Murmurs
Η Tori Amos έχει φτιάξει κατά καιρούς σπουδαία πράγματα, ακόμα και σήμερα όμως, και παρά τον εντυπωσιακό όγκο δουλειάς της, δεν έχει κατορθώσει να κάνει τους ακροατές της να ξεχάσουν πως στα ίδια λίγο-πολύ λημέρια είχε περιπλανηθεί πολύ πριν από εκείνη η Kate Bush. H ίδια ακριβώς κατάρα είναι προορισμένη να ακολουθεί και τη Γιαπωνέζα στην καταγωγή Caroline, ανεξάρτητα από το αν θα γίνει εξίσου γνωστή ή όχι. Και ο δικός της εφιάλτης ακούει στο όνομα Stina Nordenstam: έχοντας μια φωνή που μοιάζει με της Stina πέντε χρόνια μεγαλύτερη (δηλαδή, σα φωνή κοριτσιού δώδεκα χρονών αντί για επτά), η Caroline θυμίζει με την πρώτη την εξαιρετική Σουηδέζα συνάδερφό της, και αυτός ο παραλληλισμός εύλογα αποσπά την προσοχή από όσα συμβαίνουν στο album, καθώς, χωρίς καλά-καλά να το συνειδητοποιείς, αρχίζεις τις συγκρίσεις μεταξύ τους. Το ευχάριστο για την Caroline είναι πως στην αναμέτρηση με την Nordenstam, το σκορ είναι 1-1. Το δυσάρεστο είναι πως ακόμα κι ένας φανατικός φίλος της Nordenstam δε θα είχε κανένα πρόβλημα να πιστέψει ότι το "Murmurs" είναι δίσκος της Nordenstam, το οποίο σημαίνει είτε α) ότι η Caroline έχει πρόβλημα ταυτότητας, είτε β) ότι η Caroline έχει πανομοιότυπο alter ego, οπότε είναι καταδικασμένη να έπεται διαρκώς.
Όσοι δεν έχει τύχει να ακούσουν κάποιον από τους δίσκους της Stina Nordenstam είναι κι αυτοί που έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να απολαύσουν το "Murmurs". Πρόκειται για μια σειρά βραδυφλεγών, μινιμαλιστικών και εύθραυστων συνθέσεων οι οποίες βηματίζουν αργά και μέσα σε ένα ζεστό, κατανυκτικό κλίμα που διαταράσσεται από ευπρόσδεκτα και κομψά διαλείμματα ρυθμού. Η Βjork του "Vespertine" και του "Homogenic" είναι τα προφανή σημεία αναφοράς, αν κι εδώ μέσα τα όποια πειραματικά στοιχεία είναι αδιόρατα, με την έννοια ότι δεν μπορούν να εκπλήξουν κάποιον που έχει εκτεθεί στους συγκεκριμένους δίσκους. Με άλλα λόγια: το "Murmurs" είναι πολύ καλός δίσκος, αλλά όλα αυτά τα έχουμε ξανακούσει. Όλο αυτό το αισθαντικό και υδηπαθές κλίμα στολίζεται από μια πολύ ταιριαστή κοριτσίστικη φωνή, αλλά και πάλι: η συνταγή είναι θαυμάσια, αλλά την έχουμε ξαναδοκιμάσει.
Αισθάνομαι βέβαια ότι αδικώ την Caroline με όλες αυτές τις αναφορές, ειδικά όταν παίζει και το ενδεχόμενο η ίδια να μη γνωρίζει καν ποια είναι η Stina Nordenstam. Κι αυτό με δεδομένο ότι η Caroline είναι αυτόφωτη και επαρκέστατη ως τραγουδοποιός, ικανή για ενδοσκοπικές συνθέσεις μεγάλης εσωτερικής έντασης ("Bicycle"), για καλαίσθητα ρυθμικά διαμαντάκια ("Everylittlething") ή για ηδυπαθή τραγούδια ντυμένα με τα πιο αγγελικά χρώματα (το υπέροχο single "Where Is My Love"). Όλες οι λεπτομέρειες του "Murmurs" είναι προσεγμένες, η δυναμική κάθε σύνθεσης έχει προσεχτεί εξίσου με τη συνολική ατμόσφαιρα, τα διάσπαρτα ηλεκτρονικά στοιχεία στολίζουν τον ήχο του δίσκου δίχως να διασπούν τη συνοχή του, και όλα αποπνέουν μια εξωτική μελαγχολία, σε άλλες στιγμές σκοτεινή και σε άλλες πραγματικά ευδαιμονική, καταδεικνύοντας την Caroline ως μια μορφή με συγκεκριμένο όραμα, σαφή καλλιτεχνική άποψη και πολύπλοκη, αξιοζήλευτη φαντασία.
Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι σε όλα αυτά έρχεται δεύτερη, χωρίς δυστυχώς να έχει ιδιαίτερη σημασία αν μιμείται συνειδητά τη Nordenstam και την Bjork, ή αν της προέκυψε ερήμην της. Αν είχαμε ακούσει το "Murmurs" δεκαπέντε χρόνια πριν, θα μιλούσαμε για μια πραγματική αποκάλυψη, αλλά σήμερα μπορούμε απλά να μιλήσουμε για ένα αξιολογότατο album στη γενική κατηγορία της avant-garde γυναικείας τραγουδοποιίας - μια ταμπέλα που είναι ούτως ή άλλως σχεδόν συνώνυμη με την Bjork. Aς σημειωθεί ασφαλώς, έστω κι αν είναι ψιλά γράμματα, ότι δεν είναι καθόλου αμελητέο επίτευγμα να φτιάξεις ένα album αντάξιο του "Homogenic" ή του "And She Closed Your Eyes", και τουλάχιστον για αυτό η Caroline έχει κάθε δικαίωμα να υπερηφανεύεται. Ακόμα κι αν δε διεκδικεί δάφνες πρωτοπορίας. Κάτι τέτοιο πάντως δεν εμπόδισε την Tori να γράψει τη δική της ιστορία και να παρουσιάσει μέσα στα χρόνια τα δικά της αριστουργήματα, και δεν αποκλείεται καθόλου να γίνει στο μέλλον το ίδιο και με την Caroline.
