Ήδη συζητάμε ότι το μόνο εντοπισμένο μειονέκτημα του 'The Stix' ως album είναι πως έρχεται μετά από ένα τόσο εντυπωσιακό προκάτοχο όπως το περσινό 'A Livingroom Hush' και μάλιστα σε πολύ σύντομο χρόνο απ' αυτό. Άλλο μεμπτό σημείο για αυτήν τη δεκαμελή ορχήστρα από το Tonsberg (μια μικρή πόλη έξω από το Oslo) της Νορβηγίας, με τα σημερινά δεδομένα τουλάχιστον, δεν βρίσκεται.
Έστω και έτσι όμως οι Jaga Jazzist αποτελούν μια από τις σημαντικότερες instrumental ορχήστρες, με κάθε ουσία και τύπο, αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη. Το 'The Stix' είναι ένα σύνολο μουσικής που νομίζεις πως βγήκε για να αποδείξει για δεύτερη συνεχόμενη φορά πως τα όσα γράφτηκαν ως συγκροτημένοι, μικροί (;) ίλιγγοι από τον Lars Horntveth και την παρέα του στο προηγούμενο album μόνο τυχαίο δεν ήταν και πως οι Jaga Jazzist βρίσκονται ως συγκρότημα ασφαλώς πολύ μακρύτερα της συμβατικότητας, μετουσιώνοντας σε συνθέσεις που κρατούν εντός μιας πολύ φυσιολογικής διάρκειας (αν σκεφτούμε την πολυπλοκότητα των ενορχηστρώσεων και τις εναλλαγές ρυθμών και οργάνων), την jazz με τη σύγχρονη electronica. Αυτή ακριβώς η χημεία και με αυτόν τον τρόπο έλειπε. Η απουσία της φώναζε από μακριά. Ίσως γι' αυτό κάποιοι, δικαιολογημένα μπρος στο ξάφνιασμα, δίστασαν. Εδώ όμως οι όποιες σκέψεις περί αναληθοφάνειας κραυγάζουν την αποσύνθεσή τους. Μην ψάχνετε.
Αν οι Jaga Jazzist διάλεγαν το cd να έχει ως εναρκτήριο track το δεύτερο 'Day' με τον ρυθμικό του αναβρασμό και συνέχιζε ως έχει μέχρι του 'Doppelganger', το δέσιμο των ιδεών και η άκρατη πανσπερμία τους θα ήταν υποδειγματική. Τα 'Another Day', 'Aerial Bright Dark Round', 'I Could Have Killed Him In The Sauna', 'Suomi Finland', 'Reminders', 'Toxic Dart' είναι μερικά από τα πλέον αξιοπρόσεχτα και ολοκληρωμένα μουσικά δείγματα που βγήκαν προσφάτως. Δύο μάλιστα από αυτές τις συνθέσεις ανήκουν στους αποχωρήσαντες Jorgen Munkeby και Morten Ovenild, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν στο παρόν album από τους Ketil Vestrum Einarsen και Andreas Schei, αν και συμμετέχουν στις ηχογραφήσεις.
Λέει και πουλάει καταλλήλως η παραφιλολογία πως όταν το συγκρότημα σχηματίστηκε το 1994 ο βασικός τους - μέχρι πρότινος, εδώ διαπιστώνουμε πως σπάει σε περισσότερους το πράγμα - συνθέτης Lars Horntveth ήταν μόλις δεκατεσσάρων χρονών. Αν το πιστέψουμε θα είναι σα να αναγνωρίζουμε συγχρόνως και το κάλλος της ιδιοφυΐας του και κανείς δεν έχει ανάγκη τέτοια λόγια, τώρα. Η περίπτωση δεν βλέπω να ενέχει προσωποκρατία.
Αν κάτι θέλει αυτή η δεύτερη κυκλοφορία των Jaga Jazzist για το λονδρέζικο label της Ninja Tune λοιπόν (που ακολουθώντας την πορεία του προηγούμενου εκδόθηκε πρώτα από τη νορβηγική Smalltown Supersound) είναι ακούσματα. Τα διεκδικεί, τα παίρνει και τα δεσμεύει. Μέσα από τις ευκαιρίες που θα του δώσετε θα αρχίσει να σας ανταμείβει με την εμψύχωση δέκα ανθρώπων, οι οποίοι διάλεξαν τη θάλασσα της μουσικής για να ταξιδέψουν και δεν φοβήθηκαν να βρεθούν τόσοι πολλοί πάνω σε μια ναυαγοσωστική λέμβο, παλεύοντας με τις προκλήσεις και τους κινδύνους των ίδιων των βιωμάτων τους. Χρήζει δε παρόμοιας αξίας (ίσως και συνολικής αντιμετώπισης) με αυτήν που είχε το δεύτερο album των Godspeed You Black Emperor! πριν μερικά χρόνια, σε σχέση με το πρώτο τους. Υπήρξε και θα υπάρχει πάντα ένας ανεξακρίβωτος αριθμός φίλων που ανακαλύπτουν τα μεγαλεία της μουσικής με ανάδρομο τρόπο. Αυτό ποτέ όμως δεν απαξιώνει ένα εξαιρετικό album όπως αυτό εδώ. Όποτε και αν ανακαλυφτεί.