Πρώτος δίσκος του βραχνού τροβαδούρου για εδώ και 9 χρόνια, δηλαδή από το 'The future' του 1992. Στο χρονικό αυτό διάστημα τον θυμόμασταν μόνο από δύο tributes, το 'I'm your fan' με Cale, Cave, Rem κλπ. και το 'Tower of song' με περισσότερο άσχετους. Το στόρυ πίσω από το νέο του πόνημα είναι ότι συνελήφθη σε κάποιο απόμερο μοναστικό - βουδιστικό κέντρο στο Λος Aντζελες, το Mount Baldy Zen Center, όπου ο 67χρονος πλέον Cohen (εμείς δηλαδή πόσο γίναμε;) έζησε όχι ένα ή δύο μήνες αλλά τρία χρόνια. Εκεί μεταξύ άλλων σηκωνόταν, μαθαίνουμε, σε καθημερινή βάση στις 3 το πρωί για να ετοιμάσει το φαγητό του 90χρονου δασκάλου του... Το γεγονός αυτό της αυτοπαπομόνωσης και της ζεν μαθητείας του δεν μπορεί να μην επηρεάσει τον τρόπο που θα το ακούσουμε. In other words, αλλιώς θα το κρίνουμε λαμβάνοντας υπόψη τούτο το μπακγράουντ και αλλιώς όχι.
Α. ΑΝ υπολογίσουμε την αυτοεξορία του.
Στην περίπτωση αυτή απογοητευόμαστε. Μα ρωτάτε γιατί; Όταν μαθαίνουμε ότι ο κυριολεκτικός κοσμοπολίτης Cohen εγκαταλείπει έστω και περιστασιακά τις απολαύσεις αυτού του υλικού κόσμου για να βρεθεί φάτσα με τον εαυτό του, είναι να μην περιμένουμε ένα απόσταγμα μίας τέτοιας δοκιμασίας; ΑΝ όχι κάτι τραχύ και αδιάλλακτο, τουλάχιστον κάτι βυθοσκοπικό, ενδοσκοπικό, τέλος πάντων το γνωστό και χιλιολεγόμενο "ξεγύμνωμα της ψυχής" (που συνήθως κυκλοφορεί ντυμένη;). Αντ' αυτού έχουμε ένα ζεστό, δε λέω, δίσκο με βελούδινη παραγωγή, soulful φωνητικά και κλασσική cosy ατμόσφαιρα. Τί αυτοαπομόνωση και πράσσειν άλογα. Αυτοχαλάρωση ναι, αλλά αυτό ήταν το ζητούμενο; ΆΝτε να εμφανίζεται λιγότερο πικρόχολος και περισσότερο μελαγχολικός. Ούτε στους στίχους αλλαγή, κάτι πανέξυπνα στιχουργήματα (όπως αυτό που παραθέσαμε) τον χαρακτήριζαν ανέκαθεν. Και αναρωτιόμαστε το λοιπόν : δεν τον άγγιξε καθόλου η μοναστική ζωή; Εκτός αν την εβγαλε στο χαρτί (μην ξεχνάμε, έχει εκδώσει εννιά ποιητικές συλλογές και δύο μυθιστορήματα) ή το τυπογραφικό μηχάνημα που κουβαλάμε στο μυαλό και το λέμε μνήμη. Αλλά είναι δυνατό να μην άφησε ίχνος στα κομμάτια του;
Β. ΑΝ αγνοήσουμε την αυτοεξορία του.
Εδώ δεν υπάρχει πρόβλημα. Είναι άλλος ένας υπολογίσιμος, σεμνός, προσεγμένος δίσκος. Όλα είναι στη θέση τους, στην κατάλληλη στιγμή και δόση. Υπάρχει σεβασμός στον ακουστή (νέο και παλιό), ιπποτισμός στις αναφορές του, ευγενική παραχώρηση χώρου στους συνεργάτες του κι ιδίως στις συνεργάτιδές του - άλλωστε η συνβουδίστριά του Sharon Robinson είναι και συν-συνθέτρια εδώ και δίνει και τα θερμοφόρα της φωνητικά (μαύρα χνώτα). Στους στίχους του είναι ξυράφι, σε outing ποτέ δεν ήταν τσιγγούνης (το 'Αlexandra leaving' είναι σίγουρα αυτοβιογραφικό), σε ασκήσεις ερωτισμού τρώει τους 20άρηδες ('A thousand kisses deep'), σε τρακς-αποστάγματα ζωής παλιά του τέχνη κόσκινο ('You have loved enough'). Και εν τω συνόλω, κανένα τραγούδι να μην ακούγεται παράταιρο να μην ενοχλεί.
Είτε το ένα είτε το άλλο όμως, η επόμενη ερώτηση έρχεται αυτόματα : κάπου διάβασα ότι έγραψε εκεί πάνω 1500 τραγούδια και εδώ μας βάζει μόνο δέκα- το 1/150; Δηλαδή τα άλλα δεν άξιζαν κι έτσι παραλαμβάνουμε έναν φτωχό ποσοτικά δίσκο; Θα προλάβει να ηχογραφήσει έστω και το ένα τρίτο αυτών; Μόνο αν του έδωσαν κανένα ελιξήριο αθανασίας οι βουδιστές μάγοι, αλλιώς κιτρινιάρικο το βλέπω.
Εύχομαι να πέσει πάνω του καμμιά χιονοστιβάδα και να καλύψει την ψυχή του, ξανά.