Become the discovered, not the discoverer
Λένε ότι όσο μεγαλώνει (ή ευφημιστικά ωριμάζει) ένας μουσικός, τόσο και ησυχάζει, οι τόνοι και οι εντάσεις πέφτουν. Όχι όμως αν σε λένε Keiji Haino... Του (ποιου άλλου;) Αναστάσιου Μπαμπατζιά
Πρόσφατος σχηματισμός του Keiji Haino. Πριν από λίγα χρόνια, το 2016, είχα γράψει για τον πρώτο δίσκο τους. Τον είχα… θάψει. Και καλά έκανα, γιατί δεν ακουγόταν. Δεν ξέρω πως την πάτησε έτσι η κατά τα άλλα σπουδαία τριάδα, αλλά ο ήχος τους ήταν μπουκωμένος, μουντός και το παίξιμό τους αδιέξοδο. Μια χούφτα αυτοσχεδιασμοί χωρίς συνθετικές-ποιητικές λύσεις. Όταν ανακοινώθηκε λοιπόν ο δεύτερος δίσκος φέτος, ένα ωχ το είπα, αλλά κατά βάθος χάρηκα γιατί περιμένω πάντα από τον Keiji να κάνει την υπέρβασή του. Και όντως την έκανε. Αυτό το άλμπουμ είναι η εκδίκηση του hard rock. Μάλιστα μιας και ακούω οτιδήποτε κυκλοφορεί με την υπογραφή Haino, έχω να πω ότι τέτοιο πράμα έχει χρόνια να εμφανιστεί. Ήχος κρύσταλλο, δηλαδή όλα «διαβάζονται» καθαρά και ξάστερα και οι αυτοσχεδιασμοί εδώ οδηγούν σε μια πλήρωση. Και των μουσικών και κυρίως των ακροατών.
Πριν από 20 χρόνια περίπου, σε κάποια συνέντευξη, ο Haino δήλωσε ότι σε 20 χρόνια, δηλαδή τώρα, θα έχει άσπρα μαλλιά και θα παίζει hard rock. Απ’ ότι φαίνεται είναι συνεπής με τα λεγόμενά του και με το παραπάνω. Από πάντα η στόχευσή του ήταν να δημιουργήσει έναν εκκωφαντικό rock στρόβιλο ο οποίος πάντα, σε κάθε απόπειρα, θα περιέχει όλη την ανθρώπινη ηχητική-μουσική εμπειρία. Πρόκειται για μια οπωσδήποτε εξαιρετικά δύσκολη φιλοδοξία. Μια συμπύκνωση ήχου τέτοια που να περικλείει την ιστορία της μουσικής, από το τελετουργικό - πρωτόγωνο trance των ανθρώπων των σπηλαίων που χτυπούσαν ξύλα και πέτρες μεταξύ τους, στο αρχαϊκό, απογυμνωμένο από κάθε περιττολογία blues των φτωχών του Μισσισιπή, στη μεσαιωνική μουσική, τη θρησκευτική - πνευματική μουσική την εκτός δυτικού πολιτισμικού προσανατολισμού, έως τα ηλεκτρονικά και το noise. Όλα αυτά είναι πράγματα που ο Haino γνωρίζει και έχει μελετήσει (με έμμεσο ή άμεσο τρόπο). Και μέσα στο hard rock το οποίο έχει επιλέξει ως όχημα εδώ και πάρα πολλά χρόνια (κυρίως με τους Fushitsusha, το σημαντικότερο σχήμα του), ενυπάρχουν όλα αυτά ως σημάδια μιας ακραία έντονης εκφραστικότητας χιλιάδων ίππων.
Οι Fushitsusha ήταν άγριοι μεν, εξαϋλωμένοι δε. Ήταν αβαρείς. Ένιωθες ότι η μουσική είναι διάφανη και ιπτάμενη, αιθέρια και πνευματική παρά την αγριότητα και τον θόρυβο (τώρα που το ξανασκέφτομαι ο θόρυβος ήταν υπεύθυνος για την πνευματικότητα - μια ψυχική κάθαρση ολίγον τι βαρβάτη). Στον παρόντα δίσκο το πράγμα παίρνει μια λίγο διαφορετική τροπή. Ο ήχος γίνεται πιο υλικός, πιο παχύς και πιο βαρύς. Μέσα στην πυρακτωμένη απλωσιά του νιώθεις πια τη μουσική παχύρευστη και το πνευματικό φως της έχει χάσει τη λευκότητά του. Την έχει αντικαταστήσει με το κόκκινο της λάβας. Όγκος. Ο Balazs Pandi είναι φυσικά στα τύμπανα. Και αυτός ο όγκος οφείλεται κυρίως σε αυτόν. Τα τύμπανα του Pandi δεν είναι εύκολο να περιγραφούν. Σε γενικές γραμμές πατάνε σε δύο κόσμους, με το ένα πόδι στον αυτοσχεδιασμό και το πολύπλοκο drumming της τζαζ και με το άλλο στο μονολιθικό ποδοβολητό του σκληροπυρηνικού ροκ. Διαισθάνεσαι τον πλούτο των δυνατοτήτων του και τη ρύθμιση των χτυπημάτων του (ένα καθηλωτικό fine tuning) ακόμα και όταν λυσσάει σαν τον Mick Harris όταν κοπάναγε στους Painkiller του Zorn (το ένα και μοναδικό true grind jazz σχήμα στην ιστορία της μουσικής). Τα drums του Pandi στήνουν έναν ιστό, ένα ρυθμικό πλέγμα ευέλικτο αλλά καταιγιστικό για να υποδεχτεί τις ακρότητες των δύο Ιαπώνων, χωρίς όμως να μένει στο background.
Ο Masami Akita παίζει ηλεκτρονικά και ηλεκτρική κιθάρα. Και αυτός αντιλαμβάνεται το hard rock ως κάτι κεντρικό εδώ, αλλά και γενικότερα στην τέχνη του, κι ας μην είναι απολύτως εμφανές στη δισκογραφία του. Έτσι κι αλλιώς και αυτός είχε δηλώσει ότι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να κατασκευάσει ένα άγριο και ογκώδες ηχητικό προϊόν που θα αποτελείται από τις στιγμιαίες κορυφώσεις, τα ταβανιάσματα όλων των rock τραγουδιών που έχουν παιχτεί. Ορυμαγδός δηλαδή. Ο Keiji Haino κάνει φωνητικά, παίζει ηλεκτρική κιθάρα αλλά και μπάσο (πρώτη φορά απ’ όσο ξέρω) και ηλεκτρονικά. Όλα τροχισμένα και εκτροχιασμένα. Σέρνει την ηλεκτρική του δίπλα στα κεραυνοβολητά των άλλων με ασύλληπτη οξύτητα και διάρκεια τεντώνοντας τον ήχο της μέχρι εκεί που δεν πάει άλλο.
Εκτελεστικά είναι και οι τρεις ισότιμοι χωρίς να σκεπάζει κανένας κανέναν. Οποιοδήποτε όμως project στο οποίο συμμετέχει ο Haino, είναι αδιαπραγμάτευτα... Haino. Η αισθητική του στόχευση είναι πάντα πρωταγωνίστρια είτε το επιδιώκει είτε όχι, γιατί είναι πολύ σίγουρη και βαθιά καθηλωμένη μέσα του. Γιατί είναι μεγάλος καλλιτέχνης…
