Badly broken code
I grew up with a book in my hand
I got these dark circles before I turned ten
(Children's Work)
Η Dessa Darling, κατά κόσμον Margaret Wander, είναι ποιήτρια, MC και spoken word artist. Ανήκει δηλαδή στην παράδοση του poetry slam, την οποία ξεκίνησε πριν 26 χρόνια ο ποιητής Marc Smith στο Get Me High Lounge του Σικάγο. Όπου poetry slam εστί ένας ποιητικός διαγωνισμός, στον οποίο οι ποιητές σηκώνονται και απαγγέλλουν τα ποιήματά τους, βαθμολογούμενοι από το κοινό. Σημαντικό ρόλο στην απαγγελία τους παίζει ο αυτοσχεδιασμός και η σωματική έκφραση, ενώ κατά παράδοση το περιεχόμενο των ποιημάτων είναι πολιτικό. Τα poetry slam έχουν μεγάλη σχέση με το rap και τη dub ποίηση, αλλά δεν ταυτίζονται ακριβώς. Σε τι διαφέρει ένας spoken word artist από έναν ράπερ; Θα μπορούσε να πει κανείς ότι στο spoken word τον κυρίαρχο ρόλο έχει ο ρυθμός των λέξεων και το περιεχόμενο και λιγότερο ο ρυθμός ή η μουσική που τις συνοδεύει.
Επιστροφή στη Dessa, τώρα. Η οποία ανατρέπει ένα σωρό στερεότυπα αφού 1: δεν είναι μαύρη, 2: έχει κάνει πανεπιστημιακές σπουδές φιλοσοφίας, 3: έχει διαλέξει να ζει στη Μινεάπολη (στην γενέτειρα του Dylan) και όχι στη Νέα Υόρκη ή το ΛΑ. Η Dessa ανήκει στη hip-hop κολλεκτίβα Doomtree της Μινεάπολης, η οποία ασχολείται με μια μορφή εναλλακτικού rap και hip-hop, επηρεασμένη από την punk στιχουργική. Εκτός των άλλων, έχει φτιάξει κι ένα σχεδόν αποκλειστικά γυναικείο acapella συγκρότημα, τους The Boy Sopranos.
Το A Badly Broken Code είναι το πρώτο άλμπουμ της Dessa. Είχε προηγηθεί το EP False Hopes το 2005. Και είναι ένα ντεμπούτο τελείως έξω από τα συνηθισμένα. Παρότι η Dessa δεν διαθέτει τις φωνάρες που έχουμε συνηθίσει να ακούμε στο female rap - δεν είναι η Queen Latifah, ούτε καν η Lauryn Hill - η εκφραστικότητα της απαγγελίας της αναπληρώνει ό,τι της λείπει σε φωνή. Ούτε η δομή και η ενορχήστρωση του άλμπουμ όμως είναι αυτό που έχουμε συνηθίσει να ακούμε ως rap και hip-hop. Καθώς ανήκει στη σχολή του Midwest hip-hop, οι μουσικές της επιρροές ποικίλουν. Έτσι ακούμε τσέλο και βιολιά, ένα μελαγχολικό πιάνο αλλά και τα στακάτα beat που χαρακτηρίζουν το είδος. Το δυνατό σημείο της Dessa είναι φυσικά οι στίχοι της. Εσωστρεφείς και ευφυείς, κοφτεροί και ειλικρινείς, στην καλύτερη παράδοση της σύγχρονης ποιητικής που εγκαινίασε πριν πολλά-πολλά χρόνια η Suzanne Vega και ίσως η Ani di Franco. Η ίδια νιώθει πιο κοντά στην ειρωνική σχολή της Dorothy Parker, και δεν έχει άδικο. Οι στίχοι της κολλάνε στο μυαλό, όπως στο αυτοβιογραφικό Children's Work που ανοίγει το δίσκο, στο jazzy Dixon's Girl, ή στο Chaconne που τη συνοδεύει ο (μουσικός και ζωγράφος) Matthew Santos.
Τα acapella μέρη ίσως ξενίσουν όσους έχουν ταυτίσει το rap με τον ηχητικό επιθετικό φονταμενταλισμό των Public Enemy ή το "φεμινιστικό" καταιγιστικό δυναμισμό (των πρώτων δίσκων) της Queen Latifah. Η αλήθεια είναι όμως ότι White Wo/Men Can Rap, παρά τις περί αντιθέτου θεωρίες.
