Mystery white boy
(...ξεκινώντας με την παγιωμένη προσωπική αντίληψη οτι την ποιότητα της καλλιτεχνικής δημιουργίας δεν αξιολογεί μόνο η μορφή αυτού καθ'αυτού του έργου αλλά και το κριτήριο της επιλογής του ίδιου του καλλιτέχνη, δηλαδή ο τόπος, ο χρόνος και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες αυτή πραγματοποιήθηκε, κρίνουμε το 'Mystery white boy' με τους αυστηρότερους όρους, είτε γιατί αυτές οι συνθήκες είναι αρκετά ιδιόμορφες, είτε γιατί ο Jeff Buckley εξ'αρχής έβαλε πολύ ψηλά τον πήχυ της εκφραστικής δημιουργίας του...)
Το θρησκευτικό συναίσθημα πρέπει να είναι πολύ ισχυρό στις δισκογραφικές εταιρείες. Ειδικά με τη θεωρία περί συνέχειας της ζωής μετά το βιολογικό θάνατο, η πίστη τους πρέπει να αγγίζει τα όρια του φανατισμού. Αλλιώς πως να εξηγήσει κανείς το οτι ο Jeff Buckley γνωρίζει τώρα τις μεγαλύτερες μέρες δόξας, μόνο που είναι μεταθανάτιες; Και εκεί που είναι ζωντανός και υγιέστατος κυκλοφορεί μόνο ένα δίσκο, το συγκλονιστικό 'Grace' του 1994, τώρα που βλέπει τα ραδίκια ανάποδα φτάνει αισίως τους τρείς; (και λέμε αισίως γιατί όλο και θα ανακαλυφθεί κανένα ντουλαπάκι με κάποιο ξεχασμένο tape που ο ίδιος ίσως να χρησιμοποιούσε μόνο ως εφέ για το γήπεδο...).
Το 1998 ακούμε το 'Sketches for my sweetheart the drunk' αναρωτιόμαστε, διστάζουμε, αλλά προχωράμε. Υπάρχει μια ποιότητα και μια αίσθηση οτι τα τραγούδια ήταν έτοιμα προς κυκλοφορία, οπότε δεν τρέχει τίποτα, γιατί να χαθούν κομμάτια έτοιμα και σε ένα βαθμό ήδη μιξαρισμένα; Δυστυχώς όμως το πράγμα δε μένει εκεί... και φέτος κυκλοφορεί ο παρών δίσκος - 'συλλογή' από διάφορες συναυλίες που έδωσε ο Buckley τη διετία 1995-1996. Αίσθηση ανομοιομορφίας και σκοπιμότητας παρούσα. Γιατί δημιουργείται μια συλλογή από τις πιο δυνατές επί σκηνής στιγμές, δυνατές όμως από την άποψη της έντασης και του εκφραστικού πάθους, με συνέπεια όμως την αναίρεση της folk πλευράς του καλλιτέχνη και της blues του ευαισθησίας. Χάνεται δηλαδή αυτή η αυξομείωση της δύναμης και των συναισθημάτων που χαρακτηρίζει τη δουλειά του Buckley, απορροφάται από τη διάθεση 'επιβολής' της 'ποσότητας' έναντι της 'ποιότητας' και ισοπεδώνεται σε έναν σχεδόν hard rock άσκοπο συντονισμό. Απ'ότι γνωρίζω, ο Buckley δεν απέφευγε στις συναυλίες του τα 'σκληρά' ακόρντα και την 'παλαιομοδίτικη' διάθεση μετατροπής μιας πληγωμένης μπαλάντας σε επιθετικά και 'λερωμένα' ξόρκια του έρωτα. Όμως δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν και ο Buckley-λύπη, ο Buckley-γαλήνη, ο Buckley-απορία. Φαίνεται όμως οτι αυτό ήταν κάτι που ούτε η μητέρα του μπόρεσε ποτέ να καταλάβει, η οποία πλέον αποτελεί και τον 'επίγειο' παράγοντα εκμετάλλευσης και διάθεσης των τραγουδιών του γιού της.
Γι'αυτό ξενίζω από την αρχή. Αυτά τα κολάζ τρίτων δεν έχουν την εσωτερική δυναμική να αποδείξουν την αξία των καθαυτών τραγουδιών του καλλιτέχνη. Ούτε φανερώνουν τη διάθεσή του μέσα από την επιλογή που ο ίδιος θα έκανε στο υλικό του. Απλά λειτουργούν ως ένα σχεδόν απαραίτητο συμπλήρωμα στις δισκοθήκες των fans (καθώς περιέχονται και κάποια ακυκλοφόρητα κομμάτια), ξεδιπλώνοντας κάποιες πτυχές της ζωντανής διάθεσης του καλλιτέχνη (η οποία -μέσω της φωνής του πάντα- ακούγεται πιο εκφραστική και 'χαρακωμένη' από κάθε στουντιακή επεξεργασία...)
Το χειρότερο όμως αφορά τους υπόλοιπους. Γιατί οι έστω και ελάχιστα σχετικοί θα προσπεράσουν αδιάφορα, ενώ αυτοί που δεν γνώριζαν θα καταλάβουν λάθος. Και αυτό το τελευταίο είναι ότι χειρότερο. Για το δίσκο, για τον Buckley, για τους ίδιους.
