Everything Must Go (Reissue)
Με την ευκαιρία, μερικές αλήθειες για τα συγκροτήματα. Του Γιώργου Λεβέντη
Μέχρι να καταφτάσει το 'Faster' και να θρονιαστεί στην κορυφή του ροκ των 90s, οι Manics μπορεί να μην προλάβαιναν να μετρούν haters, ζούσαν ωστόσο την ενδιαφέρουσα ζωή κάθε μπάντας που είναι ιδέα περισσότερο από γκρουπ. Ειδικά οι early 90s Manics ζούσαν διπλά καλή ζωή καθώς στην περίπτωσή τους το ακριβές είναι ότι καταγράφηκαν ως ιδέα περισσότερο από το μέτριο γκρουπ που ως το Holy Bible ήταν. Η επανέκδοση του Εverything Must Go, της λεγόμενης και ''καθοριστικής στιγμής'' τους, προσφέρει τόσο μία ακόμη ευκαιρία για την κουραστική κουβέντα περί του αν είναι και η καλύτερή τους όσο και, κάτι που μετράει περισσότερο, μία ευκαιρία να επιστρέψουμε στην ακρόαση ενός δίσκου που μεγάλωσε όμορφα.
Μια αλήθεια για τα συγκροτήματα. Ποτέ δεν είναι αυτά που φαντάζονται οι οπαδοί τους. Αν οι Manics ήταν το γκρουπ για το οποίο μάλωναν παλιοί και νέοι φαν στις στήλες αλληλογραφίας του βρετανικού μουσικού Τύπου στα 90s, οδηγώντας σε μαζική απόγνωση συντάκτες και λοιπούς αναγνώστες, θα ήταν μια περίπλοκη και κάπως δυστυχισμένη μπάντα. Οι Manics στην πραγματικότητα δεν ήταν ευτυχώς ποτέ αυτή η μπάντα, κάτι που σημαίνει πως το ότι το Holy Bible δεν έγινε ποτέ για όλους Ο δίσκος των Manics δεν ήταν ιστορικό ατύχημα ούτε, τολμώ να πω, άδικο. Οι Μanics είναι ''όλος ο κόσμος'' για τους οπαδούς τους με έναν καθόλου εσωστρεφή (και για αυτό τελικά τόσο απόλυτο) τρόπο που θα σήμαινε κάτι μόνο όταν και ο υπόλοιπος κόσμος θα ένιωθε άνετα με την μπάντα. Το Everything Must Go, περισσότερο από κάθε τι, είναι ένας δίσκος που έπρεπε να βγάλουν.
Άλλη μια αλήθεια για τα συγκροτήματα. Ποτέ τις διάφορες φάσεις τους δεν τις χωρίζει όση μουσική απόσταση νομίζουμε και ισχύει και για γκρουπ με δισκογραφία με πολύ μεγαλύτερη ποικιλία από αυτή των Manics. Tο ''Screamadelica meet Pantera'' ύφος που ονειρεύτηκε ο Edwards για τον επόμενο του Holy Bible δίσκο φανταζόμαστε όλοι πώς θα ακουγόταν και ευτυχώς το φαντάζονταν και οι ίδιοι οι Manics όπως έχουν παραδεχτεί. To stadium-pop μέλλον του γκρουπ μπορεί να μη ''φώναζε'' όταν ήταν η μεγαλύτερη καλτ βρετανική μπάντα, αλλά ήταν εκεί και η εμφάνισή του θα ερχόταν όχι όταν οι Manics γίνονταν μια άλλη μπάντα, αλλά όταν θα γίνονταν μια καλύτερη μπάντα. Ανεξαρτήτως των τραγικών συνθηκών, μπορούμε με σχετική βεβαιότητα να υποθέσουμε πως το Everything Must Go είναι ένας δίσκος που ούτως ή άλλως θα κυκλοφορούσαν. Πάντοτε μπορούσαμε να το υποθέσουμε.
Όταν, λοιπόν, μέσα σε Spector-ικά ηχητικά κύματα και όντας απενοχοποιημένα επικό το 'Α Design For Life' μπήκε στη ζωή μας, οι Manics μας προσέφεραν κάτι περισσότερο από ένα από τα πιο συμβολικά σινγκλ της εποχής του. Μας έδωσαν την ευκαιρία να τους δούμε χαλαρούς, να τολμήσουμε τη λέξη ''ευτυχισμένους"; Το ίδιο το τραγούδι παραμένει υπέροχο, ένας καθόλου βεβιασμένος ύμνος στις ευγενέστερες ανθρώπινες φιλοδοξίες, η εργατική τάξη τραγουδισμένη με το στιλ που πάντοτε οι Μanics, ατυχώς, φαντάζονταν ότι πετύχαιναν. Libraries gave us power, then work came and made us free... Δεν υπάρχει άλλος στίχος των Manics που ξέρουν όλοι και δε θα έπρεπε να υπάρχει άλλος στίχος των Manics που ξέρουν όλοι.
Ακόμη μια αλήθεια για τα συγκροτήματα. Ξέρουν τον εαυτό τους περισσότερο καλά από όσο αφήνουν να πιστέψουμε. Ουκ ολίγες φορές η μπάντα (και ειδικά ο αξιαγάπητος Wire) έχει κάνει σαφές ότι θεωρεί αυτόν τον δίσκο τον καλύτερό της. Και είναι κατανοητό. Στις καλύτερες στιγμές του συνδυάζει νεανική ορμή με κατασταλαγμένη αυτοπεποίθηση, αυτογνωσία και "fuck you" attitude. Οι στίχοι που άφησε πίσω του ο Richey κολλάνε με τα υπόλοιπα, όχι παραδόξως, αλλά απελευθερωτικά. Η παραγωγή, με διακριτικά σαφή τρόπο, ανεβάζει τα τραγούδια και τους δίνει ένα κλασικό στίγμα όταν μόνα τους κάπου κολλάνε.
Είναι αυτός όντως ο καλύτερος δίσκος των Manics; Δεν είναι αυτό το ζήτημα εδώ, αν και αν ρωτάτε εμένα, ναι είναι. Το ενδιαφέρον δεν είναι ότι όπως λέγεται έδωσε ζωή στο γκρουπ, ούτε ότι την έσωσε. Περισσότερο τη σχηματοποίησε, την τακτοποίησε μέσα τους. Οι Manics δικαιούνταν αυτόν τον δίσκο. Αν τραγούδια όπως το ομώνυμο ή τα 'Australia', 'Kevin Carter', 'Small Βlack Flowers...' ακούγονται ακόμη ζωντανά είναι γιατί είναι παιγμένα με το είδος της σιγουριάς που έχεις όταν νιώθεις άνετα με τα συναισθήματά σου και ταυτοχρόνως δεν έχεις ξεχάσει πως κάθε γκρουπ είναι ένα κινούμενο ρίσκο. Η επανέκδοση είναι καλή, αν και στην περίπτωση που έχεις και αυτή του 2006 το μόνο έξτρα κέρδος είναι στην ουσία το λάιβ στο NYNEX το 1997. Αν υπάρχει ένας δίσκος μέσω του οποίου συνεχώς και διόλου σοσιαλιστικά οι Manics αρμέγουν τους οπαδούς τους, ας είναι αυτός. Μην ξεχνάμε πως εδώ περιέχεται και το 'Further Away', η μοναδική φορά που παρέβησαν τον κανόνα τους και έγραψαν ένα τυπικά ερωτικό τραγούδι. (Μια αλήθεια για τα συγκροτήματα. Πάντοτε έχουν γράψει περισσότερα ερωτικά τραγούδια από όσα νομίζουν).
Σήμερα ξέρουμε επακριβώς τι συνέβη μετά το Everything Must Go και πάντοτε ξέραμε τι θα συμβεί. Ένας άνισος, αλλά με μερικά εξαιρετικά κομμάτια, δίσκος και μία αμήχανη είσοδος σε έναν νέο αιώνα, στον οποίο συνεχίζουν με θαυμαστό κουράγιο και λιγότερο θαυμαστά αποτελέσματα. Όπως ξέρουμε και το ότι οι νέοι φίλοι δεν εξαφάνισαν τους haters. Το άλλο μισό του κοινού θα βλέπει πάντα μια μπάντα κακή και στον ρόλο των GNR και στον ρόλο των Clash και στον ρόλο των Foreigner. Μια μπάντα με λίγες υπεράνω κριτικής κορυφώσεις, μια μπάντα που πούλησε τις μέτριες στιγμές της ως άποψη, μια μπάντα που ποτέ δεν κατάφερε να μετουσιώσει τις γνώσεις της σε διαρκές αποτέλεσμα. Όλα κατανοητά, όλα λιγότερο ή περισσότερο βάσιμα. Και ακριβώς επειδή δε μιλάμε για σταθερά κορυφαίο - ούτε καν σταθερό καλό - γκρουπ, τα όσα συμβολίζει το Everything Must Go θα είναι πολύτιμα και στην επανέκδοση του 2026.
Μια αλήθεια για τα συγκροτήματα. Δεν υπάρχουν άλλοι Manics και ούτε θα υπάρξουν ποτέ. Remember them this way.