I can hear two heads beating as one

Και τώρα ποιος είναι o πραγματικός καλλιτέχνης και ποιος είναι o απατεώνας; (προβοκατόρικη μέθοδος... αλλά πιάνει πάντα!)

Πριν σπεύσετε να απαντήσετε ότι πραγματικός καλλιτέχνης είναι ο ΜΕΓΑΣ Steve Reid, που "έλιωσε" το ούτως ή άλλως λιπόσαρκο κορμί του για μιάμιση ώρα πάνω από τα drums του κρατώντας με το ίδιο του το σώμα ρυθμούς, αρρυθμίες και ρυθμικές εκκενώσεις και ότι απατεώνας είναι το δίχως άλλο ο Kieran Hebden, που απλώς πείραζε κάποια κουμπιά και έδινε εντολές στο λογισμικό του... εσείς οι φίλοι της "παραδοσιακής" μουσικής, σκεφτείτε ότι: το είδος της μουσικής που υπηρέτησε ο Steve Reid (και κυρίως η free jazz και τα παρακλάδια της) για χρόνια βρισκόταν και βρίσκεται σε ανυποληψία, κυρίως εξαιτίας μουσικών και ακροατών που έχουν αναγάγει την τεχνική, αλλά και τον αυτοσχεδιασμό, σε αυτοσκοπό και αφήνουν ένα ατέλειωτο κενό έμπνευσης να συνοδεύει τη μουσική τους.

Πριν πάλι εσείς οι λάτρεις των νέων ήχων, σπεύσετε να αποδώσετε τα εύσημα στον κ. Four Tet, του οποίου το κοφτερό και μελλοντολάγνο μυαλό έδωσε νέους ορίζοντες και εισήγαγε σε post καταστάσεις έναν κορυφαίο μεν μουσικό, που όμως ελάχιστη επαφή έχει με την μουσική και ηχητική πραγματικότητα των late 00s, κουνήστε λίγο το κεφάλι σας πέρα- δώθε. Και κατόπιν αναλογιστείτε τι live διαστάσεις μπορούν να πάρουν οι περισσότεροι από τους σύγχρονους "μάγους" των ηλεκτρονικών, χωρίς την βοήθεια πραγματικά ευφάνταστων μουσικών και κυρίως πόσο εύκολα μπορούν να σας ξεγελάσουν για τη δήθεν on stage ζωντανή μουσική τους δραστηριότητα.

Κανείς δεν είναι απατεώνας και κανείς δεν είναι πραγματικός καλλιτέχνης χωρίς την συμπαράσταση ενός έτερου καλλιτέχνη που ανά πάσα στιγμή μπορεί να "απατήσει" το κοινό (και αντίστροφα, παρακαλώ). Και αυτό που παρακολουθήσαμε το βράδυ της Τετάρτης ήταν το πραγματικό electro-punk του χθες, του σήμερα, ίσως και του αύριο αν πολλοί περισσότεροι από 150 άτομα έχουν τη δύναμη να το αντέξουν. Αν ο Steve Reid έχει τρεις διαφορετικούς εγκεφάλους και μπορεί και "μετράει" το παίξιμο του με τέτοιο -αδιανόητο για τα ανθρώπινα δεδομένα- τρόπο δεν το ξέρω. Ξέρω σίγουρα ότι οι υπολογιστές του Hebden υποκλίθηκαν στο μεγαλείο της ευφυίας του "ανταγωνιστή" τους και η σώμα με "μηχάνημα + μυαλό" μάχη, απέφερε ένα από τα καλύτερα live που έχουμε δει ποτέ στο χώρο του λεγόμενου "πειραματικού" ήχου.

Εύγε στους πάντες, Μουσικούς, διοργανωτές, κοινό (που αποφάσισε ημέρα Τετάρτη να τραβηχτεί σε ένα φύσει αντιεμπορικό live).... Κάτι τέτοια γίνονται και το σκέφτεσαι μερικές φορές να πετάξεις από το παράθυρο του αυτοκινήτου το CD του Morrissey που έχει κολλήσει εκεί μέσα και δε λέει να βγει... - Άρης Καραμπεάζης

* * *

Πρώτη έκπληξη της βραδιάς οι λιγοστοί παρευρισκόμενοι. Δεύτερη και σαφώς ωραιότερη το άνοιγμα από το ενδότζαζ τρίο Φλώρος Φλωρίδης [σαξόφωνα] - Μπάμπης Παπαδόπουλος [κιθάρα] - Αλέξης Αποστολάκης [τύμπανα]. Το 20λεπτο "σετ" τους ήταν ένα είδος ορεκτικού, ένα αυτοσχέδιο μπλιτζ για δυνατούς παίχτες. Τζαζ μεζεδάκια που, μόλις πήγαιναν ν' αναπτυχθούν σε φαντασίες, έκλειναν εσπευσμένα και αριστοτεχνικά αύτανδρα.

Χαρακτηριστικό το παίξιμό τους, περισσότερο λάουντζ και πιο κουλ από την προηγούμενη φορά που τους είχα δει "ολοκληρωμένους" στο Φλου. Ο χώρος τούς πήγε γάντι κι ο ήχος τους βγήκε πιο γλυκός, πιο παιχνιδιάρικος κι άλλο τόσο αβανταδόρικος και μερακλίδικος. Αξιοπρόσεκτο και το γεγονός ότι τους γούσταραν και αρκετοί πιτσιρικάδες που ήρθαν μαγνητισμένοι από τη φυσιογνωμία του βασικού πρωταγωνιστή της βραδιάς, του Kieran Hebden [ή αλλιώς Four Tet]. Στο χειροκρότημα των μπιζαδόρων σήκωσαν τα χέρια κι επιφυλάχθηκαν για ένα κανονικό live λίαν συντόμως.

Μετά από λίγο ανέβηκαν οι Tet'n'Reid για να εξερευνήσουν το χώρο τους, να ρυθμίσουν κάποια βασικά θεματάκια και να βάλει ο Kieran κατιτίς να παίζει στον αυτόματο πιλότο. Δε χρειάστηκε να περιμένουμε πολύ, ίσα να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να αυτοσυγκεντρωθούν οι καλλιτέχνες. Σε τι χρειάζεται ο αυτοέλεγχος θα το καταλάβετε παρακάτω.

Να πω εδώ ως εισαγωγή ότι ο 65χρονος -και αειθαλής όπως αποδείχθηκε- ντράμερ Steve Reid είναι ένας κοσμοναύτης της αβάν-τζαζ και των μπλουζ. Ξεκίνησε στα 19 του με τους Vandellas της Martha Reeves, με αιχμή των μπαγκέτων του το "Dancing In The Street" [που επέπρωτο να επανακάμψει με τους Bowie και Jagger]. Έκτοτε έχει συνταξιδέψει με τους Miles Davis, Fela Kuti, Sun Ra, James Brown, John Coltrane, Jimmy Hendrix, Fats Domino, Peggy Lee, Chaka Khan, Dexter Gordon, Dionne Warwick, Charles Tyler κ.π.π.α. [δηλαδή και πάρα πολλούς άλλους]. Χαρακτηριστικές στάσεις στην πορεία του είναι το Tutu του Miles και το δικό του Rhythmatism [που χαρακτηρίστηκε ως midnight funk].

Απ' την άλλη ο κατά πολύ νεότερός του Kieran Hebden έχει στο ενεργητικό του τους αβάν-ροκ Fridge και, ως σόλο Four Tet, δυο τρία πολύ πετυχημένα σιντί και αρκετά remixes για μια ευρεία γκάμα ήχων και ονομάτων, όπως The Cinematic Orchestra, David Holmes, Aphex Twin, Radiohead, Badly Drawn Boy και Doves. Για να μην επεκταθώ στα σχέδιά του με τους Cut Chemist και Prefuse 73. Το πιο σημαντικό απ' όλα είναι πως έχει πολύ ανοιχτά αυτιά και πολύ ευρύ ορίζοντα ακουσμάτων και ιδεών.

Η πρώτη δημόσια συνάντησή τους έγινε στην εκπομπή του Giles Peterson στο BBC Radio 1. Κι έχει επίσης συμμετάσχει στο οκτέτο του Reid για το "ευρηματικό" Spirit Walk. Φαίνεται πως η χημεία των δύο ανδρών ήταν καταλυτική κι έτσι προκαταρτικά προέκυψε το ζωντανό "Exchange Session vol. 1", ηχογραφημένο μια κι έξω, σε πρώτο χρόνο χωρίς επαναλήψεις και επανεγγραφές. Το οποίο βρήκε ταίρι με το dvd "Everything Ecstatic Part 2".

Σκεφτείτε τώρα τη δυναμική αυτής της από κοινού εμφάνισής τους μπροστά στο -πιθανώς ανυποψίαστο- κοινό του κλαμπ του Μύλου. Από τη μια η ατμομηχανή που λέγεται Steve Reid ν' ανεβάζει στροφές. Κι απ' την άλλη ο τετρακέφαλος φίλος του να προσπαθεί να τον συναγωνιστεί μ' ένα λάπτοπ, μια κονσόλα κι ένα συνθ. Και μεταξύ τους να δημιουργείται σιγά-σιγά μια αύρα. Δεν είναι εύκολο να συλλάβει κάποιος μια τέτοια συνύπαρξη και σύμπλευση.

Και δεν είναι μόνο ο αυτοσεβασμός και η αυτοεκτίμηση ή η αλληλοεκτίμηση των δύο. Είναι μια βαθύτερη και πλατύτερη γέφυρα επικοινωνίας και κοινωνίας των ηχοαυτοσεχδιάσεών τους. Γιατί αυτό που παίζουν δεν είναι τζαζ, δεν είναι πειραματικό, ούτε και ηλεκτρονικό ambient ή techno. Καταρχήν ακούγεται αξιοθαύμαστη η αίσθηση του Kieran για τους δρόμους της τζαζ που του κληροδοτεί επί σκηνής ο Steve. Κατά δεύτερον και συναρπαστικότερο, ενώ αυτοσχεδιάζουν, ωθούν εναλλάξ ο ένας τον άλλον στο ξεπέρασμα των ορίων τους.

Κι είναι αυτό που μας έκαμε όλους να χορεύουμε χαρούμενοι εψές: ότι πάσχιζαν να υπερβούν τον εαυτό τους, ο ένας για χατίρι του άλλου. Ο Reid που δε σταμάτησε να παίζει για πάνω από μιάμιση ώρα σαν αφιονισμένος, μ' ένα αλτρουιστικό πάθος 20άρη και βγάλε, σα να έκανε την επαναστατική πράξη της πρώτης του νιότης. Κι ο Hebden που έστυβε διαρκώς το μυαλό του και οδηγούσε τα δάκτυλα και τα ηλεκτρονικά του όργανα στα άκρα των δυνατοτήτων τους. Που γκρέμιζε κι έχτιζε κόσμους, μουσικές, ήχους, κεκτημένα και κατεστημένα, ορατά και αόρατα, σαν ερωτευμένος με την τέχνη του συνοδοιπόρου του. Σαν πραγματικός καλλιτέχνης που αφουγκράζεται, αισθάνεται, εκστασιάζεται και γεωμετρεί. - Κώστας Καρδερίνης