Reigning Cement

Η περιέργεια σκότωσε την γάτα, λένε. Αλήθεια; Και τι θα ήταν τότε μια γάτα, αν δεν είχε την έμφυτη περιέργεια; Εκτός αν με τα δικά μας μάτια βλέπουμε σημειολογικά τις γάτες ως ένσαρκους οικόσιτους Garfield ή Καστράτο.

Η “Τέχνη για την Τέχνη” οδηγεί στην αυτοϊκανοποιητική αποκοπή της τέχνης από την κοινωνική της αναφορά, λένε. Αλήθεια; Και τι θα ήταν τότε η τέχνη, και ποια τελικά κοινωνική διάσταση θα είχε, αν αντί για την αυτοαναφορικότητά της, είχε ως αποκλειστικό κίνητρο την αλλαγή του ατόμου ή την αλλαγή του κόσμου; Εκτός αν με τα δικά μας μάτια, αντιλαμβανόμαστε σημειολογικά και ηθικολογικά την τέχνη στα στενά κομφορμιστικά πλαίσια ενός πολιτικού ζητούμενου, μιας θρησκευτικής αλήθειας, μιας εθνικής μαζικής κουλτούρας, μιας κοινωνικής καθεστηκυίας τάξης ή ενός αναγκαίου οχήματος για την εξυπηρέτηση σκοπών. Κι όσο κι αν, σε κοινωνικούς όρους, υπέροχα κομμάτια τέχνης προήγαν μηνύματα, διεκδικήσεις και αγώνες (από Bertold Brecht και Woody Guthrie μέχρι Banksy έτσι πρόχειρα), αυτό αφορά τα ίδια τα μηνύματα και το περιεχόμενο των διεκδικήσεων, την σύμπλευση-διάδραση ανθρώπων με αυτά, και όχι την διεργασία της τέχνης καθ’ εαυτήν, ούτε και την όποια ποιοτική της αξιολόγηση ως προς αυτά. Το “This machine kills fascists” γραμμένο πάνω σε μία κιθάρα, ισχύει. Ωστόσο, το “This machine makes art” είναι μια άλλη συζήτηση.

Ο Jesse Draxler είναι εικαστικός καλλιτέχνης, για την ακρίβεια visual artist. Δεν ξέρω αν είναι “μεγάλος” καλλιτέχνης, αδυνατώ να το μετρήσω. Αδυνατώ γενικά να κατανοήσω ποιο είναι το μέτρο, πέρα από την προσωπική εμπειρία και αισθητική. Ίσως η επιδραστικότητα, που πάντα “μετριέται” αργότερα, όμως, ή με βάση την ευρύτερη κοινωνική ή αισθητική δυναμική. Με μια ματιά σε δουλειές του, πάντως, προκύπτει ότι συχνά χρησιμοποιεί μεθόδους κολάζ, με έμφαση στην αποδομητική παραμόρφωση ανθρώπινων μορφών μέσα από μία goth-industrial άποψη.

Η αγάπη του για το κολάζ είναι αυτή που γέννησε την ιδέα πίσω από το “Reigning Cement”. Προερχόμενος από το επαρχιακό Wisconsin, η μετάβαση του στο τσιμεντένιο βασίλειο του Los Angeles σίγουρα τον γέμισε εικόνες. Και ήχους, κυρίως αστικο-βιομηχανικούς, μια και το studio του βρίσκεται σε μια τέτοια περιοχή του LA. Η ιδέα του, “μεγάλη” κατά την γνώμη μου, συνίσταται στην κυκλοφορία ενός visual και audio έργου, στην δική του ‘Federal Prisoner’ (τέχνη για την τέχνη;). Στο visual κομμάτι, αναλαμβάνει ο ίδιος την επιμέλεια ενός φωτογραφικού booklet 100 σελίδων με υλικό από το αστικό περιβάλλον γύρω από το studio του. Στο ηχητικό κομμάτι, σκέφτηκε την δημιουργία ενός άλλου κολάζ, έχοντας ηχογραφήσει 34 field recordings της περιοχής, τα οποία δίνει σε 22 διαφορετικούς μουσικούς καλλιτέχνες. Με τον περιορισμό να χρησιμοποιήσουν μόνο αυτά ως υλικό, σε οποιαδήποτε παραμόρφωσή τους, με την απλή προσθήκη φωνητικών, αν αυτό ήταν επιθυμητό κατά περίπτωση.

Από περιέργεια, λοιπόν, μπήκα να ακούσω το αποτέλεσμα. Ψέματα. Από τον “κράχτη” της αγαπημένης μου Chelsea Wolfe, το single ‘Valerian’ της οποίας είχα ήδη ακούσει, μπήκα λόγω περιέργειας να τσεκάρω και το album. Κι αυτό που διαπίστωσα, είναι ότι “όλα είναι δρόμος”. Ότι μια ιδέα, μικρή ή μεγάλη, μπορεί να οδηγήσει παντού και πουθενά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, οδηγεί. Καταφέρνει να δημιουργήσει μια ηχητική αποτύπωση ενός αστικο-βιομηχανικού περιβάλλοντος, που ευτυχώς για αυτήν, υπερβαίνει το ίδιο το περιβάλλον. Σε ένα concept-album, που όπως ήδη έγινε καθαρό από την περιγραφή, κυριαρχεί ο θόρυβος, αυτό που καταλήγει να σε νοιάζει όσο περνούν τα λεπτά της ακρόασης, είναι το που καταλήγει ο δρόμος και τι θα βρεις στρίβοντας στην γωνία. Και βρήκα διάφορα πράγματα. Από την noise πλευρά του Trentemøller μέχρι grind-like εκρήξεις που μου θύμισαν Pharmakon, από την noise-pop εκδοχή των VOWWS και των O Future μέχρι το τρέχα-γύρευε-industrial-χάος, από κομμάτι τύπου The Soft Moon μέχρι κομμάτι που κλείνει ως αρσενική Agnes Obel, κι από techno ρυθμό μέχρι experimental ελεγεία.

Δεν ξέρω αν ο Draxler καταφέρει να μεγαλουργήσει στην τέχνη του. Δεν μπορώ, όμως, παρά να αξιολογήσω ως εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την ιδέα του ηχητικού κολάζ του. Η οποία κατέληξε σε ένα αποτέλεσμα αρκούντως πλούσιο, με μηδενική επαναληπτικότητα, παρά τα απολύτως προσδιορισμένα δομικά υλικά του. Μπορεί να μην ένιωσα την ανακλαστική αυτόματη απόλαυση ανά κομμάτι (εξαιρείται η αγαπημένη!). Αυτό που ένιωσα με σαφήνεια, όμως, είναι η απολαυστική αίσθηση του να ακολουθείς μία πλοκή μέχρι το τέλος της, όχι επειδή πλήρωσες εισιτήριο ή συνδρομή Netflix, αλλά επειδή σε δένει με ενδιαφέρον και αγωνία, και τελικά δεν σε αφήνει να πατήσεις pause για τουαλέτα. Θα μπορούσε να είναι το τέλειο soundtrack για μια urban horror σειρά κάπου στο Dark Web. Και για να καταλάβεις τι τελικά έγινε, το ακούς ξανά. Όχι για να δεις τον συγκεκριμένο δρόμο του LA, αλλά ίσως για να φανταστείς ένα δικό σου δυστοπικό αστικό τοπίο, μέσα στο οποίο, όμως, νιώθεις ως δέκτης μια εκκωφαντική δημιουργική πλήρωση.

Θα ευχόμουν να έχω δει και το booklet πριν γράψω το κείμενο. Ίσως η αξιολόγηση να είναι τελικά κουτσή, χωρίς την συνολική εμπειρία.

Ηχητικά και μόνο ο βαθμός. Το concept αξίζει μεγαλύτερο.