Ύδωρ

Ύδωρ λέγανε οι αρχαίοι, νεαρόν ύδωρ λέγανε οι Βυζαντινοί Ρωμαίοι, νερό λέμε σήμερα, ως ύδωρ το επιστρέφουνε οι Alcalica στο μακρινό παρελθόν κι έτσι τιτλοφορούν το νέο τους δίσκο, 6 τραγούδια, κοντά στη μισή ώρα, ΕΡ δηλαδή, όχι ότι αυτό έχει καμία επίδραση στην αξιολογική διαδικασία, η μουσική δεν είναι και δεν μετρήθηκε ποτέ ως ποσοτικό μέγεθος.

Στην καλλιτεχνική ηλεκτρονική πρωτεύουσα της Ευρώπης, στο Βερολίνο δηλαδή, είναι η έδρα των Alcalica, στον πυρήνα των οποίων συναντάμε τον Λεωνίδα Δανέζο και την Julie Doi, δεν αποτελούν νέο σχήμα, προσωπικά τους πρωτοσυνάντησα σε μια συλλογή της Universal το 2005 η οποία λεγόταν "Greek electro 02", από τότε κύλησε μπόλικο νερό στο αυλάκι του χρόνο, έχουν πλέον έξι δίσκους, όλοι τους σε βινύλια από τη δική τους Photovoltaic Records (με creative commons άδεια) και πολυάριθμες συνεργασίες εντός και εκτός των μουσικών ορίων, με πιο αξιοσημείωτη αυτή με τους ψυχεδελικά ανένταχτους γείτονες Baba Zula. Αν μη τι άλλο λοιπόν έχουν ήδη αφήσει ένα στίγμα, με τούτο τον δίσκο όμως φρονώ ότι το ξεκαθαρίζουν και το φτάνουν σε μια πραγματική αισθητική αποκρυστάλλωση.

Ομολογώ ότι δεν "πιάνω" τη σημειολογία του εξώφυλλου, το συνδυασμό δηλαδή ενός ποτηριού με νερό και ενός Volkswagen, το κατσαριδάκι υπήρξε χιτλερική έμπνευση στη βάση του "δώστε φτηνό αυτοκίνητο στο λαό", η δημοφιλία του όμως ξεπέρασε την εποχή του πολέμου, η σταθερότητα και η σχεδίαση του εκτιμήθηκαν πολύ από τη μεταπολεμική γενιά (κάποια εποχή έγινε μάλιστα και σύμβολο των χίπηδων), θυμάμαι τώρα μια περίφημη παλιά γερμανική διαφήμιση η οποία έλεγε ότι το VW "τρέχει και τρέχει και τρέχει", κάπως έτσι τρέχει τρέχει και το νερό (όπως στο τραγούδι του Δημήτρη Παπαδημητρίου), το νερό που οι συνάδελφοι χημικοί ως "υγρό άχρουν και άοσμον" το προσδιορίζουν, ο δίσκος όμως διόλου δεν αντανακλά τις ιδιότητες αυτές.

Οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζουν την ηχητική τους κατεύθυνση τους ως industrial world music, δεν είναι ένας καινοφανής χαρακτηρισμός αυτός (θα αναφέρω τους Von Magnet ως ένα διόλου άσχετο παράδειγμα). Και πράγματι, στους ήχους τους ενσωματώνουν στοιχεία από το μεσοπολεμικό ρεμπέτικο την αιγαιοπελαγίτικη παράδοση, και δη την μυτιληνιά, απτάλικα και καρσιλαμάδες από την Λέσβο-Αιολίς (για να παραπέμψω και σε μια πολύ καλή συλλογή με τέτοια τραγούδια, από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης παρακαλώ) παιγμένα με όργανα της λαϊκής παράδοσης του νότου και της ανατολής, σαντούρι, κανονάκι, σάζι, μπαγλαμαδάκι, συναντούν (ως ...διαλύτη;) τα σύγχρονα αναλογικά ηλεκτρονικά μέσα, την dub ρυθμολογία και τα θρυμματισμένα μπήτια. Γενικά ο δίσκος διαπνέεται από έναν κοσμοπολίτικο αέρα, τα παράθυρα είναι ανοιχτά στα "ρεύματα" για να ανανεωθεί ο αέρας της παράδοσης, το δε πολυπολιτισμικό στοιχείο υπογραμμίζεται και από τη χρήση πολλών διαφορετικών ευρωπαϊκών γλωσσών στα φωνητικά. Στην τεχνική τους δεν χρησιμοποιούν sample, οι δρόμοι τους βέβαια όλο και κάτι θυμίζουν έτσι όπως παίζουν με τις αναμνήσεις και τα βιώματά μας (κι ας αφήσουμε στην άκρη κάποια στιγμή τις εγγραφές στα ...DNA και στα γονίδια και άλλες τέτοιες μεταφορές κρυπτορατσισμού ή χονδροειδούς άγνοιας). Το βλέμμα τους όμως δεν κοιτάζει προς τα πίσω, προς τη ρίζα, κοιτάζει μπροστά, προς το κλαδί το οποίο όλο κι αναπτύσσεται και μεγαλώνει.

Ο δίσκος κάνει εντυπωσιακό ποδαρικό με το "Crumbling", εδώ μπορεί να ανακαλύψεις απόηχους από electronica του γυρίσματος του αιώνα (ας πούμε (Add N to (X)), το κλίμα έχει κάτι το σκοτεινό, η φωνή της Doi συμβάλει καθοριστικά σε αυτό, στα βαθιά της μου θυμίζει εκείνη τη δυσοίωνη της Katrin Achinger των Kastrierte Philosophen. Από εκεί και μέχρι το τελευταίο "Gladio", το πιο δηλωτικό των προθέσεων τους όπως έγραψε και ο Πάνος Πανότας, κανένα κομμάτι δεν περισσεύει, κανένα δεν υστερεί, κάθε ένα είναι αφόρμηση για ένα νοερό ταξίδι, το δε τελικό σύνολο αφήνει μια αίσθηση πληρότητας χαρακτηριστική των σπουδαίων καλλιτεχνικών δημιουργημάτων.

Ίσως να είναι περιττό αλλά οφείλουμε να το σημειώσουμε, το "Ύδωρ" διαχωρίζει σαφώς τη θέση του τις εσχάτως μοδάτες αρπαχτές του είδους, ξέρετε τώρα, παίρνουμε ένα sample από το παλιό σεντούκι, κοτσάρουμε από πάνω μερικά μπήτια της κονσέρβας και καμιά ψηφιακή βρωμιά μπας και μας περάσουνε για πειραματικούς και ομπσκιούρ, ονόματα ας μην πούμε και θίξουμε οικογένειες, ουχί μόνο ντόπιες, η μάστιγα έχει διεθνή εξάπλωση.

Ούτε μπορεί ασφαλώς να ενταχθεί και να ερμηνευτεί στο πλαίσιο της ακατάσχετης ρετρολαγνείας, της πορνογραφικής αναπόλησης του παλιού "καλού" (εντός πολλών εισαγωγικών) παρελθόντος και του παλιμπαιδισμού της άρρωστης κοινωνίας μας. Η οποία μπροστά στον πανικό της χαμένης ευμάρειας μοιάζει να ρέπει όλο και πιο έντονα προς έναν μισάνθρωπο και ακραιφνώς ατομικιστικό "φιλελευθερισμό" (α ρε Όργουελ ήσουν πολύ μπροστά).

Σε εντελώς αντίθετο σκεπτικό, το "Ύδωρ" (ο λόγος στους ίδιους) "ασχολείται με το νερό σε μία περίοδο που ο μισός πλανήτης δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό και το οποίο πωλείται σαν εμπόρευμα στις αγορές" (έχει το ενδιαφέρον του το γεγονός ότι στο Βερολίνο, στην καρδιά δηλαδή του ...κτήνους, η αξία του νερού ως κοινωνικό αγαθό επανεκτιμήθηκε πρόσφατα και από τους ιδιώτες ξαναπέρασε στον έλεγχο του δήμου, μην περιμένετε βέβαια τέτοιες ειδήσεις να ακουστούν από τα εδώ σαπρόφυτα της τέταρτης εξουσίας). Γιατί εν τέλει "ζωτικότερον γης, ύδωρ" για να ξαναεπικαλεστώ τους αρχαίους εκείνους ανθρώπους οι οποίοι έτυχε να ζήσουν κάποτε σε τούτη τη γωνιά της γης και τους οποίους εμείς σήμερα αποκαλούμε αυτάρεσκα "προγόνους".