευτές δηλαδή. Αρκετή ώρα πριν είχε καταπιαστεί με ένα ούτως ή άλλως συγκλονιστικό τραγούδι [Θα με δικάσει (Ο Κούκος και το Αηδόνι)/ Mπουρμπούλης-Λάγιος] και κατάφερε, αποκολλώντας με μαεστρία από πάνω του το ανοξείδωτο μέταλλο της Σωτηρίας Μπέλλου, να το φέρει χωρίς μιζέρια, στα μέτρα της δικής της και της δικής μας κρίσης (διπλής ανάγνωσης). Σε αυτό το πλαίσιο υπερατού και ικανοτήτων, δεν ξέρω σε τι χρειάζονται και τι εξυπηρετούν όλα τα υπόλοιπα.
Αυτά πάνω κάτω.... και για το τέλος να πω ότι σε ένα πλαίσιο καθαρά προσωπικών απαιτήσεων και προβληματισμών σε σχέση με όλα τα παραπάνω, δεν διέκρινα, εν τούτοις, έναν γενικότερο ενθουσιασμό, στο -πολυάριθμο πάντως- κοινό της Τεχνόπολης, την Τετάρτη το βράδυ. Το ότι η εν λόγω συνεργασία πάντως έτσι έκλεισε τον κύκλο της εκείνο το βράδυ, σαφώς και πρέπει να ληφθεί υπόψη, καθότι αφενός μεν μεγάλο μέρος του κοινού είναι σίγουρο ότι παρακολουθούσε για δεύτερη τουλάχιστον φορά, αφετέρου η επανάληψη δημιουργεί μία κάποια φθορά, όπως και να το δεις.