Καβάφης - 13 τραγούδια
Αρκετά χρόνια αφότου η Λένα Πλάτωνος έκανε την γνωστή πλέον δήλωση περί του ότι "ο Καβάφης δεν μελοποιείται", έρχεται εμπράκτως να επιβεβαιώσει το αληθές της ρήσης της, επιχειρώντας και αποτυγχάνοντας θριαμβευτικά στην μελοποίηση δεκατριών ποιημάτων του Αλεξανδρινού ποιητή, που ουδόλως μεταπλάθονται σε τραγούδια παρά το παραπλανητικό του τίτλου.
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα άρνησης, είναι τουλάχιστον παρηγορητικό το ότι η ίδια η Πλάτωνος αυτή τη φορά ελάχιστα εκτίθεται (αλλά και εκθέτει τους συνεργάτες της), καθότι το μουσικό υπόβαθρο που προετοίμασε για τα ποιήματα του Καβάφη, στις περισσότερες των περιπτώσεων παραμένει στα όρια του ανύπαρκτου και του ανεπαίσθητου.
Εκτεθειμένοι παραμένουν όσοι έσπευσαν να αναγνωρίσουν στο παρόν έργο τη χαμένη Συμφωνία του Μπετόβεν ή έστω τα κατεστραμμένα tapes από το γκρεμισμένο μυστικό studio των Kraftwerk. Τόσα ξέρουν, τόσο τους επιτρέπει η κριτική θεώρηση που επιτρέπουν στον εαυτό τους, τόσα λένε. Από ότι διαβάζω, επίσης, εκτεθειμένοι παραμένουν και όσοι επένδυσαν οπτικά το έργο στο ζωντανό ανέβασμα αυτού, ερμητικά παραμένοντας προσκολλημένοι στην πλευρά εκείνη του ποιητή που ενδιαφέρει αποκλειστικά τους ίδιους. Ας τους αφήσουμε στην έπαρση τους. Πρόσκαιρη είναι, καθώς φαίνεται από τα σημεία των καιρών.
Για δεύτερη φορά μετά τα προ ετών Ημερολόγια, καθίσταται απολύτως σαφές ότι η Λένα Πλάτωνος δεν έχει καμία επαφή με τις αστρονομικών ταχυτήτων εξελίξεις στην ηλεκτρονική μουσική, με τα πάνω-κάτω που έχουν έρθει σε έννοιες όπως το programming, η χρήση της λούπας ως όργανο και άλλα τέτοια που φαντάζουν -και είναι - διαστημικά έως μεταφυσικά σε σχέση με ό,τι ακούγεται εδώ. Αυτό βέβαια δεν είναι ούτε θετικό, ούτε αρνητικό, όταν η μουσική της Πλάτωνος μένει απλό παρακολούθημα της ερμηνείας του Γιάννη Παλαμίδα (για αυτόν, παρακάτω). Όπου επιχειρεί να βρει προσκήνιο, όπως στην εξευτελιστικά αστεία "μελοποίηση" του Περιμένοντας Τους Βαρβάρους (που υποβαθμίζεται σε φθηνοτέκνοθεατρική παρλάτα με ρεφρέν αλά Gummy Bear), οποιαδήποτε προσπάθεια κριτικής ή έστω σχολιασμού ισοδυναμεί με σχολιασμό με όρους σαιξπηρικής κριτικής σε επιθεωρήσεις τύπου Σεφερλή, στις οποίες συχνά-πυκνά επιστρατεύεται το γνωστό απόσπασμα από τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, για να σχολιαστούν τα σεξουαλικά ήθη της εποχής μας.
Και εδώ βασικά ερχόμαστε στην ουσία του όλου θέματος, για να μην λέμε και πολλά περιττά. Ελάχιστη σημασία έχει το αν θα μελοποιήσεις Σολωμό, Καβάφη, Μαλακάση, Εύη Δρούτσα ή τα στιχάκια του Καζαμία, αν η μουσική που έχεις στο μυαλό σου δεν ξεφεύγει από την κινούμενη άμμο της αδιαφορίας, του ανεπίκαιρου και του αφόρητα παρωχημένου. Το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο και τελικά ο Καβάφης θα εξομοιωθεί θέλοντας και μη με την Εύη Δρούτσα. Οπότε προς τί η αγωνία και τα μεγάλα λόγια; Ας αφήσουμε τους ποιητές στην ησυχία τους, αρκετά "υποφέρουν" στις σχολικές γιορτές, η pop electronica τους έλλειψε...
Θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε το όλο εγχείρημα ως ένα από τα CD με απαγγελίες Ελλήνων ποιητών, όπως αυτά που κάθε τόσο συνοδεύουν τα σχετικά τεύχη-αφιερώματα του περιοδικού Οδός Πανός. Σε αυτό μας βοηθάει και η ερμηνεία του Γιάννη Παλαμίδα, η οποία όπου δεν παρασύρεται από τον αχταρμά των ήχων, είναι υποδειγματικά Καβαφική (ειδικά λόγω της μεθοδικότητας του Παλαμίδα ως ερμηνευτή, σε αρμονία με αυτή του Καβάφη ως δημιουργού), σε μεγάλο ποσοστό μετρημένη και ελάχιστα διολισθαίνει σε υπερβολές και θεατρινισμούς. Τίποτε περισσότερο όμως από όλα αυτά δεν μας προσφέρεται.
Τέλος, να σημειώσω ότι κάθε άλλο παρά θετική αίσθηση αφήνει το γεγονός ότι η Λένα Πλάτωνος στα credits του δίσκου ευχαριστεί τους συντελεστές και εθελοντές υμνητές αυτού, όχι όμως και την Inner Ear στον κατάλογο της οποίας πλέον έχει την άνεση και την τιμή να φιλοξενείται. Είναι νομίζω η πρώτη ανάμεσα στους πολλούς πλέον καλλιτέχνες της εταιρείας, που παραλείπει να το κάνει. Όχι ότι οι καλλιτέχνες είναι υποχρεωμένοι να ευχαριστούν ή να γλύφουν τις εταιρείες τους, αλλά στο ανεξάρτητο κύκλωμα είθισται αυτό και δεν θεωρείται, ούτε είναι, γλύψιμο. Και αν αντιπαραθέσει κάποιος την αισθητική ανωτερότητα της παρούσας έκδοσης, με αυτή του περσινού live της Πλάτωνος στο Παλλάς, που κυκλοφόρησε από την κάλπικη Lyra, νομίζω ότι επιβάλλεται.
Συνολικά θα περιέγραφε καλύτερα από εμένα την μουσική/ ηχητική απόπειρα της Πλάτωνος πάνω στον Καβάφη, ένας από τους ποιητές που αναφέρθηκαν και παραπάνω: "νεκρωμένο φέγγος/ ζώνει τα πλατάνια/ και τα κυπαρίσσια/ τα ψηλά ψηλά".
Για το αν τελικά μελοποιείται ο Καβάφης ή όχι, δεν χρειάζεται να πάτε μέχρι τα εφτά πρώτα λεπτά της φετινής επανέκδοση του Scenes From Cavafy του 'ιδιότροπου΄ Lou Harrisson για να λάβετε μια πιο πειστική απάντηση. Η 'Τετραλογία' του Δήμου Μούτση είχε δώσει την οριστικά θετική απάντηση, πριν από την υποχωρητική άρνηση της Πλάτωνος, παρά τα όποια μεταπολιτευτικά της παντιερίστικα ελαττώματα.
