Anthology
Επανέκδοση της συλλογής τους και ευκαιρία για επανεκτίμηση της αξίας του γκρουπ - απόλυτου σημείου αναφοράς της ΝΖ σκηνής από τον Γιώργο Λεβέντη
1. Tally Ho, 2. Platypus, 3. Billy Two, 4. Thumbs Off, 5. Anything Could Happen, 6. Sad Eyed Lady, 7. Point That Thing Somewhere Else, 8. Fish, 9. Flowers, 10. Side On, 11. Slug Song, 12. Beatnik, 13. End Of My Dream, 14. On Again/Off Again, 15. At The Bottom, 16. Getting Older, 17. Scrap Music, 18. Whatever I Do It's Right, 19. Two Fat Sisters (Live), 20. Odditty, 21. Quickstep (Live), 22. At The Bottom (Live), 23. Drawing To A Hole, 24. I Wait Around, 25. The Blue, 26. Someone, 27. Big Soft Punch, 28. Diamond Shine, 29. Big Cat, 30. Outside The Cage, 31. Safe In The Rain, 32. Secret Place, 33. Do Your Thing, 34. Linger Longer, 35. Too Much Violence, 36. Trapped In Amber, 37. Psychedelic Ranger, 38. Late Last Night, 39. Ludwig, 40. Wipe Me, I'm Lucky, 41. Franz Kafka At The Zoo, 42. Clutch, 43. Balkans, 44. Indigo Blue, 45. Chumpy, 46. Twist Pop
Συνήθως τους απατεώνες στην ποπ τους ψάχνουμε σε ασήμαντα πράγματα όπως οι υπερτιμημένοι δίσκοι ή τα κλεμμένα ριφ και τη γλιτώνουν στο τέλος οι πραγματικά επικίνδυνοι. Αυτοί που μπορεί να έχουν γράψει μια χαρά μουσική, αλλά με αυτή σε μεταφέρουν σε κάποιο παράλληλο σύμπαν, εκεί που ο McCulloch έφτυσε την επιτυχία στα μούτρα και η μαγιονέζα λάιτ παχαίνει λιγότερο από την κανονική. Καλή ώρα, οι σπουδαιότεροι από όσους συγκροτούν τη λεγόμενη σκηνή της νεοζηλανδέζικης ποπ.
Συγκροτήματα με αψεγάδιαστο στιλ, που γεννιούνται στα γκαράζ και καταφέρνουν να φύγουν από εκεί χωρίς στο τέλος αντί για ιδρωτίλα να μυρίζουν το πατσουλί των μοντέλων. Μια ιδανική indieland που η ''μουσική μας'' έχει ακριβώς τη διαδρομή που της αξίζει και γίνεται όσο γνωστή πρέπει, αρκετά για να γίνει επιδραστική, αλλά όχι τόσο ώστε στο όνομά της να ακολουθήσουν οι Everclear και οι Creed ή οι Shed Seven και οι No Way Sis. Και μετά ήρθαν οι μέλισσες.
Το ότι οι Clean, λοιπόν, παραμένουν το απόλυτο σημείο αναφοράς της σκηνής είναι απολύτως φυσιολογικό. Όλα όσα έχουμε συνδυάσει (συχνά με μια δόση αυθαίρετης και ρομαντικής υπερβολής) με τις συγκεκριμένες μπάντες, βρίσκονται στα πρώτα δημιουργικά χρόνια του γκρουπ. Το απόλυτο μείγμα ενσυνείδητης βελβετίτιδας και DIY ποπ αθωότητας. Ο ιδανικός συνδυασμός ποπ αισθητηρίου και ακατέργαστου νεύρου. Το ποιοι έχουν επηρεαστεί από μια μπάντα είναι συνήθως ένας επικίνδυνος τρόπος για να μετρηθεί το καλλιτεχνικό της εκτόπισμα, αλλά όταν η γκάμα των επιγόνων σου συγκεντρώνει ένα εκλεκτικό μείγμα που περιέχει από Yo La Tengo και Guided By Voices έως Teenage Fanclub δικαιούσαι να είσαι ήσυχoς, τουλάχιστον όσον αφορά τον αισθητικό πυρήνα της υστεροφημίας σου.
Στο πρώτο μέρος της συλλογής που επανεκδίδεται στο πλαίσιο των 25χρονων της Merge, οι Clean οδηγούν το indie rock σχεδόν στην τελειότητα. Η μελωδικότητα όσο παρούσα πρέπει ώστε να μη στερεί από τα underground classics τη δυνατότητα να μείνουν classics και η primitive ενέργεια στο ιδανικό εκείνο σημείο που αρνείται γίνει υπερβολική. Tα καλύτερα τραγούδια των Clean, αν και υπάγονται σε πολύ σαφείς και περιοριστικές μουσικές φόρμες, όχι μόνο δεν ακούγονται ξεπερασμένα, αλλά ώρες ώρες αποκαλύπτουν ένα προφητικό βάθος -το ''At the Bottom'' για παράδειγμα σου φέρνει στο μυαλό πρώτα το shoegaze και μετά ας πούμε τους Dead C. Το ''Tally Ho'' παραμένει το ιδανικό garage hit για όσους έχουν την εντύπωση πως τα hits δεν τους αφορούν, και το ''Billy Two'' το τραγούδι που θα έπρεπε να ζητήσουν οι Βρετανοί από τις μπάντες τους αμέσως μετά την καταστροφική στιγμή που το ''Τhe drugs don't work'' έγινε no.1 και κατάντησαν να περιμένουν από τους κάθε Strokes κάτι για να χορέψουν. Γενικά καθ' όλη τη διάρκεια των ''Βoodle..'' και ''Great sounds..'', οι Clean είναι όχι μόνο η σπουδαιότερη indie pop μπάντα στον πλανήτη, αλλά και η μόνη που μοιάζει ικανή να ''πουλήσει'' την ψευδαίσθηση (το γενικότερο θέμα του review όπως έχει γίνει σαφές) πως είναι μια μουσική ικανή να διατηρήσει τη νεανική της ορμή πέρα και πάνω από τα συμφραζόμενα στα οποία κινείται.
Η συλλογή βέβαια δεν είναι τέλεια, κυρίως στο δεύτερο κομμάτι της που είναι σχετικά αδύναμο. Καλώς ή κακώς, από τους Clean λείπουν τα δύο-τρία κρίσιμα πραγματάκια που κάνουν μια μπάντα από τέλεια στην κατηγορία της τέλεια γενικά. Κατά βάση τους λείπουν η συνεπής συνθετική φλέβα, το χιούμορ και ένα κάποιο (μουσικά μιλώντας) sexiness, τα ίδια πάνω κάτω δηλαδή που λείπουν ακόμη και από τους καλύτερους του αμερικανικού lo-fi που επηρέασαν. Ποτέ φυσικά το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι κάτω από καλό. Οι πιο ήρεμες οργανικές στιγμές είναι ακριβώς οι στιγμές που θα έπρεπε να αντιγράφουν οι Έλληνες balladeers αντί για τους χειρότερους πυξλαξισμούς των REM, ενώ στιγμές όπως το ''Twist Top'' δείχνουν στους φανατικούς των Pavement πόσο καλύτερη θα μπορούσε να είναι η αγαπημένη τους μπάντα αν το coolness της ήταν ώρες ώρες λιγότερο αγχωμένο.
Αλλά είπαμε, όλα αυτά είναι ψευδαισθήσεις. Το indie rock δεν είναι ποτέ κάτι τόσο μονοδιάστατα τέλειο όσο μας δείχνουν οι καλύτερες στιγμές των Clean. Είναι μια γενετικά συντηρητική καλλιτεχνική κατασκευή που μας αντιμετωπίζει ως καλομαθημένους μεσοαστούς, ικανούς να καταλάβουμε τη μουσική μόνο μέσα από τη δυτική κιθαριστική οπτική. Και όταν αποκτά βάθος, χιούμορ και μελωδική σπιρτάδα γίνεται η ομορφότερη μουσική στον κόσμο, ικανή να μας κάνει να νιώσουμε καλύτερα για το ότι τελικά κατά βάθος αυτό ακριβώς το κοινό θέλουμε να είμαστε. Αν πιάσει φωτιά το σπίτι μου και δεν προλαβαίνω να σώσω και το Anthology και το Hatful of Hollow, θα προτιμήσω ενστικτωδώς το δεύτερο. Αλλά η γενναία επιλογή είναι να ρισκάρεις πέντε δευτερόλεπτα για να το σκεφτείς.