Ο Can Oral - το πρόσωπο πίσω από το όνομα Khan - ήρθε σε αυτόν τον κόσμο από τούρκο πατέρα και φιλανδή μητέρα και μεγάλωσε στην Γερμανία. Και, υπό τις περιστάσεις, δεν μου ακούγεται σαν κάτι εύκολο αυτό για ένα παιδί. Το βιογραφικό του δε αναφέρει ότι ξεκίνησε την πρώτη του μπάντα τους Mut Zum Schlag το 1982 με δύο κρουστούς και αυτόν να ουρλιάζει. Παρόλο που παρακολούθησα σχολαστικά την γερμανική σκηνή των αρχών των 80's και τις βιομηχανικές παρεκτροπές της, δεν φέρνω στον νου κάτι από αυτούς και δεν ξέρω αν θα έπρεπε κιόλας. Το 1992 έφυγε για την Νέα Υόρκη όπου έζησε με τον Jim Tenor και τώρα βρίσκεται κάπου στο Μεξικό εξερευνώντας νέες γλώσσες, τέχνη και μουσική. Το τελευταίο ακούγεται όντως συναρπαστικό.
Η καλοστημένη διαφημιστική καμπάνια της Matador Records για την περίπτωση του Khan και το τελευταίο του, τρίτο, album κατάφερε να δημιουργήσει και σε μένα το επιθυμητό ενδιαφέρον, το οποίο όμως ράγισε ανεπανόρθωτα μετά την ακρόαση του υλικού. Και αυτό διότι στο 'No Comprendo' ο Can Oral γίνεται μοντέρνα συμβιβαστικός και σε πολλές των περιπτώσεων το κατά παραγγελία υλικό του αλλού καπελώνεται και αλλού καπελώνει. Δεν ξέρω δε γιατί χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε όταν το ίδιο το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο και σχεδόν ισοπεδωτικό ως προς τις ιδέες πάνω στις οποίες χτίστηκε, εμπίπτοντας ευθέως στην πεπατημένη : ότι αλλάζοντας σαν πουκάμισα τους εκφραστές, στην κυριολεξία, δεν καταφέρνεις πάντα να παρουσιάσεις σημαντικές διαφοροποιήσεις ως προς την, εναγωνίως επιζητούμενη, ουσία (ιστορικά δεν είναι το μόνο, υπάρχουν και άλλα παρόμοια παραδείγματα).
Ο Kid Congo Powers ερμηνεύει σαν Lux Interior υπό ανάρρωση το 'Why Hurt Flesh' και σαφώς αποτελεσματικότερα το 'Vaseline' (την δεύτερη καλύτερη στιγμή του album συνολικά), η δική μας Diamanda Galas προσφέρει μάλλον λίγα στο 'Aman', ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη ότι γενικώς οι συνεργασίες της με άλλους είναι ότι ουσιωδέστερο έχει να επιδείξει και ο Jon Spencer αρνείται κάτι πέρα από το αυστηρά απαραίτητο για να βγουν τα 'Monster' και 'Fishies Fuck' και για αυτό αποτυγχάνει - κατά την γνώμη μου φυσικά. Μπορούμε παρόλα αυτά να κρίνουμε επιεικέστερα τις συμμετοχές των Francoise Cactus (των Stereo Total) και Hanin Elias (των Atari Teenage Riot) - τα ονόματα μικρότερης εμβέλειας ας πούμε - και αυτό όχι τόσο από τάσεις συμπάθειας όσο από την ισότιμη και αεράτη συνύπαρξη με τους και καλά εμπειρότερους. Λίγα όμως τα σημαντικά και η απογοήτευση τελικώς καραδοκούσα.
Άφησα στο τέλος εσκεμμένα την μόνη στιγμή σπουδαιότητας εδώ, αυτήν του 'Say Goodbye' με την ονειρική, όπως πάντα εξάλλου, Julee Cruise. Κομμάτι αφημένο στην νυχτερινή αγκαλιά και στην δοκιμασμένη ατμόσφαιρα του 'Twins Peaks', το μόνο όπου ο Can Oral συνθέτει τόσο πολύ υποταγμένος στις απαιτήσεις που θέτει το όνομα και μόνον της ερμηνεύτριας, αποποιούμενος λες κάθε δικό του ρόλο στο ευφάνταστο.
Ένα μέτριο και ανέλπιστα απαξιωτικό album, με ελάχιστες ελπίδες για κάτι έξω από το περιορισμένο, το εποχιακό και το ενταγμένο στις παραδοξότητες των καιρών. Το πολύ...