Stains on Silence
Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν, έλεγε το παλιό άσμα. Κι αν αυτό φαίνεται να ισχύει στον χώρο του new wave-post punk, αυτός ο δίσκος εγείρει κάποιες αντιρρήσεις. Του Νίκου Παπατριανταφύλλου
Φτάνεις στο 3ο κομμάτι και ακούς το εισαγωγικό ριφ. Και λες “έτσι μπράβο, τώρα σ’ έχω, είσαι αυτό που ξέρω”. Και πάλι σε διαψεύδει. Και προχωράς ελπίζοντας να επιβεβαιώσεις την μνήμη σου. Όμως αυτό δεν συμβαίνει ποτέ, τουλάχιστον στα 37 λεπτά διάρκειας. Γιατί η μνήμη είναι κάτι αποκλειστικά δικό σου, προσδιορισμένο από συνθήκες, πλαίσια, εμπειρικό και φίλτρα.
Αδυνατώ να απαντήσω αν αλλάζει ο άνθρωπος, αν και το ελπίζω. Συνήθως οι ψυχοθεραπευτές απαντούν θετικά στη λογική του “όλα αλλάζουν”, αλλά και πάλι δύσκολα αν μιλάμε για fundamentals. Τι συμβαίνει, όμως, όταν υπάρχει αλλαγή ακόμη και σε αυτά τα fundamentals; Ε, καμιά φορά συμβαίνουν “Kid A” και “Amnesiac”, άλλες φορές συμβαίνουν “Dots and Loops”. Αλλά και πάλι, είναι η αλλαγή προνόμιο των επαϊόντων, των “φτασμένων”, των μπουχτισμένων από την μέχρι την συγκεκριμένη στιγμή επιτυχημένη πορεία τους; Ή μήπως είναι καιροσκοπισμός;
Όχι βέβαια. Η αλλαγή είναι δικαίωμα. Και πολλές φορές είναι απαίτηση-αντίσταση απέναντι στο οικείο σάπιο και παλιό. Κάτι σαν εξελικτικός ακρωτηριασμός. Όσο βάναυσος μπορεί να είναι ως έννοια, άλλο τόσο αφήνει τεράστιους βαθμούς ελευθερίας στην εξέλιξη, ειδικά αν πρόκειται για το θέμα μας, την μουσική δημιουργία.
Τους Βορειοϊρλανδούς Girls Names τους γνώρισα με την 3η κυκλοφορία τους, το δυνατό “Arms Around a Vision” του 2015. Έχοντας χορέψει άπειρα με το εισαγωγικό “Reticence”, που η τότε μνήμη μου το αναγνώρισε ως ένα ενδιαφέρον υβρίδιο ανάμεσα σε new wave, post punk, και Franz Ferdinand αισθητική. Κοιτώντας ακόμη πιο πίσω στην δισκογραφία τους, είχα διαπιστώσει την garage γραμμή που υπάρχει (υπήρχε;) στην μουσική σκέψη τους.
Με την μνήμη αυτή, ανταποκρίθηκα στο notification για τη νέα τους κυκλοφορία. Άμεσα, αλλά όχι με μεγάλο ενθουσιασμό. Γιατί, τελικά “όλα αλλάζουν”, ακόμη και τα αυτιά μας. Τα υπόλοιπα που συνέβησαν μετά το play, περιγράφονται στην πρώτη παράγραφο. Σε ότι αφορά το συναισθηματικό, τουλάχιστον. Γιατί σε ότι αφορά το μουσικό, απαιτούνται κι άλλες παράγραφοι...
Μουσικά, αυτό που συμβαίνει είναι ότι σε σύνολο 8 κομματιών υπάρχουν 8 καλές ιδέες και εμπνεύσεις, η ανάπτυξη των οποίων τις στηρίζει και τελικά τις δικαιώνει. Ιδέες που όλο και κάτι σου θυμίζουν, αλλά που δεν μπορείς να πεις με σαφήνεια τι ακριβώς σου θυμίζουν. Ιδέες που κάποιες από αυτές σε οδηγούν σε αυθόρμητο repeat one.
Δομικά, αυτό που συμβαίνει, είναι η μετάλλαξη του υβριδίου των Girls Names. Αφήνουν στο αραχνιασμένο παρελθόν το garage (ε, καλά, μια δυο εξαιρέσεις υπάρχουν για το προσεκτικό ηχείο) και στρέφονται στο πάντρεμα του ούτως ή άλλως new wave και post punk background τους με στοιχεία από dark ως goth, με χώρο πλέον σε ηλεκτρονικά ενορχηστρωτικά στοιχεία και αρκετές φορές στο πείραμα. Με σαφώς πλουσιότερα ακκόρντα, με ουσιαστικές μπασσογραμές, με μελωδίες που αιφνιδιάζουν στο τελείωμά τους, με προφανή τόλμη έκφρασης της πηγαίας έκφρασης, αλλά κυρίως με δουλειά, πολλή δουλειά στο τελικό αποτέλεσμα.
Αισθητικά, αυτό που συμβαίνει είναι η απόλυτη αναβάθμιση των Girls Names ως μπάντα. Φτιάχνουν ένα υπέροχα ημιφωτισμένο μυστήριο ηχοτοπίο, μέσα στο οποίο οι συναισθηματικές εναλλαγές υπάρχουν ως έντονες αποχρώσεις ενός στιβαρού πίνακα με σαφή και ξεκάθαρη ταυτότητα. Την (πλέον) δική τους. Και στο σημείο αυτό, η κλισέ φράση “που θυμίζει τους” γίνεται δύσκολη στην περίπτωση του “Stains on Silence”. Ηχοτοπικά, ίσως, στο μυαλό να έρχεται η λογική των Ισλανδών Fufanu. Κινητικά, ωστόσο, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ροή υπάρχει συνεχώς, χορός όμως πουθενά. Περισσότερο υπάρχει μια διάθεση κατασκευής διαστάσεων. Και ενδοσκόπησης. Αλήθεια, είναι στιγμές που νιώθεις, ότι η μπάντα παίζει από τα παρασκήνια, σε μια φάση ενδοσκόπησης για μια ολόκληρη χαμένη γενιά, για μια πολύ οικεία αλλά τελικά βαλτωμένη μουσική σκηνή. Κι όλο αυτό το κάνουν μένοντας συνειδητά εκτός σκηνής.
Με τους λεκέδες στην σιωπή τους, οι Girls Names καταφέρνουν να δώσουν ένα παθιασμένο φιλί της ζωής στην new wave και post punk σκηνή, που ακόμη και στους οπαδούς της φαντάζει γερασμένη. Ταυτόχρονα, καταφέρνουν να εξελίξουν το υβρίδιο σε νέα επίπεδα, θέτοντας ίσως το καθήκον σε τύπους σαν τον γράφοντα να εφεύρουν νέους όρους για να βολεύονται. Θυμάμαι με ρομαντική νοσταλγία τους διθύραμβους του NME για τους Elastica και το λεγόμενο “New Wave of British New Wave”. Ας μην παίξουμε το παιχνίδι αυτό. Ή μάλλον, ας το παίξουμε, όταν και άλλοι λεγάμενοι θα κινηθούν στην κατεύθυνση που ξεκάθαρα όρισαν οι Girls Names με το πόνημά τους.
Αντί επιλόγου... Το ομώνυμο κομμάτι ("Stains on Silence") βρίσκεται προτελευταίο στο album. Γιατί εκεί ακριβώς έπρεπε να βρίσκεται, είτε αυτό απαντά σε μια μουσική λογική, είτε στην ανάγκη της σύγχρονης διανομής να πετυχαίνει repeat στην άκρως ανταγωνιστική αγορά των streaming services. Ο λόγος που το αναφέρω ιδιαίτερα, είναι ότι ως κομμάτι μοιάζει με διεσταλμένες μνήμες στον χωροχρόνο. Στην απουσία του οποίου, φαίνονται λευκές. Εδώ λοιπόν κολλάει το παιχνίδι... Εσένα τι σου θύμισε;