Yo La Tengo + Seen Us Know
Η συναυλία αυτή ήρθε σαν μια ανάσα βροχής στο κατά τα άλλα ξερό, αν και διάσημο, φεστιβάλ Εδιμβούργου. Μια επιχείρηση που εμπορεύεται κουλτούρα και πολιτισμό για ένα ολόκληρο μήνα, μετατρέποντας από εκκλησίες και πανεπιστημιακούς χώρους, μέχρι υπόγεια και αποθήκες σε club και...πολυχώρους. Ένα απίστευτο ότι φάμε, ότι πιούμε δηλαδή με ορδές τουριστών κυρίως ηλικιωμένων να παρελαύνουν με πούλμαν κάθε βράδυ (σαν προεκλογική συγκέντρωση), να πληρώνουν ζεστή (!!!) ελείψει ψυγείου, μπύρα με σχεδόν διπλάσια τιμή και να αποχωρούν ευτυχισμένοι για να δουν reality show, σίγουροι πως αυτό το συνονθύλευμα από εκατοντάδες stand up comedians, τριτοκλασάτους τζαζίστες, τοπικούς star και κακές θεατρικές παραστάσεις είναι τέχνη και πολιτισμός και πως πήραν τη δόση τους για φέτο.... (που λέει και μια ηλικιωμένη γειτόνισσα μου). Τα πάντα σε easy listening επίπεδο για να μην ταραχτεί η ησυχία του μικροαστού τουρίστα, να μην ξενίζει το αυτί ή το μάτι (εξάλλου η τέχνη όπως προφητικά είπε και ο Adorno αρκετά χρόνια πριν είναι πια για να ξεκουράζεται ο εργαζόμενος και να επανέρχεται στην παραγωγή την επόμενη φρέσκος και όχι για προβληματισμούς και αναζητήσεις).
Και είναι ευτυχισμένοι (και ίσως καλά κάνουν μιας και είναι δύσκολο να είσαι ευτυχισμένος σήμερα) μέσα στην nirvana και άγνοια τους (γιατί εκεί κατέληξα). Μια άγνοια για το ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα εκεί έξω και για το ότι πολιτισμός δεν είναι μόνο αυτό που τους πουλάει ο δήμος Εδιμβούργου, Μοσχάτου και Λεχαινών. Και δυστυχώς είναι δύσκολο να τους πείσεις πως ο πολιτισμός και η τέχνη ασφυκτιά μέσα στα πλαίσια που την/τον έχουν βάλει. Πως είναι κάτι οργανικό και ζωντανό, έρχεται από μόνο του και δεν χρειάζεται ούτε να το καλέσεις ούτε να το εντάξεις σε φεστιβάλ και φιέστες τέτοιου είδους. Εδώ πεθαίνει ο αυθορμητισμός, η πρόοδος και το αυθεντικό. Όλα γίνονται για την κονόμα γιατί όπως είπε και ο Χάρρυ Κλυν τέχνη = κονόμα και τέχνη χωρίς κονόμα είναι σάμαλι χωρίς τελάρο...
Θα μου πείτε ωραία όλα αυτά πες μας για τους Yo La Tengo... και θα έχετε δίκιο, οπότε ας αρχίσουμε με το ότι έδωσαν απάντηση στους διάφορους που προσπαθούν να επιβάλουν το "μια ώρα θα παίξουν και να λέτε και ευχαριστώ" λες και η κάθε PJ Harvey κτλ (στη τύχη το πα) μας κάνει χάρη που παίζει... Oι Yo La Tengo ήταν αν μη τι άλλο χορταστικοί. 3 encore, 2 ώρες συναυλίας (σύνολο 3 με το support) και υπέροχα εκτελεσμένα κομμάτια.
Οι Seen Us Now που ήταν support μου είναι άγνωστοι αν και δεν ήταν καθόλου για τους Yo La Tengo. Έπαιξαν μια ώρα περίπου με ένα στυλ που θα το έλεγα Belle Sebastian στα 50 τους, αν δεν συνδύαζαν στοιχεία από τα blues καθώς και κάποια απρόσμενα ξεσπάσματα κακοφωνίας και θορύβου, χάρις κυρίως στον ευρηματικό τραγουδιστή τους.
Όσο για τους Yo La Tengo συνδύασαν με ιδανικό τρόπο τις υπέροχες, γλυκύτατες φωνές τους, το easy listening του νέου τους ήχου και το πιο θορυβώδες του παλιού, κάτι που ευνόησε η έλλειψη καινούργιου δίσκου και το κάτι σαν greatest hits του προγράμματος τους.
Ένας συνδυασμός Velvet Underground λοιπόν, με τα κάτι σαν σόλο του Ira Kaplan και το μονότονο rhythm pattern της Habley (μιας Habley που σε κάποιες στιγμές, όρθια στα drums της θύμιζε πραγματικά την Maureen Tucker) και πιο μελωδικών βεβαία Sonic Youth. Κάλυψαν την έλλειψη οργανοπαιχτών με επιτυχία και εφευρετικότητα κυρίως λόγω των καταπληκτικών loops τόσο του Kaplan όσο και του James McNew στα keyboards. Loops, που μονότονα αλλά τόσο ταιριαστά στήριζαν τα κομμάτια, δημιουργώντας τη μινιμαλιστική φόρμα που διακρίνει τα τελευταία album τους.
Χαρακτηριστική στιγμή της βραδιάς ήταν ένα τέταρτο απόλυτου χάους όταν όλοι μαζί άρχισαν να δοκιμάζουν τις αντοχές των ηχείων, κάτι που μόνο σε συναυλία των Sonic Youth θα περίμενες, ειδικά όταν έχει προηγηθεί το "Season of the shark"!
Στα encore που ακολούθησαν, ένας ένας και κατόπιν όλοι μαζί, οι Seen Us Now ανέβηκαν στη σκηνή και έστησαν ένα πανηγύρι, σε ένα πιο Americana σετ και η βραδιά ολοκληρώθηκε, όχι με κάποιο ξέσπασμα όπως πολλές φορές συνηθίζεται αλλά με γλυκά ακουστικά κομμάτια και μια διασκευή σε τραγούδι των προηγούμενων.
Καταλήγοντας, μπορώ να πω πως οι Yo la Tengo ήταν ακριβώς ότι περίμενα να ακούσω. Πιστοί σε αυτούς που προσπαθούν να τους περιγράψουν σε περιοδικά και ίντερνετ. Πότε μελωδικοί, πότε σαρωτικοί και κακόφωνοι, μινιμαλιστές με έντονα στοιχεία των επιρροών τους αλλά και μια ευκολία να παραμένουν πιστοί μεν στην αμερικάνικη rock παράδοση αλλά και να ενσωματώνουν νέα στοιχεία δημιουργώντας αυτόν τον μοναδικό ήχο των τριών κυρίως τελευταίων δίσκων τους. Μοναδικό κακό ας πούμε στοιχείο ήταν το ότι χωρίς να είναι ψυχροί (κάθε άλλο) έδειχναν να παίζουν πιο πολύ για τον εαυτό τους παρά για τον κόσμο, κάτι που μπορεί να είναι και καλό βέβαια, ας μην είμαστε πια και τόσο απαιτητικοί...