Ελληνικά τραγούδια στα... ξένα
Ελληνικά τραγούδια όπως τα άκουσαν, τα ερμήνευσαν και τελικά τα διασκεύασαν σε άλλους τ(ρ)όπους και γλώσσες. Με ποικίλα αποτελέσματα... Μια συλλογή επιμελημένη από τον Αντώνη Ξαγά
Έκατσε γρήγορα ο όποιος κουρνιαχτός σηκώθηκε με την απόπειρα του Brendan Perry να διασκευάσει και μεταγλωττίσει μια σειρά από παλιά ρεμπέτικα, κάπου ανάμεσα σε μια (κρυπτο)υπερηφάνεια «κοίτα να δεις οι ξένοι», από δίπλα και τίποτις ρεμπετολόγοι-τζατζικολόγοι που θα (ξανα)παρομοιάσουν τα ρεμπέτικα με τα μπλουζ, και άλλα τέτοια ηρωικά και συγκινητικά, τελικά μας έμεινε μια φιλότιμη και τίμια, καλών προθέσεων προσπάθεια η οποία ωστόσο το χάνει και γίνεται έως και αστεία όταν αρχίζει τα αμάν και τα όπα, και μην πιάσουμε τώρα τις μεταγλωττίσεις σαν τα ραδίκια στην παξιμαδοκλέφτρα που έγιναν wild herbs λες και η εν λόγω παξιμαδοκλέφτρα (φρονίμως ποιών εδώ απέφυγε την μετάφραση, μην μπλέξει και με «σούρτα φέρτα») βγήκε να μαζέψει βότανα για το τσάι των 5.
Τιμής ένεκεν ωστόσο του δίνουμε την εναρκτήρια θέση σε αυτή την συλλογή, η οποία συγκεντρώνει 40+1 περιπτώσεις ελληνικών τραγουδιών που με κάποιον τρόπο βρήκαν τον δρόμο τους στα ξένα. Θα μπορούσαν να ήταν πολύ περισσότερες, ειδικά αν κοιτάγαμε περισσότερο προς τα ανατολικά σε χώρες πιο συγγενείς πολιτισμικά, αλλά εδώ εστιάσαμε κυρίως στον δυτικό κανόνα. Τα κριτήρια επιλογής είναι, πέρα φυσικά από το προσωπικό γούστο, και αυτό το κάτι, το απροσδιόριστο, αυτή η επιθυμητή ασέβεια προς το πρωτότυπο η οποία δίνει νόημα ύπαρξης σε μια οποιαδήποτε διασκευή (η οποία εν γένει μεταξύ μας, περισσότερο με τεχνική έχει σχέση παρά με τέχνη). Κάποιες φορές τα όρια με την γραφικότητα προσεγγίζονται επικίνδυνα (εξού και πολλοί διασκευαστές προτίμησαν να κρατήσουν την μουσική μόνο), κάποιες στέκονται μόνο και μόνο επειδή και το πρωτότυπο ήταν ήδη στα όρια του γραφικού (π.χ. η «Κυρά-Γιώργαινα» στα γαλλικά), κάποιες είναι από εξαιρετικές έως και αριστουργηματικές. Αφήνω ανοιχτή την κρίση στον ακροατή, όπως και το ερώτημα αν τελικά η μουσική έχει σύνορα ή όχι…
00:00 Brendan Perry – O memetis (Ο μεμέτης, Παραδοσιακό)
04:04 3 Mustaphas 3 - Anapse to tsigaro (Άναψε το τσιγάρο, Γεράσιμος Κλουβάτος)
08:41 Koko – Chanomissa (Γειτόνισσα χανούμισσα, Τόλης Βοσκόπουλος)
12:14 A Hawk And A Hacksaw - Mana thelo enan andra (Μάνα θέλω έναν άντρα, Κώστας Ρούκουνας)
15:58 La Mar Enfortuna - Pali mou kanis to vari (Πάλι μου κάνεις τον βαρύ, Κώστας Καρίπης)
22:22 Vinicio Caposella - Contratto per Karelias (Φραγκοσυριανή, Μάρκος Βαμβακάρης)
25:30 Vargavinter - Dans från Ζalongou (Χορός του Ζαλόγγου, παραδοσιακό)
30:02 Andy Moor & Yannes Kyriakides - A school burnt down (Ένα σχολείο κάηκε, Κώστας Μπέζος)
34:45 Archimedes Badkar – Tzivaeri (Τζιβαέρι, παραδοσιακό)
37:33 Mick Karn - Saviour, are you with me? (Η βράκα, παραδοσιακό)
41:33 The Devil's Anvil – Kley (Μάνα μου και Παναγιά, Μίκης Θεοδωράκης)
46:08 Reggaestan – Elinor (Υπάρχω, Χρήστος Νικολόπουλος)
51:25 Slim Gaillard Quartette - Tee say malee (Τι σε μέλει εσένανε, παραδοσιακό)
54:13 Les Chakachas - I eikosara (Η εικοσάρα, Γιώργος Οικονομίδης)
56:43 The Chordettes - Never on Sunday (Τα παιδιά του Πειραιά, Μάνος Χατζιδάκις)
59:22 Alfredo - Mi vieja barca (Κάποιος γιορτάζει, Γιάννης Αργύρης)
1:02:23 Harry Belafonte - Mes s' auth th barka (Μες σ’ αυτή την βάρκα, Μάνος Χατζιδάκις)
1:05:33 Maria del Mar Bonet - Petita tramuntana (Του μικρού βοριά, Μίκης Θεοδωράκης)
1:08:03 Bob Azzam - Le grand depart (Καράβια φεύγουνε, Γεράσιμος Λαβράνος)
1:10:12 Inge Brück - Das Fest der Rosen in Athen (Υμηττός, Μάνος Χατζιδάκις)
1:12:10 Demis Roussos - White sails (Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε, Δήμος Μούτσης)
1:14:54 John Bastos - Loop di love (Ντιρλαντά, παραδοσιακό)
1:18:00 Michel Polnareff - Allo Georgina (Κυρά Γιώργαινα, Γιώργος Κατσαρός)
1:20:42 ВИА Синяя Птица - Урок Сольфеджио (Μάθημα σολφέζ, Γιώργος Χατζηνάσιος)
1:24:46 The Maniax- Out of reach (Βάρκα στο γιαλό, Μίκης Θεοδωράκης)
1:26:13 The Beatles - The honeymoon song (Αν θυμηθείς τ' όνειρό μου, Μίκης Θεοδωράκης))
1:27:52 Walkabouts - The train leaves at 8 (Το τραίνο φεύγει στις οκτώ, Μίκης Θεοδωράκης)
1:31:12 Daron Malakian and Scars on Broadway - Gie mou My Son (Γιε μου, Απόστολος Καλδάρας)
1:33:53 Dirty Three - I remember a time when you used to love me (Μια φορά θυμάμαι, Γιάννης Σπανός)
1:39:18 Popol Vuh - In deine Ηände (Πότε θα κάνει ξαστεριά, παραδοσιακό)
1:42:18 Sky - To yelasto pedi (Το γελαστό παιδί, Μίκης Θεοδωράκης)
1:46:12 Holy Martyr - Ta deilina (Τα δειλινά, Γιώργος Ζαμπέτας)
1:48:03 Savage Republic - O Andonis (Ο Αντώνης, Μίκης Θεοδωράκης)
1:50:07 Liesbeth List – Antonis (Ο Αντώνης, Μίκης Θεοδωράκης)
1:53:10 Björn Thulin - Du rättfärdighetens sol (Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ, Μίκης Θεοδωράκης)
1:58:10 Diamanda Galás - Keigome keigome (Καίγομαι καίγομαι, Σταύρος Ξαρχάκος)
2:02:30 Edith Piaf - Les amants de Teruel (Όμορφη πόλη, Μίκης Θεοδωράκης)
2:05:48 Michaela Meise - Hoheslied (Asma Asmaton) (Άσμα ασμάτων, Μίκης Θεοδωράκης)
2:10:22 Mara! - Dance of Zalongou (Χορός του Ζαλόγγου, παραδοσιακό)
2:14:12 Kaleidoscope - Seven ate sweet (Σαμιώτισσα, Κίνησε η Γερακίνα, παραδοσιακά)
2:26:10 Towering Inferno- The Weaver (Ο αργαλειός, Κώστας Μουντάκης)