Fantastikoi Hxoi

Πραγματικά του λιναριού τα πάθη τράβηξε τούτος ο δίσκος και ο δημιουργός του μαζί μέχρι να καταφέρει να βγει στο φως της δημοσιότητας (καλά τα λέει ο λαός μακριά από γιατρούς και δικηγόρους - συγγνώμη Άρη!). Κρατήστε το γεγονός αυτό σαν αφετηρία σκέψης (γιατί αν το πιάσουμε εδώ θα ξεφύγουμε) και ως παρατήρηση της εκδήλωσης στο χώρο της μουσικής ενός γενικότερου προβληματισμού για τα Πνευματικά Δικαιώματα. Τα οποία έχουν μετατραπεί πλέον σε μια τροχοπέδη η οποία παρεμποδίζει την εξέλιξη σε τομείς οι οποίοι αγγίζουν και επηρεάζουν ζωτικότερες από την τέχνη πλευρές της ζωής μας (βλ. ιατρική, φυσικές επιστήμες γενικότερα).

Πάνε λοιπόν κοντά πέντε χρόνια από τους Κυρίαρχους του Σύμπαντος, τον δίσκο ο οποίος είχε προσγειωθεί σαν ...ΑΤΙΑ τότε στην ελληνική σκηνή κομίζοντας μια νέα και πολύ ιδιαίτερη νοοτροπία για τα μουσικά μας πράγματα. Και με την ευκαιρία (προσοχή ακολουθεί ευλογία γενιών) να πω ότι χαίρομαι εκ των υστέρων για το γεγονός ότι τότε το MiC "επέβαλε" τον δίσκο αυτό σαν κανονική κυκλοφορία (ανακηρύσσοντας τον μάλιστα και δίσκο της χρονιάς για το 2008). Ποτέ δεν καταλάβαμε άλλωστε γιατί στη νέα εποχή προϋποτίθεται η "νομιμοποίηση" μιας εμπορικής ετικέτας για να αποκτήσει ένας δίσκος δικαίωμα ύπαρξης, ισότιμης αντιμετώπισης, ακόμη και αναφοράς.

Και πριν ξεπηδήσουν διάφορες αποπροσανατολιστικές απόψεις, ενίοτε και κακεντρεχούς ηθικολογικής βάσης, περί "γνήσιας" πρωτογενούς δημιουργίας και "κλεψιμαίικου" sampling, ας το ξεκόψουμε εξ αρχής. Όλη η τέχνη, είτε απροκάλυπτα είτε συγκαλυμμένα, βασιζόταν και βασίζεται στην αναδιατύπωση, στο φιλτράρισμα, στην επεξεργασία του παρελθόντος μέσα από το προσωπικό πρίσμα του δημιουργού (παλιότερα μάλιστα αυτό δεν ήταν καν ζητούμενο-το αντίθετο μάλιστα!). Ο ...πρωτότυπος λοιπόν πρώτος τον λίθο βαλέτω. Στο τέλος άλλωστε όλα κρίνονται από το ταλέντο και τις ικανότητες του εκάστοτε δημιουργού και πάνω απ' όλα, από την αισθητική του αποτελέσματος. Και αυτό είναι αξίωμα, μην ψάχνετε για αποδείξεις...

Αν έλεγα ότι μέσα σε αυτά τα χρόνια ο Φανταστικός Ήχος ωρίμασε, ίσως να το θεωρούσατε περιττολογία, δεν είναι όμως κάτι το αυτονόητο (για σκεφτείτε και γενικότερα). Έτσι λοιπόν, αν στους Κυρίαρχους του Σύμπαντος η δειγματοληψία αποτελούσε την σπονδυλική στήλη του έργου, τον φαινότυπο για να το θέσουμε και σε βιολογικούς όρους, στο παρόν έργο περιορίζεται στον γονότυπο, στην αρχική πληροφορία δηλαδή η οποία ουσιαστικά εμπεριέχει αναρίθμητες διαφορετικές δυνατότητες. Πιο λιανά: τα sample είναι η αφορμή πάνω στις οποία θα εξελιχθούν οι μουσικές ιδέες, πολλές φορές προς αναπάντεχες απρόβλεπτες ατραπούς. Και η μουσική η οποία εκτυλίσσεται στις τέσσερις πλευρές του βινυλίου (έτσι είναι στημένη η έκδοση) κρύβει αρκετές τέτοιες...

Σίγουρα η φύση του δίσκου σε βάζει στον πειρασμό να αρχίσεις την καταγραφή παραπομπών και επιρροών. Πολλές θα σε οδηγήσουν στη δεκαετία του '70 αλλά γρήγορα η μπάλα θα χαθεί. Εκεί που θα αναγνωρίσεις τα πειθαρχημένα σχήματα του kraut, έρχεται η αναίρεση από την απελευθερωτική αφρικάνικη πολυρρυθμία. Αλλού λιάζεσαι κάτω από την κοσμική ακτινοβολία, αλλού βυθίζεσαι στο σκοτάδι ενός αφηρημένου IDM εγκεφάλου. Εικόνες από ξεθωριασμένες cinemascope ταινίες (προσωπική μου αδυναμία οι γαλλικές και τα απίστευτα soundtrack που τις συνοδεύουν) μπλέκονται με επιστημονικά ντοκιμαντέρ που ακροβατούν στα όρια με την επιστημονική φαντασία. Θα λέγαμε ότι ο δίσκος μοιάζει με ένα fractal δίκτυο παραποτάμων το οποίο συνθέτει τελικά τον κύριο ποταμό, ένα μείγμα μουσικής το οποίο παρόλη την ποικιλομορφία του, διαθέτει μια ενιαία μουσική αντίληψη. Μια απολύτως σημερινή μάλιστα αντίληψη. Ο δίσκος αυτός δεν θα μπορούσε να έχει κυκλοφορήσει ούτε το '70 ούτε το '80.

Μια από τις ιδιαίτερες απολαύσεις που προσφέρει η ακρόαση είναι η δυνατότητα να παρακολουθείς το πως χτίζεται το κομμάτι σιγά-σιγά, πως εξελίσσεται μέσα στον χρόνο και συναρθρώνονται οι ήχοι πάνω στην κεντρική ιδέα. Μου αρέσει αυτή η ας πούμε επιστημονική προσέγγιση που ακολουθείται, όπως μου αρέσει και η έλλειψη στίχων. Στη χώρα μας άλλωστε έχει δοθεί όλα αυτά τα χρόνια υπερβολική έμφαση στον τραγουδιστή και στα λόγια, ανέκαθεν είχαμε έλλειψη δίσκων οι οποίοι να θέτουν τη μουσική στο επίκεντρο και να τις δίνουν χώρο να αναπνεύσει.

Μετά από όλα αυτά το εξώφυλλο έρχεται να ταιριάξει σε απόλυτη αρμονία με το περιεχόμενο. Η ασφάλεια του αμνιακού σάκου, το πέρασμα από τη σκοτεινή νύχτα της ανυπαρξίας, embryo, το κοσμικό σύμπαν μέσα μας, τόσο άγνωστο και ανεξερεύνητο όσο και ένα μακρινό κβάζαρ, εικόνες από υπέρηχους, παράσιτα στη συσκευή, βόμβοι από το εξωτερικό περιβάλλον, ο απόηχος από το Big Bang, τα μόρια από τα οποία είμαστε φτιαγμένοι, κατάλοιπα αρχέγονων αστρικών εκρήξεων. Αστρόνειρα...