Μετρό
'Ζηλεύω τα λάθη των πιτσιρικάδων, παράλληλα τα απολαμβάνω / Μάλλον θα φταίει πως είμαι μεγάλος πολύ, για να τα ξανακάνω'. Ο Σαλονικιός ράπερ -που για κάποιους σώζει την τιμή του είδους- στον "δύσκολο" τρίτο του δίσκο. Του Μιχάλη Τσαντίλα
Πώς εφευρίσκεις τη συνέχεια της υπερευλογημένης, ενδόξου τελευταίας εργασίας σου, που έκοψε στα δύο την πορεία σου; Προαιώνιο το ερώτημα, πιθανότατα απασχολούσε κόσμο και κοσμάκη ακόμα και πριν την εμφάνιση της δισκογραφίας.
Άμα, πάντως, σε λένε Αλέξη Λαναρά, σε φωνάζουνε ΛΕΞ κι είσαι από τη Θεσσαλονίκη, πας στην κόντρα με το 2XXX, άμα λάχει. Ήταν τότε το βάρος μετατοπισμένο στον κοινωνικό περίγυρο; Τώρα θα πέσει στην αυτοαναφορικότητα –είμαστε εις το «εγώ». Ήταν τα μπιτ κάπως νωχελικά; Ε, ας είναι τώρα σπιρτόζικα. Οι στίχοι σαν να παραήταν καθωσπρέπει. Χώσε τώρα, βάρα στο ψαχνό. Στο εξώφυλλο δεν είχε κάτι γράμματα τοσοδούλικα, ένα κάδρο να –με το συμπάθειο-, και χώρο για μια τόση δα γκρι εικονίτσα; Κότσαρε τώρα γραμματοσειρά εικοσάρα, φλεγόμενο βαγόνι σε γκρο πλαν, έντονο χρώμα.
Εντάξει, είπα να κάνω κι εγώ φαντεζί εισαγωγή, μην τα πάρετε και τοις μετρητοίς τα παραπάνω. Γιατί, από μιαν άποψη, ο ΛΕΞ κάνει στο νέο άλμπουμ αυτό που έκανε πάντα, και που ξέρει τόσο καλά: ραπ υψηλού επιπέδου, συνειδητοποιημένο, σταράτο. Κάνει τέχνη, φτιάχνει τραγούδια –και γράφει εκεί που δεν πιάνει μελάνι εκείνους που δεν τα αντιλαμβάνονται αυτά ως τέχνη, που δεν μπορούν να τα εισπράξουν ως τραγούδια.
Όμως είναι τελικά τόσο δυνατό το σήμα του ΛΕΞ που ακόμα κι αυτοί οι τελευταίοι μοιάζει να μειώνονται με κάθε επόμενη κυκλοφορία του. Το είδαμε να συμβαίνει με το 2XXX, σίγουρα θα γίνει και με το Μετρό, έστω σε μικρότερο βαθμό. Είναι τέτοια η δύναμη των λέξεων, τόσο σθεναρό το φλόου, τόσο πυκνές οι εικόνες και οι αναφορές στο σήμερα και σε αυτό που ξεσκιστήκαμε να αποκαλούμε «ποπ κουλτούρα», τόσο καλά αρμολογημένα τα μπιτ, τόσο πειστικό το όλον του πράγματος. Μπορεί η αλήθεια στην τέχνη γενικότερα να είναι μια υπερεκτιμημένη ποιότητα, όμως στον κόσμο του ΛΕΞ είναι παράσημο –κι εδώ υπάρχει άφθονη.
Ο ΛΕΞ δεν έχει ανάγκη πρόμο κόλπα· δεν έχει ανάγκη συμμετοχές. Το μόνο που χρειάζεται είναι σωστή ρυθμική αρχιτεκτονική (Solid, Night Grind, Dof Twogee, Beats Pliz, Ortiz, Dennis Green τα μαστόρια εδώ), το μυαλό και τη φωνή του. Ούτε έχει ανάγκη, εδώ που τα λέμε, να επανεφεύρει τον εαυτό του –αυτή, άλλωστε, υπήρξε διαχρονικά περισσότερο φαντασίωση των κριτικών, παρά των καλλιτεχνών. Έχει τη χρησιμότητά της ως φιλολογία, αλλά κυρίως για εκείνους που χρειάζεται να τονίσουν το αμπαλάζ, ελλείψει περιεχομένου.
-----
Στο βαγόνι του Μετρό μπαίνεις με δωρεάν εισιτήριο, και δύο συνεπιβάτες: από τη μία ο ΛΕΞ του τώρα, ο παρατηρητικός ποιητής, ο μετρημένος και αλληλέγγυος συνωμότης μιας (μικρο)κοινωνίας· από την άλλη ο ΛΕΞ της άγουρης νιότης, ο τσαμπουκάς και αθυρόστομος, ο βαθιά συνειδητοποιημένος ως προς τη μοναδικότητά του. Ο συρμός ξεκινά και γρήγορα πιάνει ιλιγγιώδη ταχύτητα. Οι δυο τους συγκρούονται και συμπλέκονται· οι σπίθες γίνονται φλόγες. 9 κομμάτια, 28 λεπτά της ώρας, κυλούν καταιγιστικά· εσύ δεμένος στο μεσιανό κολωνάκι για να μη γίνεις κομμάτια. Στην πρώτη βόλτα προλαβαίνεις να ξεχωρίσεις το “Intro (Από Τους Υπονόμους”, το “Point Blank”, το “M2S”· με το που τελειώνει, παραμένεις χωρίς δεύτερη σκέψη για την επόμενη. Τα υπόλοιπα κομμάτια του παζλ μπαίνουν κι αυτά στη θέση τους.
----
Η Ιστορία θα γράψει ότι το Μετρό στη Θεσσαλονίκη το έφερε πρώτα ο ΛΕΞ.