Can white men funk?
Ενδιαφέρουσα περίπτωση οι Herbaliser... Ξεκίνησαν ως ντουέτο παραγωγών στην δεκαετία του '90 στην ιστορική Νinja Tune με έναν πολύ "μέσα στα πράγματα" ήχο για την εποχή. Βασισμένοι σε κυρίως "μαύρες" επιρροές και samples (funk, hip hop, jazz) δημιουργούσαν ένα μοντέρνο αστικό ρυθμό και ήχο, με την βοήθεια πολλών καλεσμένων από τα λημέρια της εταιρίας τους και εκτός. Αυτά, μέχρι το 2005.
Μετά από μία απουσία 3 χρόνων από τα δισκογραφικά δρώμενα (μεσολάβησε μία live ηχογράφηση για την σειρά Fabric) εμφανίζονται με ένα "ύποπτο" δίσκο το 2008 (Same as it never was), όχι πια ως ντουέτο παραγώγων αλλά ως full band. Λέω "ύποπτο" γιατί ο δίσκος αυτός παρουσίασε μια αλλαγή κατεύθυνσης προς... τα πίσω, πλήρως ενταγμένος στο πιασάρικο "νέο κύμα" funk που τότε ήταν στο ζενίθ του - και ακόμα καλά βαστεί. Επίσης το Same as it never was κυκλοφόρησε από την Κ7 και όχι από την ηλεκτρονικά προσανατολισμένη Ninja Tune. Παρόλο το ύποπτο του "funk δίσκου γιατί το funk πουλάει τώρα" ο δίσκος ήταν αρκετά αξιόλογος, έπιασε το κόλπο και σίγουρα έλιωσε στα decks πολλών DJs...
Μετά την επιτυχία αυτή οι Herbaliser κυκλοφόρησαν ένα διπλό άλμπουμ επανεκτελέσεων -κυρίως- παλαιότερων κομματιών του ντουέτου υπό την σκοπιά της πλήρους μπάντας. Τον παρουσίασαν ως ηχογραφημένα jam-αρίσματα, το αποτέλεσμα ηχητικά πολύ αξιόλογο, αλλά για μένα η επιλογή κυκλοφορίας επανεκτελέσεων αντί νέου υλικού σήμαινε έλλειψη εμπνεύσεως. Αυτά για την ιστορία.
Επί σκηνής τώρα. Την βραδιά άνοιξαν οι Nasa Funk. Τους συναντώ επί σκηνής για δεύτερη φορά και μου άφησαν παρόμοια εντύπωση με την πρώτη. Είναι ένα funk σχήμα που τους λείπει το "νεύρο" που προϋποθέτει η funk. Το παράδοξο είναι ότι όλα τα μέλη έχουν την απαραίτητη τεχνική κατάρτιση που απαιτεί το "νεύρο" αυτό, φαίνεται από τις διασκευές που όντως η funk των Νasa λειτουργεί. Οπότε υποθέτω ότι το "πρόβλημα" εντοπίζεται κυρίως στην σύνθεση των κομματιών τους.
Ούτε οι Herbaliser με ενθουσίασαν. Οι εκτελέσεις των κομματιών άρτιες, η εμφάνιση τους έπασχε από τις επιλογές του set list και την σκηνική παρουσία. Πρώτα το set list. Αποτελούταν από τις νέες εκτελέσεις των παλιότερων κομματιών του ντουέτου, κομμάτια ορχηστρικά, αργοί ρυθμοί και trip -hop ύφος και από την μοντέρνα χορευτική funk του Same as it never was.
Τα παλιότερα κομμάτια δεν με έβαλαν ποτέ στο trip, τους έλειπε η διαφορά δυναμικού που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στην live εκτέλεση και στην ακρόαση στο σπίτι, ήταν ένα προς ένα αναπαραγωγές της δουλειάς που έγινε στο studio για το τελευταίο άλμπουμ τους. Έλειπε η υπερβολή, το τράβηγμα των μερών, ο όγκος, η σκηνική μαγκιά που μας κάνει να τρέχουμε να βλέπουμε live αντί να ακούμε το CD στο σπίτι. Aν αυτό κάπως δικαιολογείται από την παρουσίαση των κομματιών του διπλού τελευταίου άλμπουμ ως ηχογραφημένα jams, τότε και άλμπουμ και live εμφάνιση έπρεπε να είναι εκρηκτικά. Αλλά δεν είναι.
Οι funk-ιές του "Same..." δεν ήταν αρκετά... funk. Δεν υπάρχει funk χωρίς τον ιδρώτα της πίστας, χωρίς τον απόλυτο συντονισμό του σώματος στον ρυθμό. Δεν με συνεπήραν. Οι διαδοχές των αργών κομματιών με τα πιο γρήγορα χορευτικά, επίσης δεν πέτυχε. Το σετ ήταν ένα συνεχές σκαμπανέβασμα χωρίς σημείο εκκίνησης και τελετουργικό λήξης που έδινε την εντύπωση ζεστάματος. Όταν τελικά ζεστάθηκε το πράγμα, ήταν ήδη αργά, μόλις μία ώρα και δεκαπέντε λεπτά μετά το εναρκτήριο λάκτισμα το live είχε τελειώσει, διάρκεια δυσανάλογη με το τσουχτερό 35άρι της εισόδου.
Σκηνικά, οι Herbaliser ήταν απλά και ψυχρά.. Άγγλοι. Ελάχιστη κινητικότητα επί σκηνής ακόμα και από την δεσποινίδα Jessica που ενώ "έδινε" πολλά στον ήχο του σχήματος με την πολύ καλή φωνή της, οι (χορευτικές;) κινήσεις της ήταν πολύ σφιγμένες. Ίσως γιατί ανησυχούσε μην τυχόν το προκλητικό (;) της ντύσιμο γίνει ακόμη πιο προκλητικό, ίσως γιατί τα ψηλά τακούνια δεν βολεύουν, ίσως γιατί είναι λευκή και έχει μεγαλώσει στο Λονδίνο. Ούτε οι ενθαρρυντικές παροτρύνσεις του ηγέτη του σχήματος λειτούργησαν. Τουλάχιστον όχι για μένα.
ΥΓ. Για το τι πραγματικά σημαίνει funk επί σκηνής να σας παραπέμψω στην εκρηκτική εμφάνιση της Sharon Jones (and the Dap Kings) στο Gagarin της Αθήνας μερικά χρόνια πριν. Για το groove με trip που επιχείρησαν οι Herbaliser στις εμφανίσεις των Red Snapper.