Θανάσης Παπακωνσταντίνου: 4 χρόνια μετά... να βρω ξανά του νήματος την άκρη

Ήταν η δεύτερη βραδιά με κατάμεστο Θέατρο Γης κι ο ενθουσιασμός είναι τόσος πολύς και μεγάλος ώστε αρκετοί φαν ήρθαν να τον ακούσουν για δεύτερη απανωτή φορά.

Μας προϋπάντησε ο γιαννιώτης σάτυρος Σπύρος Γραμμένος, αστειευόμενος ότι δεν είναι αυτός ακριβώς που περιμέναμε. Μας κράτησε παρέα με τον Κουκουλοφόρο, τον Αθλητικό τύπο και έτερα επίκαιρα σκωπτικά άσματα [στο στιλ του Τζιμάκου] και έκλεισε με το τραγικό κομμάτι του Ψυχή, που ναι μεν είχε γραφτεί πριν «αλλά μετά τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου, ο Ζακ το έκανε δικό του». Ορεκτικός και ορεξάτος εν γένει ο γενειοφόρος.

Κατόπιν ανέβηκε η μπάντα. Πλούσια και πολυμελής: Δημήτρης Μυστακίδης ο αειπράγμων σαλονικιός [κιθάρα, λαούτο, τραγούδι], Κωνσταντής Πιστιόλης ο δαιμόνιος κονιτσιώτης βίλατζερ [κλαρίνο, γκάιντα, καβάλ, hang drum, τραγούδι], Γιάννης Λίταινας ο κρητίκαρος [κιθάρα, λαούτο, τραγούδι], Γιώργος Αγγελάκης ο teaser [τρομπόνι, ακορντεόν], Νίκος Δημηνάκης ο Νο1 αερόφωνος μπιτμπόξερ [σαξόφωνα, φλάουτο, didgeridoo, πλήκτρα, beatbox], Απόστολος Γιάγκος ο λαρισαίος ΣΜΟΥΘ [πλήκτρα], Λεωνίδας Κυρίδης λαρσινός αλλά ΚΟΘ [ηλεκτρικό μπάσο] και ο βαρέων βαρών πυξ και λαξ Φοίβος Άνθης [τύμπανα].

Ο αΘανάσης, που όλοι περιμέναμε, μας ξανασυστήθηκε ως Σαν Μικέλε, όπως συνήθιζε μια φορά κι έναν καιρό πολύ πριν την πανδημία, βαφτίζοντας τη χαμένη τετραετία Αθανασιάδα [σαν τις Ολυμπιάδες]: Δεν μ' αναγνωρίζετε γιατί έλειπα καιρό· Τα δάκρυά μου δε σας λένε κάτι. Λοιπόν διηγηθείτε μου τι έγινε εδώ, να βρω ξανά του νήματος την άκρη. Το κοινό παραλήρησε κι άναψαν πάραυτα οι πρώτοι πυρσοί. Παρόλο που ήταν φανερά συγκινημένος και περιχαρής που ξαναβγήκε «στον δρόμο» δεν μονοπώλησε το μικρόφωνο. Βασίλισσα της βραδιάς ήταν η Μελίνα Κανά, πρώτη διδάξασα Αερικό και Έρημα κορμιά. Το κενό του Μάλαμα αναπλήρωσε, δε, με την τραχιά του φωνή ο Γιάννης Λίταινας.

Το διψασμένο κοινό προσκύνησε και οι πυρσοί άναβαν ένθεν κακείθεν σχεδόν σε κάθε εναλλαγή των τριών βασικών ερμηνευτών. Το πιο εντυπωσιακό και ενδιαφέρον στη τρέχουσα αυτή εκδοχή των αΘανάσιων τραγουδιών είναι η νέα εμπνευσμένη ενορχήστρωσή τους που αναδεικνύει την πολυδύναμη και πολυποίκιλη μπάντα που έστησε ο δημιουργός και η οποία έδωσε πολλά ρέστα εκείνο το βράδυ. Από την εποχή των Λαϊκεδέλικα είχα ν’ ακούσω τέτοια ανανέωση και τέτοια συμπλοκή μουσικών ειδών και ιδιωμάτων. Βαλκανική τζαζ και έθνικ σουίνγκ ρούμπες με παραδοσιακά βαλσάκια, ρεμπέτικες, δημώδεις και φιούζιον προεκτάσεις, με ολίγη από ροκ ψυχεδέλεια, που χρεώνονται σε όλους τους μουσικούς με προεξάρχοντα τον πολυοργανίστα Πιστιόλη.

Ο πατροπαράδοτος Αφούσης αναστέναξε εκστατικά. Η ουρά του αλόγου... πήρε κεφάλια. Ο μεταρσιωμένος Διάφανος αποκάλυψε ότι πήρε την εισαγωγή του από τη Foxy Lady του Jimi Hendrix, δια στόματος Άνθη, πυξ και λαξ και δαξ. Στα πόδια της με λυγμούς ο ποιητής Λειβαδίτης, δρώντων και δι’ απαγγελίας. Και μετά το ρεμπέτικο Μικρό μελαχρινό [Τούντας, Μπερλιδάκης] που το άκουγε ακατάπαυστα στον σωλήνα ο αΘανάσης για να εμπνευστεί, στα σχόλια του οποίου διάβασε το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη και ξεμπλόκαρε. Άλλο ενδιαφέρον αντιμπλόκ το Γεράκι του Μυστακίδη και η σπαρακτική ιστορία που το συνοδεύει.

Μετά από τρεις, γεμάτες συγκινήσεις, ώρες το ντελίριο τερματίστηκε με τον άμυαλο Δάσκαλο και την προτροπή να αγωνιστεί η νέα εν χορώ γενιά για ελεύθερα πανεπιστήμια, χωρίς εξουσίες και καταστολές. Ο αΘανάσης ήταν αποκαλυπτικά και απρόσμενα εξωστρεφής καθόλη τη διάρκεια και μοίρασε ουκ ολίγες προτροπές να μην σταματάμε να ονειρευόμαστε και ξόρκια του θανάτου, όπως δεν μας έχει συνηθίσει ποτέ ξανά. Πίσω από τη σκηνή δέσποζαν δέντρα καταπράσινα και μια αύρα δροσιάς μας φυσούσε λυτρωτικά.

Ο άνω τίτλος να βρω ξανά του νήματος την άκρη... είναι μετά-δανεισμένος από το ομώνυμο βιβλίο του Λέοντα Α. Ναρ [εκδόσεις Πατάκη, 2022] που είναι Σχεδίασμα ποιητικής βιογραφίας του Θανάση Παπακωνσταντίνου και πραγματεύεται την ποιητική διάσταση των στίχων του αΘανάση.