Πέρασαν πολλές δύσκολες καταστάσεις οι Cranes τα τελευταία πέντε χρόνια : το διαζύγιό τους με την λονδρέζικη Dedicated Records, η επιστροφή στην ιδιαίτερη πατρίδα τους, το Portsmouth, οι αλλαγές μελών, η οργάνωση του δικού τους δισκογραφικού label και η κυκλοφορία, μετά από μύριες αναβολές, του πέμπτου album τους, αυτήν την φορά με δική τους παραγωγή και προώθηση, αλλά χωρίς ακόμη διανομή.
Δεν μπορώ να πιστέψω ότι οι Cranes δεν χωρούσαν πουθενά στο σύστημα. Όλα όσα αφορούν το νέο album είναι μάλλον δική τους επιλογή και μετρήστε το αυτό στην τελική αξιολόγηση, ξέρουμε λίγες όμοιες περιπτώσεις.
Το 'Future Songs' cd είναι μια σανίδα σωτηρίας για κάποιους ναυαγούς που άντεξαν και επιτέλους πιάνουν στεριά μετά από παρατεταμένη τρικυμία στην ανοιχτή θάλασσα. Και είναι αλήθεια ότι περιμέναμε πολλά από αυτό, ίσως τώρα που το ξανασκέφτομαι, περισσότερα από όσα μπορούσε να δώσει το ίδιο το συγκρότημα στην συγκεκριμένη περίοδό του. Δεν δίνεται με το μαγικό ραβδί το αληθινά σπουδαίο. Αυτά είναι για τους ταχυδακτυλουργούς και όχι για δημιουργούς με αποδεδειγμένο ταλέντο.
Την ευθύνη της καθοδήγησης των Cranes βέβαια φέρουν ξεκάθαρα τα αδέρφια Jim Shaw και Alison (Ali πλέον) Shaw. Έτσι ήταν δηλαδή από την αρχή, αλλά να, είχαμε συνηθίσει την δεκαετή συμμετοχή του Mark Francombe στις κιθάρες (την έκανε για το Όσλο της Νορβηγίας, ποιος ξέρει αναζητώντας τι). Κάτι που δεν ισχύει για τον, κρουστό-για-ένα-μόνον-album, Manu Ros ασφαλώς (δεν μετρώ τον Matt Cope που είχε φύγει κάποια χρόνια πριν). Οι νέοι Paul Smith και Jon Callendar (αμφότεροι με παράλληλη δραστηριότητα εκτός μπάντας), ξέρουν τι απαιτεί ο ρόλος τους και είναι εναρμονισμένοι στο όχημα των νέων Cranes, της νέας δεκαετίας. Και συμβάλλουν αδιαμφισβήτητα και αυτοί σε αυτό που βγαίνει από τα ηχεία. Το οποίο όμως δεν είναι τόσο δυνατό ώστε να αποτρέψει τον χαρακτηρισμό του album ως προβληματισμένο και σκεπτικό, ίσως ενίοτε σε σημείο που αγγίζει ελαφρώς το μπερδεμένο.
Αυτό είναι που βασικά λειτουργεί αρνητικά : οι μη ξεκαθαρισμένες προθέσεις, η αποφυγή ρυθμικών κορυφώσεων και εκρήξεων (μας είχαν συνηθίσει σε τέτοιες) και η, σχεδόν αποκλειστική, νηνεμία σε μεσαία και χαμηλά tempos.
Τα περισσότερο ενδεικτικά τραγούδια του νέου ήχου τους έχουν πολλά ηλεκτρονικά στοιχεία, λιγότερες θορυβώδεις γωνίες και είναι όλα απόρροια μιας κατασταλαγμένης αλλαγής, η οποία όμως δεν έχει σαφή κατεύθυνση και βασίζεται στην συσσωρευμένη εμπειρία τους για να βγει. Επιλέγουν μάλιστα να δώσουν μόλις σαράντα και ένα λεπτά νέου υλικού, ενώ είναι κοινό μυστικό στους fans ότι είχαν και άλλο έτοιμο προς έκδοση (που πήγε το 'Here Comes The Day', για παράδειγμα;).
Εντούτοις, μετά από όλα αυτά, δεν πρέπει να μην ξεδιαλέξουμε, τόσο τα θετικά, όσο και τα αρνητικά του νέου album. Και είναι, ευτυχώς, απολύτως διακριτά μεταξύ τους, κάνοντας το δικό μας έργο εύκολο.
Να πούμε λοιπόν ότι εδώ βρίσκουμε στοχαστική και ώριμη μουσική, ότι οι Cranes στα 'Future Song', 'Flute Song', και στο πολλάκις δοκιμασμένο ζωντανά τα τελευταία δύο χρόνια 'Submarine' τα πάνε πολύ καλά, ότι η αγαπημένη Ali Shaw ακούγεται καλύτερη όσο ποτέ στην θαυμάσια avant-electronica του 'Don't Wake Me Up' και τόσο πρωτόγνωρα καθαρή και σαφής - σαν αδερφή της Hope Sandoval - και συνάμα τραγική στο 'Sunrise', ένα από τα καλύτερα νέα τραγούδια τους.
Να αναφέρουμε όμως και τα άλλα, τα όχι καλά, όπως ότι δεν κρατεί το ίδιο ενδιαφέρον πέρα του πέμπτου track, ότι τα δύο οργανικά θέματα είναι, άχρηστο το πρώτο και απλώς συμπαθητικά μέτριο το δεύτερο και ότι σε στιγμές οι υπόλοιπες συνθέσεις δεν τραβάνε κάπου έξω του κοινότυπου, πλην της απλής pop του closing track 'The Maker Of Heavenly Trousers' και αυτήν υπό όρους.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη, με σημαντική βαρύτητα, για το τέλος : το γεγονός, αυτό καθαυτό, ότι επέστρεψαν κάποιοι παλιοί φίλοι και η έμπρακτη πιστοποίηση ότι οι Cranes υπάρχουν ακόμη. Αυτά είναι τα εξωμουσικά διαπιστευτήρια του 'Future Songs' CD. Χωράνε άραγε τέτοιου είδους κριτήρια αξιολόγησης σε ένα αμιγώς μουσικό event; Δεν ξέρω, αλλά κάπως έτσι το είδε η καρδιά, αλλά και το μυαλό, ενός δηλωμένου και πολύχρονου οπαδού. Η αντικειμενικότητα συμπιέστηκε όλη στον βαθμό. Ένα, βαρύ μάλλον, για μένα...