You are free
Οι κοινοτυπίες των μουσικοκριτικών με διασκεδάζουν περισσότερο κι από αυτές των αθλητικογράφων. Ο «αειθαλής Βαζέχα», ο «δαιμόνιος Κουτάς» (από τις εποχές δόξας της Λάρισας), και η "indie sad girl", Cat Power.
Η δεύτερη αγαπημένη ασχολία (μετά τις κοινοτυπίες) όσων γράφουν για οτιδήποτε, είναι οι λίστες. Οι πέντε πιο καλοντυμένοι πολιτικοί, οι πέντε πιο χασογκόληδες σέντερ φορ της Δ' Ερασιτεχνικής και: Οι τέσσερις καλύτερες τραγουδίστριες - συνθέτριες που τους μένουν τουλάχιστον είκοσι χρόνια μέχρι να βγουν στη σύνταξη: Bjork, PJ Harvey, Lisa Germano και η Charlen-Marie "Chan" Marshall (Cat Power).
Το "You Are Free" είναι το πρώτο cd της Cat Power με πρωτότυπα τραγούδια μετά το "Moon Pix" του 1998, κι αφού προηγήθηκε το "Covers Record" το 2000. Περιέχονται τα βασικά συστατικά της Cat Power τραγουδοποιίας: Εντυπωσιακός μινιμαλισμός, επαναλαμβανόμενες γραμμές στην κιθάρα, ημιτελή σχήματα στο πιάνο, και πάνω από όλα μια φωνή που είναι αδύνατον να μην την προσέξεις, καθώς ραγίζει, χαϊδεύει, και συχνά-πυκνά ξελογιάζει ψιθυρίζοντας στ' αυτί. Η 31-χρονη από τη Georgia στο "You Are Free" τελειοποιεί την προσωπική της, γοητευτικά διαμελισμένη εκδοχή της folk.
Είναι στιγμές που ενώ δίνει την εντύπωση ότι πάει να χάσει τον έλεγχο, τελικά κάπως καταφέρνει να τον κρατήσει. Αυτό το παιχνίδι έντασης - εκτόνωσης δεν εκνευρίζει αλλά αντίθετα προκαλεί ακατανίκητη έλξη.
Το "I don't Blame You" μοιάζει με live της Chan Marshall χωρίς τη μπάντα. Μια απλή μελωδία μεγάλης συναισθηματικής έντασης μόνον με πιάνο και μισο-ψιθυριστά φωνητικά.
Το "Free" είναι ό,τι πιο επίπεδο και άνοστο έχει ποτέ ηχογραφήσει, με ένα επίμονο ριφ στην κιθάρα, ανόητους στίχους ("Everybody... come together..." κλπ) και ερμηνεία αλά Liz Phair.
Στην country & western μπαλάντα "Good Woman", με θέμα το τέλος μιας σχέσης, η φωνή της Marshall αστράφτει και στέλνει τις δεκάδες των Ryan Adams που μας ταλαιπωρούν με την americana τους στο νηπιαγωγείο. Βοηθάνε στα φωνητικά ο «πολύς», αλλά διακριτικότατος εδώ, Eddie Vedder και παιδική χορωδία, και στο βιολί ο Warren Ellis των Dirty Three.
Το "Speak For Me" είναι ρυθμικό και μοχθηρό συγχρόνως. Η ερμηνεία της Chan Marshall που αλλάζει διαρκώς φωνητικές μελωδίες, στην πλησιέστερη απόπειρά της για pop τραγούδι, θυμίζει Eddie Brickell (τι απέγινε άραγε αυτό το κορίτσι;).
Στο "Werewolf" συναντά και πάλι τον Michael Hurley, τραγούδι του οποίου είχε διασκευάσει και στο "Covers Record". Χαμηλών τόνων και μυστηριώδες, χαρακτηρίζεται από την εξαιρετική ενορχήστρωση έγχορδων του David Campbell (πατέρα του Beck) και την παράτυπη ερμηνεία της Marshall με τα μουδιασμένα "doo doo doo".
Το "Fool" είναι από τα καλύτερα τραγούδια που έχει γράψει ποτέ. Απογυμνωμένο, με εύκολα συγκρατούμενη μελωδία κι έναν υπαινιγμό απειλής να θυμίζει ότι η φωνή με τη δελεαστική χροιά μπορεί να γίνεται αιχμηρή και επικίνδυνη. Χρησιμοποιούνται δυο διαφορετικές φωνές της Marshall που δημιουργούν ηχώ και παράξενη ατμόσφαιρα. Τελικά η καλύτερη από τις πολλές "guest" εμφανίσεις στο δίσκο είναι η ίδια η Marshall.
Στο "He War" είναι για πρώτη φορά τόσο πειστική σε σκληρότερο ήχο (αν και λίγο στομφώδης). 80s κιθάρες και κοχλάζουσα πικρία που θυμίζει κάτι από την ωμή δριμύτητα των PJ Harvey και Sleater-Kinney.
Το επόμενο rocker, "Shaking Paper", είναι βαρυφορτωμένο με feedback και με τα τύμπανα του "Foo Fighter" Dave Grohl.
Το "Baby Doll" αποπνέει ατονία, ακινησία και μοναξιά. Από δω και πέρα στο "You Are Free" εκτίθεται η (ακόμη πιο) εσωστρεφής πλευρά της Cat Power.
Έχει πλάκα που τραγουδάει "We can all be free" αλλά το τραγούδι λέγεται "Maybe Not". Ένα περίεργο μίγμα ελπίδας και απελπισίας, στο κλίμα του "Fool", χωρίς πάντως να επαναλαμβάνεται.
Το "Names" είναι το πιο άμεσο τραγούδι του δίσκου. Ένας κατάλογος παιδικών φίλων, θυμάτων απαγωγής, εθισμού σε ναρκωτικά, σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Επαναλαμβανόμενη μελωδία με πιάνο - φωνή.
Το "Half of You", είναι ένα μικρό ερωτικό τραγουδάκι, βασισμένο και πάλι στο πιάνο, με έναν απροσδόκητο ιριδισμό των keyboards. Πιο "Mazzy Star" δεν γίνεται!
Το "Keep On Runnin'" είναι σχεδόν διασκευή, βασισμένο στο "Crawlin' Black Spider" του John Lee Hooker. Η τρομερή Chan καταφέρνει να το φέρει στα μέτρα της. Δηλαδή λεπτοί χρωματισμοί, φωνή που ραγίζει και τρεμουλιάζει. Αξιοπρόσεκτο το πόσο σωστά τονίζει ή σκιάζει τις λέξεις, ανταποκρινόμενη στο νόημα του κειμένου.
Ο δίσκος άρχισε και τελειώνει με ένα τραγούδι «αποσυμπίεσης». Το "Evolution" δεν είναι ακριβώς ντουέτο: ο Vedder και η Marshall τραγουδούν τις ίδιες γραμμές, ελαφρά ασυγχρόνιστα. Και ελκυστικότατα ασυγχρόνιστα. Και το πιάνο δεν παίζει ακριβώς μια μελωδία: περισσότερο μοιάζει με τικ-τακ ρολογιού. Θαυμάσιο παγωμένο φινάλε.
Η Cat Power ίσως είναι το λιγότερο "cool" μέλος της Matador αυτή τη στιγμή. Και το πιο αξιόλογο νομίζω. Κι όπως λέει το «Μεγάλο βιβλίο της μουσικοκριτικής» στη σελίδα 263, όταν κολλάς άσχημα με ένα δίσκο, βάζεις...
