Impamantenit
Εξαιρετική darkjazz απ' την πατρίδα της Άνγκελας Γεωργίου και του Βλαδίμηρου Κοσμά. Του Πάνου Πανότα
Ποιος από μας τους υπηρέτες του ψαξίματος δεν έχει σκεφτεί έστω και στιγμιαία πως η σύγχρονη μουσική δείχνει να έχει φτάσει από καιρό στα τελευταία της όρια. Πως μπορεί να βγει απ' αυτά μόνον δύσκολα, σπάνια και συγκρουσιακά και πλέον δεν βρίσκονται, εξαιτίας όλου αυτού φυσικά, άλλες παρθένες περιοχές προς εξερεύνηση μπροστά. Επί της ουσίας.
Μιλάμε για μια διαπίστωση επομένως -λανθάνουσα ή προφανή- που δεν χρειάζεται σχόλια; Μμ, όχι ακριβώς. Μόλις αρχίσει να γυρίζει ένας δίσκος σαν το "Impamantenit" ρέπουμε στις ευφάνταστες εξαιρέσεις που μας προσφέρει, αλλά με το σταγονόμετρο, ο τρέχων χρόνος.
Κι οι Exit Oz αποτελούν όντως φρέσκια εξαίρεση. Ας μεταβάλλουμε τώρα λίγο την ευθεία οπτική αποδοχής της, απαντώντας αμέσως στο γιατί είναι τέτοια. Είναι, διότι με το παρόν 45λεπτο μόλις ντεμπούτο οι Exit Oz σε οδηγούν κατευθείαν σε δρόμους απόλυτα δικούς τους, σε εκτάσεις πολύ πιο πλατιές απ' ό,τι περίμενες στην αρχή (ή και δεν περίμενες).
Το πρότζεκτ πήρε σάρκα κι οστά κάπου το '11 στην Timisoara από τους Alexandru Iovan και Ovidiu Zimcea. Το σχήμα συμπλήρωσε ο Lucian Naste, και με τούτη τη σύνθεση έγιναν οι ηχογραφήσεις για το "Impamantenit". Φέτος, τη θέση του Naste την πήρε η Dorothea Iordanescu και πρόσφατα προστέθηκε στο συγκρότημα κι ο Sebastian Hamburger - δίνουν πολλές συναυλίες για να μην έχουν καθήκοντα ντράμερ.
Στο "Impamantenit" ορίζεται ένας ιδιότυπος, μουσικός συσχετισμός που συχνά καταλήγει (ή καταφεύγει) σε νότες παραλόγου, όχι συχνές για πρωτοεμφανιζόμενους συνθέτες. Όμως είναι οι κόντρα αντιπαραθέσεις του νεογέννητου, ατιθάσευτου πάθους το μεγάλο στοιχείο (που κρύβει και πάρα πολλά άλλα). Θα προσπαθήσουμε να το αναλύσουμε βήμα-βήμα μες απ' τη γνώση που τούτο περιβάλλει.
Η κινούμενη περιέργεια, μα κι η δομή της μουσικής έκφρασης συνολικά, πρώτα λύνονται απ' το τενόρο σαξόφωνο του Iovan λοιπόν. Το οποίο ακούγεται ιδιαίτερα επικίνδυνο, ειδικά στους εν θερμώ αυτοσχεδιασμούς του χρήστη του, εντούτοις δίνει οτιδήποτε χρειάζεται για να μένουν ανοιχτές οι συγκοινωνίες με την doom jazz. Κατόπιν είναι τα πλήκτρα, αλλά και τα samples θορύβου και μη, του Zimcea με σαφείς αναφορές στο krautrock. Ύστερα οι φωνές κι οι μελωδίες που κουβαλάνε μέσα τους κομμάτια της μαγευτικής ρουμάνικης φολκ. Πιο μετά είναι οι κιθάρες με άλλοτε προστ-ροκίζουσες κατευθύνσεις κι άλλοτε μεταλλικές (συνηθέστερα το πρώτο). Και τέλος, η απανταχού πρωτόγνωρη πλέξη της σκοτεινιάς με ακραίο τρόπο, τρόπο που δεν συμφωνεί σε κάτι με τις συνηθισμένες αντιλήψεις.
Ίσως απλά διαβάζοντάς το να μην εννοείται το μέγεθος του ανατρεπτικού της παρούσης συνταγής. Ωσότου βάλει κανείς το άλμπουμ να παίξει κι αρχίσει να κυριεύεται απ' τις αντιδράσεις του ίδιου τού νευρικού του συστήματος προς τη μουσική που αναπαράγεται. Τότε είναι που καταλαβαίνει κιόλας το τι ακριβώς σημαίνει πως εδώ δεν αθροίζονται σκέτες οι επιμέρους συνέπειες κάθε μέλους του γκρουπ, όπως αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο. Το όλο πάει ένα ακόμη βήμα πιο πέρα. Αναδίδοντας στο αποτέλεσμα την αποφορά μιας πραγματικότητας που αλλοιώνεται, καταστρέφεται, φτάνει ένα τσακ πριν από το απόλυτο τίποτα, πριν το φυσικό μηδέν.
Οι Exit Oz, κι όσοι καλεσμένοι μουσικοί παίζουν μαζί τους (δύο-τρεις τον αριθμό), ίσως κι η Ioana Vreme Moser που έχει κάνει το artwork, μετατρέπουν αξιοθαύμαστα το τυχαίο σε κανονικό. Ο δίσκος τους είναι ένας εξαιρετικός δίσκος φυγής στο αλλόκοτο και στη μυσταγωγία ο οποίος ποντάρει στην ιστορική απόσταση που θα δημιουργηθεί σύντομα για να πάρει θέση ανάμεσα στους αποκαλυπτικότερους μιας κατά τα λοιπά αμφίρροπης, μέχρι του παρόντος τουλάχιστον, μουσικής χρονιάς. Must, ασυζητητί.