Something To Hunt
Αμερικανίδια νέα συνθέτρια ψάχνει τον δρόμο που οδηγεί από τα live και τα installations στην δισκογραφική αποτύπωση. Στην πορεία όμως όλο και κάτι χάνεται... Του Χάρη Συμβουλίδη
Τώρα που η λεία μας αγοράζεται προπακεταρισμένη και οι θεοί μας έχουν πεθάνει, τι μένει άραγε να κυνηγήσει ο Άνθρωπος;
Αυτό είναι το κεντρικό ερώτημα που θέτει η Ash Fure πίσω από τον τίτλο Something Τo Hunt της πρώτης της δουλειάς· αντανακλώντας βέβαια μια προσωπική ανησυχία, η οποία μπορεί να ειδωθεί ως οικουμενική μονάχα στον βαθμό που συμμερίζεται κανείς την άποψη ότι «οι θεοί μας έχουν πεθάνει». Η όλη υπόθεση ξεπήδησε άλλωστε από την ομότιτλη σύνθεση, η οποία της ανατέθηκε το 2012 από το (γερμανικό) Darmstadt Stipendienpreis και πρωτοπαρουσιάστηκε ζωντανά το 2014, ανοίγοντας έναν κύκλο αναζητήσεων που ολοκληρώνεται τώρα με το παρόν άλμπουμ. Το οποίο κατά βάση προσφέρει ενοποιητική ραχοκοκαλιά σε μια σειρά μεμονωμένων έργων, δημιουργημένων κατά την τελευταία δεκαετία.
Η Αμερικανίδα συνθέτρια συστήνεται λοιπόν δείχνοντάς μας περισσότερο πού βρισκόταν μέχρι πρόσφατα, παρά στη βάση όσων την απασχολούν σήμερα. Στον βαθμό επομένως που επιτρέπει να τη γνωρίσουμε, μπορούμε να την προσδιορίσουμε ως φιγούρα που δρα στο ηχητικό φάσμα το οποίο απλώνεται στις παρυφές των οργάνων που συνήθως σχετίζουμε με την κλασική μουσική, φτάνοντας μέχρι (και) την ηλεκτρονική έκφραση. Αυτό την καθιστά ίσως «σύγχρονη», δίχως ωστόσο να συμβαδίζει αναγκαστικά με την πειραματική πρωτοπορία την οποία υπονοεί ο χαρακτηρισμός «avant-garde composer», που συνήθως της αποδίδεται: υπάρχει ήδη παρελθόν δεκαετιών σε ανάλογες ανησυχίες και λειτουργεί, φυσικά, ως γνώμονας για την όποια αποτίμηση του Something Τo Hunt.
Δεν αποφεύγεται μια εντύπωση ότι η Fure περισσότερο ασκείται πάνω σε όσα την ενδιαφέρουν, παρά καταλήγει σε κάτι ολοκληρωμένο, με αναντίρρητη προσωπική σφραγίδα. Συνθέσεις σαν π.χ. το "Soma", τη δείχνουν να μετρά τις δυνάμεις της· κόντρα όχι μόνο σε λογικές επιρροές σαν την Pauline Oliveros, αλλά και στις λοιπές όψεις της ταυτότητάς της –την ακαδημαϊκή κι αυτήν της δημιουργού εγκαταστάσεων (installations). Και παρότι στον αμερικάνικο Τύπο έχουν γραφτεί πολλά κολακευτικά για τη ματιά και την προσέγγισή της, εδώ δεν δικαιώνονται: τα όσα ακούς αφήνουν την υποψία ότι λειτουργούν ως τμήματα μιας ζωντανής, πολυεστιακής και κυρίως πολυαισθητηριακής εμπειρίας, παρά σαν μεμονωμένα κομμάτια (πειραματικής, έστω) μουσικής, που ξεκλειδώνονται μέσω μιας CD ακρόασης. Το "Shiver Lung", λ.χ., δεν είναι τυχαίο ότι αποτελεί εκ νέου ηχογραφημένο απόσπασμα από μια μεγάλης έκτασης installation opera ονόματι The Force Οf Things: An Opera For Objects, την οποία έφτιαξε το 2017 μαζί με τον αρχιτεκτόνα (και αδερφό της) Adam Fure, ως σχόλιο πάνω στην κλιματική αλλαγή.
Άλλες βέβαια συνθέσεις, κυρίως το σχεδιασμένο για ορχήστρα και ηλεκτρονικά "Bound To The Bow" (το εκτελεί θαυμάσια η Interlochen Arts Academy Orchestra, σε διεύθυνση Christopher Rountree) ή το αρκετά ευρηματικό στους μουσικούς του «θορύβους» "A Library On Lightning", στρέφουν το παιχνίδι των εντυπώσεων προς την αντίθετη κατεύθυνση. Παρουσιάζουν δηλαδή μια Ash Fure ικανή να φτάσει σε ένα αυτονομημένο εγκεφαλικό αποτέλεσμα, ξετυλίγοντας θεατρικές διαστάσεις από την υφή οργάνων που παίζουν έξω από τους δεδομένους τρόπους με τους οποίους έχουμε μάθει να τα ακούμε. Ίσως η εμπειρία να βιώνεται πληρέστερα με ακουστικά και να γινόταν πλουσιότερη αν περιλάμβανε κάπως και την ανθρώπινη φωνή, ωστόσο πετυχαίνει να σε μπλέξει μαζί της, κάνοντάς σε να αναρωτηθείς αν ο ίδιος ο χώρος της ηχογράφησης (το βάθος, ο απόηχος) αποτέλεσε κομμάτι της ενορχήστρωσης, όπως υποψιάζεσαι.
Δεν νομίζω πάντως ότι το Something To Hunt είναι αντιπροσωπευτικό της Ash Fure. Ενδέχεται να έχουμε εδώ την περίπτωση μιας δημιουργού πιο ενδιαφέρουσας από την αξιολόγηση που λαμβάνει, η οποία για την ώρα λάμπει περισσότερο μέσω των ζωντανών της παραστάσεων. Το άλμπουμ αφήνει βέβαια να διαφανεί ότι «κάτι» υπάρχει, αλλά με απλώς «κάτι» δεν φτάνεις να διεκδικείς Pulitzer (έστω στη μουσική) ή να γίνεσαι αποδέκτης παραγγελιών από τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης. Θα πρέπει επομένως να επιστρέψουμε στην Ash Fure, κάποια στιγμή στο μέλλον στην οποία θα είναι κι εκείνη πιο έτοιμη να εκφραστεί μέσω ενός δίσκου.