Χρίστος Λάσκαρης
Ο μικρός Παυλάκης τιμά τον μεγάλο κυρ-Χρίστο. Του Άρη Μπούρα
Σε μια εποχή όπου η ελληνική - ας πούμε - διανόηση (ακολουθούν μικρά, πνιχτά γελάκια) βγαίνει παραέξω για λάθος λόγους, από ατυχείς συγκυρίες ή βλακώδεις συμπεριφορές, σε μια εποχή όπου η αυτοαποκαλούμενη ελληνική διανόηση, στο μεγαλύτερο μέρος της, πρεσβεύει την απόλυτα παγερή σιωπή, φωνές όπως αυτή του Χρίστου Λάσκαρη έρχονται, από μακριά, να καθησυχάσουν την ψυχή σου, να πλαγιάσουν στοργικά δίπλα σου, καθαρίζοντας, τα όποια νεφελώματα στέκουν στο δικό σου καθημερινό βιο.
Δεν έχει πολλά χρόνια από τότε που η φωνή του Λάσκαρη εμφανίστηκε ξανά στη δισκογραφία. Το 2009 συγκεκριμένα, κυκλοφόρησε "Το Ποτάμι" από την Low Impedance Recordings με τον Γιάννη Μουρτζόπουλο (δάσκαλο και φίλο του epavlispavlakis) να αποτίει τον δικό του φόρο τιμής στο σπουδαίο Έλληνα ποιητή από το Χάβαρι της Ηλείας. Αυτή τη φορά όμως η μουσική του epavlispavlakis στέκει παραδίπλα, αρκετά διαφοροποιημένη από την αντίστοιχη προσέγγιση του Μουρτζόπουλου.
Έχει καιρό τώρα που ακούω τις συγκεκριμένες ηχογραφήσεις του epavlispavlakis. Μοναχικά βράδια με τη θάλασσα να ταξιδεύει το νου μου, απογεύματα στο μπαλκόνι με πηχτή ζέστη και την υγρασία να γαντζώνει πάνω σου, γκρίζα πρωινά στους δρόμους της πόλης. Δυσκολευόμουν αφάνταστα να κάτσω να γράψω για το άλμπουμ. Να μετουσιώσω στο χαρτί (pc) σκέψεις για την ποίηση του Χρίστου Λάσκαρη; Εγώ με την pop μουσική και τα beat ασχολούμαι. Ακόμη περισσότερο καιρό, από το 2009, υπάρχουν αυτά τα κομμάτια στο μυαλό του epavlispavlakis, μέχρις ωσότου πάρουν την τελική τους μορφή στη βινυλιακή έκδοση, που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο από την Granny Records.
Ποιος είναι όμως ο epavlispavlakis, για όσους δεν έχει τύχει ποτέ να συναντήσουνε το νεαρό δημιουργό στο διάβα τους. Αν θυμάμαι καλά, τον πέτυχα πρώτη φορά - και συνάμα τον άκουσα - σε μια βραδιά της Gracetone Recordings στις Σέρρες, προ επταετίας. Ερχόμενος μπροστά στη μικρή σκηνή ντυμένος λαγός (ή σκύλος, δε συγκρατεί καλά η μνήμη μου ποιο ζώο ακριβώς ενδυόταν ο epavlispavlakis). Κι αντιλαμβάνεται ο καθείς, σε μια μικρή επαρχιακή πόλη, όσο υποψιασμένο κι αν είναι το κοινό, ποιες μπορεί να ήτανε οι αντιδράσεις των περισσοτέρων εκεί μέσα. Βουβαμάρα και μικρά χαμόγελα. Η μουσική του epavlispavlakis δεν είναι εύκολη, δεν ξανοίγεται συμβατικά στ' αυτιά σου, με την τυπική μελωδική γραμμή και δομή ενός κομματιού. Η συρραφή όμως των ήχων του, που συχνά συμπλέουν με τον λόγο, στιγμές είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Αποσπάσματα από τηλεοπτικές εκπομπές, χριστιανικές ψαλμωδίες, samples από κομμάτια της Madonna, hip hop περάσματα, βόμβοι, beat, ομιλίες λόγιων, ποιητών, ambient στρώματα, techno ξεσπάσματα, θορυβώδεις ταλαντεύσεις, συνθεσάιζερ με αναλογικούς ήχους να φτερουγίζουν νοσταλγικά. Σίγουρα, μια μικρή περιήγηση στην ιστοσελίδα του θα σας μεταφέρει καλύτερα στο μυστηριώδες κόσμο του, με τον ίδιο να ασχολείται από το 1999 με την ηλεκτρονική μουσική και τον πειραματισμό σε όλες του τις εκφάνσεις. Άλλωστε, μουσικολόγος και πτυχιούχος φλαουτίστας ο ίδιος, βρίσκεται σε άμεση επαφή με κάθε ύφανση της μουσικής αποτύπωσης.
Όσον αφορά τώρα το παρόν έργο, η φωνή του Χρίστου Λάσκαρη, ηχογραφημένη κατά το παρελθόν σε στούντιο της Πάτρας, ο epavlispavlakis ανασύρει στίχους από 10 συγκεκριμένα ποιήματά του, με τη μουσική να πνέει παράλληλα με την απαγγελία και τις ανάσες του ποιητή. Με τις μελωδίες ν' απλώνονται διακριτικά, να έρχονται, να χάνονται, δίχως να επιβάλλονται επί της φωνής, και με τα beat, άλλοτε σε σταθερό μοτίβο, άλλοτε πιο αφαιρετικά, να εναλλάσσονται με τα λόγια. Γερμανική techno (στην πιο εγκεφαλική της έκφανση), Warp των 90s, Λένα Πλάτωνος, Kraftwerk, μερικές από τις επιρροές που έρχονται στο νου μου ακούγοντας το δίσκο, σ' ένα γενικότερα πένθιμο, απογυμνωμένο, ως επί το πλείστων, άκουσμα, επηρεασμένο ίσως κι από το θάνατο του ποιητή το 2008 (ένα χρόνο αφότου βραβεύτηκε με το διεθνές βραβείο ποίησης Καβάφη). "Η φωνή του με στιγματίζει, δυσκολεύτηκα πολύ να πάρω την απόφαση να κάνω αυτά τα δέκα κομμάτια. Προσπάθησα να σεβαστώ τη φωνή του κυρ Χρίστου, τη χροιά και την υφή, δε θέλησα να επιβάλω το δικό μου ρυθμό, παρά να αποτίσω το δικό μου φόρο τιμής σ' έναν άνθρωπο που συνδέονταν φιλικά και με την οικογένειά μου", μου μετέφερε σε κουβέντα που είχαμε μεταξύ μας με τον epavlispavlakis, ο οποίος φέρονταν απόλυτα πρόθυμος κι ευγενικός να μου διαμοιράσει οποιαδήποτε πληροφορία χρειαζόμουν για ετούτο το κείμενο.
Εν κατακλείδι, η παρούσα δουλειά αποτελεί μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνύπαρξη της μουσικής με την ποίηση, και μαζί με την αντίστοιχη της May Roosevelt σε ποιήματα του Ντίνου Χριστιανόπουλου, που κυκλοφόρησε επίσης προσφάτως, δίνουνε μια σαφώς πιο υγιή αφορμή για να ασχοληθεί κανείς με την ελληνική ποίηση. Τέλος, τα περισσότερα ποιήματα που έχει επιλέξει ο epavlispavlakis, θα τα βρείτε στο τομίδιο των εκδόσεων Γαβριηλίδη, ιδανική ίσως έκδοση για κάποιον που δεν έχει έρθει κατά το παρελθόν σε ιδιαίτερη επαφή με το έργο του ποιητή.