Broken Gargoyles

Η μουσική και οι τέχνες γενικότερα έχουν το στοιχείο της προσωπικής αξίας. Ένα ηχητικό σύνολο κομματιών ή κι ένα μοναδικό κομμάτι, όπως ένας πίνακας ή μια συλλογή ποιημάτων δημιουργεί τελείως διαφορετικά συναισθήματα στον κάθε άνθρωπο (ή και ζώο) που αποφασίζει ή τυγχάνει να το απολαύσει. Τα Gargoyles (γκαργκόιλ) τα έχω δει πολλές φορές σε εκκλησίες ή επιβλητικά παμπάλαια κτίρια σε ευρωπαϊκές πόλεις να στέκονται στις γωνίες των στεγών και να επιτηρούν. Ουσιαστικά, παρόλη την τερατομορφία τους, βρίσκονται εκεί για να προστατεύσουν από την υγρασία και τη διάβρωση, αφού καταπίνουν τα όμβρια ύδατα και τα ξερνάνε μέσα από τους οισοφάγους-υδρορροές τους. Επίσης κάποια στιγμή στην εφηβεία μου τα είδα και σε b-movie του 1972 να μπαινοβγαίνουν σε δωμάτια ξενοδοχείων και να τρομάζουν άντρες και γυναίκες.

Μερικές φορές ένα άλμπουμ σου φέρνει το ίδιο ερώτημα στο μυαλό... Ποιο το νόημα να ψάχνεις λέξεις κι ονόματα λοιπών δημιουργών για να παρουσιάσεις ένα ηχητικό έργο; Προφανώς το όνομά της Diamanda Galás στέκει από μόνο του κι έχει τη μεγαλύτερη σημασία αν θα πατήσεις το play ή θα παρακάμψεις. Τα δύο μέρη του έργου ‘Broken Gargoyles’ στέκονται σε διάρκειες πλευρών δίσκου βινυλίου (ως στιγμής κυκλοφορεί ψηφιακά και σε CD) με τους τίτλους ‘Mutilatus’ και ‘Abiectio’. Σαν πέτρινο τερατούργημα η ερμηνεύτρια κοιτάει από ψηλά και παρουσιάζει με μια αξιοθαύμαστη σύγχρονη και στοχευμένη σαν κινηματογραφική παραγωγή τις φωνητικές δυνατότητες της. Παράλληλα παραμορφώσεις της φωνής, του πιάνου και ήχων που εναλλάσσουν πλευρές στα ακουστικά, χαμηλώνουν τα μάτια σου και σε τραβάνε στον σκοτεινό και αιματοβαμμένο λαβύρινθο.

Η Diamanda Galás έχει τα χαρακτηριστικά των δημιουργών που ζουν μέσα στην τέχνη τους. Δεν φαίνεται να κυκλοφορεί μόνο για τα βλέμματα και τις εισπράξεις, αυτά που κάνει δείχνουν ψυχή και όρεξη για συνέχεια στο πέρασμα των ετών. Κι αν έχει να αποδείξει κάτι είναι ότι κυνηγάει ακόμα τους δαίμονες και χαράζει στις πέτρες σαρκασμούς και παραλληλισμούς στο σήμερα. Πως αλλιώς να δικαιολογήσεις αυτό το έργο που στηρίζεται πάνω σε γερμανική ποίηση των αρχών του 20ου αιώνα για αρρώστιες, λοιμούς και πολέμους στον κόσμο όλο; Πως να μην βρεις αισχρά ταιριαστό ότι παρουσιάστηκε πρώτη φορά ως installation σε σανατόριο καραντίνας για πανούκλα και λέπρα σχεδόν 800 χρόνια νωρίτερα; Μας είχε προειδοποιήσει όμως για αυτά τα ερωτήματα με μικρά σημάδια όπως το πρόσφατο, μιας πλευράς βινύλιο 'De-Formation: Piano Variations' που ήταν η καλύτερη εισαγωγή στην αρχή της καραντίνας.

Ιστορικά η ιδέα για το πρώτο κομμάτι περιδιαβαίνει και μπαινοβγαίνει σε στούντιο και στο μυαλό της Diamanda από το 2012. Οι δονήσεις του πιάνου και οι φωνές της, οι γερμανικοί στίχοι με όλη την αυστηρότητα της γλώσσας και της ερμηνείας, αλλά περισσότερο τα δύο τελευταία έτη με τα εκατομμύρια των νεκρών και τις διαρκείς καραντίνες σχεδιάζουν μαύρα σύννεφα που τα σχίζουν κοράκια, κι εσύ τα είδες κι ας μην τα πίστεψες. Οπότε έφθασε η ώρα και να που η κυκλοφορία δεν ήρθε στο μέσο της επιδημίας αλλά στην υποτιθέμενη ύφεση της, σαν λύτρωση.

Αυτή είναι η μουσική μιας εφιαλτικής έκθεσης που πέρασες κι απέστρεφες το βλέμμα σου. Έκλεισες τα αυτιά σου. Σταμάτησες να σκέφτεσαι κι άρχισες να σιγοτραγουδάς μέχρι να απομακρυνθείς. Όπως τα νοσοκομεία μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο που φορούσαν μεταλλικές μάσκες στα παραμορφωμένα πρόσωπα των στρατιωτών, λες και μπορείς να παραλλάξεις έτσι τα γεγονότα. Αυτή είναι η παρομοίωση κι όχι η μεταφορά σε σχέση με το σήμερα. Μια προσπάθεια να τραγουδήσεις και να γυρίσεις πλευρό από τα γεγονότα που αυτή τη στιγμή διαδραματίζονται. Από την αρρώστια και τους θανάτους, από την εκμετάλλευση και την υποταγή των αδυνάτων. Όπως τότε οι νοσοκόμες κρύβανε με εντολή των γιατρών τα τραυματισμένα πρόσωπα έτσι και τώρα πίσω από πολύχρωμες οθόνες και ψηφιακό καταναλωτισμό κρύβεται η φτώχεια, η αδυναμία επιλογής και ο συνεχής χειρισμός ολόκληρου του 'ανεπτυγμένου' κόσμου.

Μια καταστροφή περιγράφει αυτός ο δίσκος της Diamanda Galás. Σχεδόν αιώνια, που κάνει διακοπές και πάλι ανοίγει τις σιδερένιες πόρτες των φυλακών και τα κατεστραμμένα μυαλά των ανθρώπων. Ένας εφιάλτης που κάθε πρόσωπο ερμηνεύεται από την ίδια και όλοι οι ήχοι δένουν τρομακτικά σαγηνευτικά, αλλά και πάλι δεν μπορείς (ή δεν θέλεις;) να σταματήσεις να ακούς, να σκέφτεσαι, να ελπίζεις και να απελπίζεσαι. Πονάει το άκουσμα των ‘Broken Gargoyles’ και πρέπει να αφεθείς σ' αυτό χωρίς να ψάχνεις που εντάσσεται το έργο στη δισκογραφία της Galás. Είναι μια παράγραφος του σήμερα που πρέπει να διαβάσεις από την αρχή μέχρι το τέλος της για να την κατανοήσεις. Πριν αρχίσουν οι βροχές και οι τερατόμορφες σκαλισμένες στην πέτρα υπάρξεις καταπιούν πάλι το όξινο νερό των ουρανών και το ρίξουν πάνω στους απτόητους καταναλωτές - περαστικούς.