Από το 'Entroducing' LP του DJ Shadow, το hip hop κατάφερε να αποκτήσει και ευρωπαϊκό διαβατήριο. Το Παρίσι δεν κάηκε βέβαια όπως το Los Angeles, οι απόκληροι όμως του μάταιου τούτου κόσμου δε σταμάτησαν να έχουν προβλήματα, απλά η αποικιακή πολιτική και η οικονομική εκμετάλλευση των αδύναμων στρωμάτων που κάποτε χρησιμοποιήθηκε (και ακόμα χρησιμοποιείται) ως πρώτη και φθηνή εργατική ύλη άλλαξε προσωπείο. Οπότε κατά μια έννοια η πολιτική και φυλετική ταυτότητα του hip hop μεταλαμπαδεύτηκε αυτούσια στην Ευρώπη. Σίγουρα όμως δεν έμεινε ανεπηρρέαστος ο ήχος του, αλλά μπολιάστηκε αφενός με την Ευρωπαϊκή κουλτούρα και αφετέρου με τη jazz αισθητική που πάντα έλκυε τους Γάλλους. Τι γίνεται όμως όταν αυτή η μουσική του δρόμου -που ήδη 'εξευγενίστηκε' αρκετά στην Ευρώπη- πηγαίνει ακόμα πιο μακρυά, στην Ιαπωνία; Και πως μπορεί ο κύριος dj Krush (κατά κόσμον Hideaki Ishii) από το Τόκυο να ζωγραφίζει τόσο αυθεντικά στα πανάκριβα deck του;
Τα πέντε μέχρι τώρα LP's του dj Krush σε Mo'wax και Sony, στάθηκαν αφορμή να φανεί οτι στην Ιαπωνία και ζωντανό hip hop κοινό υπάρχει αλλά και καλλιτέχνες που το υπηρετούν θαυμάσια και μάλιστα το πηγαίνουν και λίγο πιο μακρυά. Αλλιώς δε θα υπήρχε και λόγος να στρέψουν ανατολικά το βλέμμα τους και να συνεργαστούν με τον dj Krush μορφές του είδους, όπως o μεγάλος Guru, οι Roots και ο dj Shadow. Η εμπειρία αυτή του Ιάπωνα (σε συνδυασμό ίσως και με τον έμφυτο περφεξιονισμό του λαού αυτού), που παρεπιπτόντως βρίσκεται πάνω από δυο πικάπ εδώ και 15 χρόνια περίπου, συμπυκνώνεται σοφά στο 'Zen', δουλειά που συνταιριάζει ιδανικά το dj-ing με την καθαρή μουσική δημιουργία καθώς συχνά ακούγονται και μέρη παιγμένα από συμβατικά όργανα.
Οι στάνταρ προτιμήσεις του dj Krush σε αυτό το fusion του hip hop με τη jazz εξακολουθούν να οριοθετούν το δίσκο, αλλά σε καμία περίπτωση το πρώτο δεν υποσκελίζεται από το δεύτερο. Αντίθετα, στήνεται ένα άκρως ατμοσφαιρικό -σχεδόν concept- σκηνικό, με υπνωτικά beats, μινιμαλιστικές μελωδίες και γαλήνιες γραμμές στα πλήκτρα ('Song 1', 'Day's end'-με στίχους στα ιαπωνικά- 'Paradise bird theory'). Εξίσου υπέροχες είναι οι στιγμές που o Krush πλουτίζει τη μουσική του με ζεστά γυναικεία φωνητικά, υβρίδια r n'b ερωτισμού και hip hop μπαλαντοποιείας ('Danger of love', 'With Grace').
Το ονείρεμα του 'Zen' διακόπτουν μόνο κάποια breakbeat-drum n'hop παιχνιδίσματα ('Sonic Traveller'), μερικοί old school dj ναρκισσισμοί ('Duck Chase') και κλασικά gangsta rap περάσματα ('Vision of Art','Whut'z da solution').
Με τη βοήθεια αρκετών φίλων (Tunde Ayanyemi, Kazufumi Kodama, N'Dea Davenport, μέλη από τους Roots) ο dj Krush δημιουργεί ένα μελαγχολικό, λιτό και λακωνικό έργο, άξιο να σταθεί δίπλα στις δουλειές των Ευρωπαίων συναδέλφων του και μαλιστα να διατηρήσει το χαρακτηρισμό του ως ο πιο αφαιρετικός από όλους (βλέπε dj Cam).
Και είναι ίσως άλλη μια απόδειξη οτι το hip hop είναι ένα εύπλαστο είδος, προσαρμόσιμο ανάλογα με την κουλτούρα αυτού που το χρησιμοποιεί, που εκτός από κοινωνικό περιεχόμενο μπορεί να σταθεί καθαρά καλλιτεχνικά και εγκεφαλικά.
Το πολυφωτισμένο Τόκυο βρήκε τον dj που του έλειπε σε σχέση με τη παντογνώστρια μουσικά Γηραιά Ήπειρο και ο dj Shadow τον Ιάπωνα 'ανταγωνιστή' του.
Μήπως τα Ιαπωνικά βιοεργαστήρια έβαλαν το χεράκι τους;