Fly Beeyond festival : James + Air + Tori Amos

Ήρθε λοιπόν και η δεύτερη μέρα του Fly Beeyond festival, η προπώληση για την οποία είχε ξεκινήσει ήδη από τις αρχές του Ιούνη. Το ελκυστικό και αρμονικό line up δημιουργούσε πολλές προσδοκίες, κι αυτό που έμενε ήταν να δούμε ποιες από αυτές θα επιβεβαιώνονταν και ποιες όχι.

Ας ξεκινήσουμε όμως με το χώρο και τη διοργάνωση της συναυλίας, θέμα που πλέον έχει γίνει από μόνο του μείζον για τα ελληνικά δεδομένα. Ως τέκνο ανατολικών προαστίων έβλεπα πάντα με κακό μάτι τα βόρεια προάστια και οτιδήποτε σχετιζόταν με αυτά. Ειδικά στην περίπτωση μιας συναυλίας, θεωρούσα εξαρχής αρνητικό στοιχείο την επιλογή των αθλητικών εγκαταστάσεων του ΟΑΚΑ, κυρίως για την κρύα αίσθηση του χώρου, σε αντιδιαστολή με τις θαλασσινές αύρες των παράκτιων φεστιβάλ.

Ο χώρος όμως τελικά αποδείχθηκε να είναι μια επιτυχημένη επιλογή, αν και πράγματι στερείτο το summer feeling της παραλίας: άνετος χώρος και πολύ καλή πρόσβαση, συν το τεράστιο πάρκινγκ. Δυστυχώς όμως τα προβλήματα όχι μόνο δεν έλειψαν, αλλά καταταλαιπώρησαν και πάλι χιλιάδες επισκέπτες: Ουρές για νερό και μπίρα, διάρκειας 1 και πλέον ώρας, με τον κόσμο να χάνει τη συναυλία εν αναμονή μιας μπίρας (των 4 ευρώ παρακαλώ), πωλητές που δεν δέχονταν προηγούμενες αποδείξεις, ένα γενικό χάος.

Και πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω πώς γίνεται σε φεστιβάλ του εξωτερικού, με δεκαπλάσιο αριθμό θεατών, να μην χρειάζονται περισσότερο από 10 λεπτά για να πάρεις μια πάμφθηνη μπίρα. Οπότε, οπωσδήποτε χαμηλή βαθμολογία για το Fly Beeyond festival. [Η οποία μετά το φιάσκο της τρίτης ημέρας κατρακύλησε σε μια μεγαλόπρεπη 'κουλούρα'.]

Βέβαια, τα παραπάνω προβλήματα δεν είχαν ακόμα εμφανιστεί όταν βγήκε η Tori Amos, λίγο μετά της 7. (Ούτε φυσικά και όταν έμπαινα στο χώρο, την ώρα ακριβώς που έφευγαν οι Matisse). Κατ' αρχάς θα πρέπει να της αποδοθούν τα εύσημα για τις εκθαμβωτικές στιλιστικές της επιλογές, πάνω στις οποίες ξεδίπλωσε το τσαμπουκαλεμένο ταμπεραμέντο της: Στην ηλιόλουστη ακόμα σκηνή εμφανίστηκε με μαλλί κατράμι, κατακίτρινο ζόρικο φόρεμα και ένα call-me-bionic-legs βινιλ κολάν, ξεσηκώνοντας τον κόσμο με μια αγριεμένη σκηνική παρουσία μεταξύ P.J.Harvey και Bjork. Στη συνέχεια όμως η αγριόγατα Tori μάζεψε τα νυχάκια της και, σε μια αλλαγή 'αστραπή', μας ξανάρθε με κατακόκκινο μαλλί-αφέλεια και άψογη disco απαστράπτουσα μπλε φόρμα, 'φορώντας' έτσι την πιο αιθέρια και ναζιάρικη πλευρά της.

Εκφραστικότατη κι έντονα θεατρική στο παίξιμο και τις κινήσεις της, η Tori Amos δεν αρκέστηκε σε κινήσεις εντυπωσιασμού, αλλά με πραγματικό ζήλο πάντρεψε τις εντυπωσιακές αμφιέσεις της, το παθιασμένο παίξιμο των πλήκτρων και την καταιγιστική φωνή της, ανοίγοντάς μας την πόρτα στον αιχμηρά παραμυθένιο κόσμο της. Μεγάλος εχθρός, όμως, στάθηκε ο ήλιος, που, καίγοντας ακόμη τα προφίλ του κοινού, διέλυε με το φως του την ατμόσφαιρα που με κόπο έχτιζε η Tori.

Τη δουλειά όμως αυτή την έκαναν οι Air. Βγαίνοντας στο ιδανικό σημείο, που η φέτα του φεγγαριού έστεκε ολόφωτη πάνω από τις μαβί αποχρώσεις του ηλιοβασιλέματος, κατάφεραν να μαγέψουν, με τις αιθέριες και υποβλητικές συνάμα μελωδίες τους, τους ...ελάχιστους που μπήκαν στον κόπο να τους ακούσουν. Βλέπετε η ευγενικής φύσεως μουσική των Air δεν είναι φτιαγμένη για να επιβάλλεται σε ένα 'ήρθα-για-τους-james-κι-όλοι-οι-άλλοι-στα-παπάρια-μου' κοινό, που δεν σταμάτησε στιγμή να επιδίδεται σε ένα όργιο φωνασκίας κι οχλοκρατίας. Παρόλες όμως τις αντιξοότητες, η άψογα παιγμένη μουσική των Air, συνεπικουρούμενη από τον περίτεχνα εναρμονισμένο φωτισμό, κατάφεραν να με ταξιδέψουν στην αίσθηση μιας απολαυστικής ψυχικής ανάτασης.

Αυτήν την κλιμακούμενη αρμονία της βραδιάς ήρθαν να χαλάσουν οι James. Βέβαια ήταν εξ αρχής ένα θέμα, το εάν θα έπρεπε κανείς να δει το reunion των James, είτε είχε δει την -κατ' ομοφωνία εξαιρετική- συναυλία τους στον Λυκαβηττό, είτε και όχι. Γιατί είναι αλήθεια ότι 'κάθε πράγμα στον καιρό του κι ο κολιός τον αύγουστο'. Τη λαϊκή αυτή ρήση επιβεβαίωσαν τελικά οι James, παρουσιάζοντας μια αφόρητα προβλεπόμενη εμφάνιση. Από αυτές που δικαιωματικά μπαίνει η ταμπέλα 'διεκπεραιωτική'.

Κατ' αρχήν δεν μπορώ να μη σχολιάσω την εικόνα του Tim Booth: με κεφάλι γλόμπο, μουστάκι και λευκό πουκάμισο με μαύρο γιλέκο, έμοιαζε, από τη μέση και πάνω, με το δεσμοφύλακα του Εξπρές του Μεσονυχτίου που πάει στο γάμο της κόρης του. Όταν όμως έβλεπες και το φαρδύτατο μπεζ πανταλόνι του, τότε απλά αναρωτιόσουν μήπως το παιδί έχασε στο αεροδρόμιο τη βαλίτσα με τα ρούχα του.

Κατά τα λοιπά, οι James άρχισαν να μοιράζουν απλόχερα τα χιτ τους, με τις χιλιάδες του κόσμου να παραληρεί. Και θα μου πείτε, μια χαρά ακούγεται αυτό. Ναι, μια χαρά πράγματι, για όσους αρκούνται στην απλή ακρόαση ενός κομματιού για να εκστασιαστούν αυτόματα, σα να τους πατάς ένα κουμπάκι. Χωρίς να τους νοιάζει τι γίνεται πέρα από το απλό παίξιμο των ακόρντων, ούτε και αν τα ηχητικά κύματα συνοδεύονται από την απαραίτητη μουσική ενέργεια, χωρίς την οποία μια συναυλία καταλήγει να είναι μια αδιάφορη αναμετάδοση των δίσκων. Και όλοι αυτοί είναι πάρα πολλοί, η συντριπτική πλειοψηφία θα έλεγα, μα αυτό δεν είναι αρκετό για να χαρακτηριστεί καλό ένα live. Ίσα ίσα, σε μια άνευρη και ανέμπνευστη συναυλία όπως αυτή των James, κάνει τα πράγματα να φαίνονται ακόμη χειρότερα.

Κάπως έτσι, η συναυλία θα έμενε στα πλαίσια μιας αξιοπρεπούς και συγγνωστής 'αρπαχτής', αν δεν μας δήλωνε ο Tim ξεκάθαρα ότι δεν επρόκειτο για 'reunion', αλλά για 'rebirth'. Για να το αποδείξει μάλιστα μας έπαιξε και δύο (ή μήπως τρία;) καινούργια τραγούδια τους. Well done lads, μα σήμερα δεν έχουμε 1997, αλλά 2007. Τελικά, η ετεροχρονισμένη αντιγραφή του ίδιου σου του εαυτού ίσως να είναι από τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της καλλιτεχνικής και προσωπικής παρακμής.

Βέβαια, η παραπάνω προσπάθειες επιβεβαίωσαν τις ειλικρινείς προθέσεις των James - δεν στάθηκαν όμως αρκετές για να τους σώσουν από την ανεπάρκεια, τόσο στο να διαχειριστούν το πολυπληθές κοινό τους, όσο και στο να δηλώσουν μια ουσιαστική μουσική παρουσία.

Εν κατακλείδι, καλύτερα όσοι τους είχαν δει το καλοκαίρι του 2001 να είχαν κρατήσει τις ένδοξες αναμνήσεις τους - και όσοι δεν τους είχαμε δει να είχαμε κρατήσει απλά το μύθο τους...