Σάκης Παπαδημητρίου & Γεωργία Συλλαίου: Νοσφεράτου - 100 χρόνια
Έκλεισε αιώνα και η σκιά του συνεχίζει να είναι εδώ. Και να εμπνέει... Του Κώστα Καρδερίνη.
Ήταν μια υπέροχη αντεργκράουντ εμπειρία. Το θρυλικό πιάνο του Σάκη γιόρτασε 120 έτη λειτουργίας, ο Νοσφεράτου πατημένα τα 100 και ο Σάκης τα 80. 300 χρόνια ακούμπησαν και μεγαλούργησαν ξανά πάνω σε αυτό το πιάνο. Η ομάδα Επιτόπου ξεκίνησε τη δράση της [μουσική και σινεμά καθ’ οδόν και επιτόπου] το 1989 και ο Νοσφεράτου είναι η πιο πολυταξιδεμένη και πολυπαρουσιασμένη παράστασή της. Τριαντατρία έτη δράσης που αν προστεθούν στα τρακόσια δίνουν σούμα τον μαγικό αριθμό 333.
Ο ακατάβλητος και ακάματος πιανίστας Σάκης έπαιξε το επικολυρικό εξπρεσιονιστικό έργο των ογδοήκοντα λεπτών με απίστευτη όρεξη και ενθουσιασμό, χωρίς διάλειμμα, δίχως παύση, σα να ήταν η πρώτη φορά. Η Γεωργία Συλλαίου, με τα ιδιαίτερα φωνητικά της ταξίδια, μας κράτησε σε αγωνία και σε διαρκή εγρήγορση, ενέτεινε το σασπένς και όλοι κρεμόμασταν από τα χείλη της για την εξέλιξη της ιστορίας, κι ας την είχαμε δει και ξαναδεί πολλές -κάποιοι από μας- φορές.
Η ερμηνεία του Μαξ Σρεκ [=τρόμος, στα γερμανικά] ήταν και παραμένει επιβλητική, παρά το γεγονός ότι ο Νοσφεράτου εμφανίζεται μόλις 9-και-κάτι λεπτά σε όλην την ταινία. Ο μύθος που χτίστηκε γύρω από αυτήν την 9λεπτη παρουσία είναι τόσο γιγάντιος που ακόμη βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει, κάθε φορά που προβάλλεται. Ιστορικά αναφέρω ότι Μαξ Σρεκ λέγεται ο κακός που παίζει ο Κρίστοφερ Γουόκεν στο σίκουελ Ο Μπάτμαν επιστρέφει [1992] του Τιμ Μπέρτον, ενώ Σρεκ είναι το όνομα του πολύ διάσημου «πράσινου» ήρωα κινουμένων σχεδίων.
Το όλο εγχείρημα του Νοσφεράτου θεωρείται ακόμη και τώρα τόσο αντεργκράουντ και τόσο πρωτοποριακό που ταίριαξε γάντι με τον χώρο [To pikap kato] και την αισθητική του. Η Έμπουσα άμαξα-φάσμα, η ραβδωτή ύαινα-μεταμόρφωση, οι απομυζητικοί μικροοργανισμοί, οι αψίδες και οι καμάρες, το πλοίο-φάντασμα, το ένα και μοναδικό ανοιγοκλείσιμο βλεφάρων του Όρλοκ, οι ακροβατισμοί και η τρέλα του κτηματομεσίτη, η θυσία της αγνής κόρης, το κοκόρι που λαλεί – όλα μα όλα γίναν ένα με τον χώρο προβολής-αναπαράστασης. Η ακουστική και η ποιότητα του pikap kato είναι μελετημένη και κουρντισμένη πάνω στο πιάνο του Σάκη, οπότε απολαύσαμε το τέλειο ηχητικό αποτέλεσμα στην καλύτερη δυνατή ατμόσφαιρα.
Το μόνο προβληματάκι ήταν ότι, λόγω της μεγάλης και χορταστικής οθόνης προβολής, οι πίσω καθήμενοι δεν έβλεπαν πλήρως τους ελληνικούς υπότιτλους. Αντιθέτως οι όρθιοι είχαν συγκριτικό πλεονέκτημα και μάλλον απόλαυσαν περισσότερο το σύνολο από ότι οι πίσω θέσεις. Πολύ ευχάριστο και θετικό το γεγονός ότι ήρθαν στην παράσταση πολλά νέα παιδιά που πιθανώς να μην έχουν ξαναγευτεί ανάλογη εμπειρία.
Η βραδιά ήταν αφιερωμένη σε δυο μεγάλους εκλιπόντες, τον αρχιτέκτονα και σινεφίλο Γιάννη Χατζηγώγα [πρωτεργάτη της ομάδας Επιτόπου] και τον αξέχαστο ντράμερ Χρήστο Γερμένογλου [συνεργάτη του Σάκη τα τελευταία 20 χρόνια]. Στην αποφώνηση και μετά το θερμό χειροκρότημα του κοινού, η Κινηματογραφική Λέσχη Θεσσαλονίκης επέδωσε στην Γεωργία Συλλαίου και τον Σάκη Παπαδημητρίου τιμητική πλακέτα δια χειρός της επίτιμης προέδρου κας Τασίας Σέμψη.
ΥΓ: Στην αφίσα του 1991 «καθ’ οδόν και επιτόπου» εμφανίζονται από αριστερά: Σάκης Παπαδημητρίου, Τίνα Στεφανοπούλου, Λευτέρης Αγγουριδάκης, Φίλιππος Λαμπαδάριος με το κοντραμπάσο του και ο Γιάννης Χατζηγώγας με την μηχανή προβολής πάνω στο πιάνο.