Serpent sermon
"Εξαιρετικό rock 'n' roll αποτέλεσμα", "επιβεβαιωτικά της punk αισθητικής", "πρεσβευτές του αυθεντικού black metal πνεύματος". Του Άρη Καραμπεάζη
Από την μία πλευρά σχήματα όπως οι Dimmu Borgir εκτοξεύουν σε pomp ατμόσφαιρες το black metal, έως ότου εξαφανίζεται το m από τον πρώτο επιθετικό προσδιορισμό και καταλήγουμε σε ένα ακόμη μουσικό παράδοξο ακραίας εμπορικότητας. Από την άλλη, εσωτερικής εξελιξιμότητας project, όπως οι Blut Aust Nord, δοκιμάζουν τη σχέση του με το avant garde και ό,τι έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε υψηλή τέχνη στο ροκ, και σχεδόν το απενοχοποιούν στα αυτιά όσων "σοβαρών" ακροατών επιμένουν να ακούν "τα πάντα εκτός από metal". Στην Αμερική είναι το n.1 hipster's next big think και οι Liturgy βρήκαν επιτέλους χώρο στις "extreme" τελευταίες σελίδες του Metal Hammer. Περιοδικά όπως το Zero Tolerance αποδεικνύουν ότι υπάρχει άξια λόγου μουσική γραφή και για το metal.
Σε όλο αυτό το αλισβερίσι, τα δεκάδες σχήματα από Σουηδία- Νορβηγία (παρά τη γενική εντύπωση, τα σουηδικά είναι μάλλον περισσότερα) που εδώ και μία εικοσαετία πλέον απλώς ΕΙΝΑΙ το black metal βρίσκονται σε μάλλον άβολη θέση. Η μανία σχημάτων όπως οι Ulver και οι Shining να παρουσιάσουν κάτι διαφορετικό είναι ενδεικτική της αγωνίας, όπως και το τραγελαφικό των προσπαθειών τους σε αρκετές περιπτώσεις.
Οι Marduk τι κάνουν; Κυκλοφορούν απλά τον ένα παραδοσιακό black metal δίσκο μετά τον άλλο, έχοντας κατακτήσει μία φορά τον ήχο, πάνω στον οποίο έκτοτε πατάνε ικανοποιητικά, αλλά και προβλέψιμα; Όχι ακριβώς. Κάπου στο β' μισό της δισκογραφίας τους υπήρξε όντως πρόβλημα και δεν έδειχναν καν ικανοί για διατήρηση κεκτημένων, κυρίως διότι θεώρησαν ότι το υπέρτατο κεκτημένο για αυτούς υπήρξε η ταχύτητα, στην οποία κατέληξαν μετά από μία πρώτη περίοδο κατά την οποία ο ρυθμός ήταν ακόμη συγκρατημένος. Αλλαγές στο line up δεν υπήρξαν επιτυχείς ως ένα σημείο, από το 2004 μέχρι σήμερα όμως οι Marduk λειτουργούν και πάλι ως σημαντικό σχήμα του είδους, καθώς από το Plague Angels και μετά η δισκογραφία τους εξελίσσεται το ίδιο αξιόπιστα με τα 90s κατορθώματα τους. Ίσως, δε, και καλύτερα.
Τα παραπάνω όμως είναι ιστορίες και θεωρίες και τίποτε σχεδόν δεν μας λένε για το μουσικό περιεχόμενο του Serpent Sermon. Με βασικό συστατικό λοιπόν μία παραγωγή που καθιστά διακριτές κυρίως τις κιθάρες από τα φωνητικά, αλλά και δεν υποτάσσεται στην κυριαρχία της rhythm section, οι Marduk του 2012 βρίσκουν χώρο για τραγούδια όπως το Into Second Death, επιβεβαιωτικά της punk αισθητικής που κάποτε κατέστησε το black ως πραγματικά αιρετικό παρακλάδι του metal. Συνεπώς κάθε άλλο παρά διεκπεραιωτικά δρουν. Περαιτέρω, και επειδή ακριβώς η εξάρτηση τους από την ταχύτητα τους εξέθεσε σε κάποιο σημείο της πορείας τους, τραγούδια όπως το World of blades, όπου οι στροφές κατεβαίνουν και το φλερτ με την doom αισθητική, είναι ελαφρύ μεν, αλλά πάντως υπάρχει, χαιρετίζονται ήδη ως ο ορθός προσαναταλισμός για τους Marduk αν δεν θέλουν να καταλήξουν γραφικά επαναλαμβανόμενοι επιμένοντας στις αρετές της ταχύτητας.
Λάθος, κατά την άποψη μου. Όπως υπερβολικές βρίσκω και τις σχεδόν ειρωνικές αντιδράσεις στο Iron Dawn EP (τέλη του 2011), όπου το συγκρότημα, στα όρια των καθιερωμένων μοτίβων του, επέλεξε να στήσει μερικές ενδιαφέρουσες ασκήσεις μονοτονίας (που χαρακτηρίστηκαν ως άσκοπα fillers). Οι Marduk όχι μόνο εξαιτίας της εικοσαετούς και πλέον δράσης τους, αλλά κυρίως επειδή επεδίωξαν και πέτυχαν να έχουν μέσα στα χρόνια μία καθολική επιμέλεια των μουσικών τους πεπραγμένων (πήραν πίσω τα δικαιώματα των πρώτων τους δίσκων, έστησαν μία εντυπωσιακή -ακόμη και για τα metal δεδομένα - βιομηχανία merchandising για να τους στηρίζει κλπ), εμφανίζονται σήμερα ως πρεσβευτές του αυθεντικού black metal πνεύματος, όπως οι U.K. Subs εκπροσωπούν αενάως το πνεύμα του '77, καταλήγοντας αρκετές φορές να γράφουν 30 χρόνια μετά, αν όχι δίσκους, τότε σίγουρα τραγούδια, εμφανώς καλύτερα από αυτά που έγραφαν το 1977.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο παρόν δίσκος, το Wormwood και το Plague Angel, για το οποίο λέγαμε παραπάνω, και εν γένει η περιόδος της μπάντας με τον Mortuus στα φωνητικά, να επικαιροποιεί τη σχέση τους με την όποια trad rock διάσταση του black metal (που εκπροσωπούν και οριοθετούν οι Watain) μπορεί και να είναι οι ουσιαστικά καλύτεροι δίσκοι των Marduk, με την επιφύλαξη της "αύρας" που διατηρούν ηχογραφήσεις όπως το "Heaven Shall Burn..." ή ακόμη και το "Fuck Me Jesus" EP για τους πιο σκληροπυρηνικούς. Πρόκειται για τις σπάνιες περιπτώσεις όπου η έξοδος από το underground (και οι Marduk υπήρξαν underground γνήσιο) επέφερε τελικά ευεργετικό αποτέλεσμα.
Μπάσο, κιθάρα, ντραμς και ακραία φωνητικά καταλήγουν σε ένα εξαιρετικό rock 'n' roll αποτέλεσμα κάθε που δεν συνοδεύονται από μεγαλεπήβολες ιδέες, έστω και αν οι διαθέσεις του ιδιώματος δεν μας επιτρέπουν να μιλήσουμε για ξεσάλωμα. Αλλά μπορεί να είναι κι έτσι. Δεν συζητώ για το ότι η εμφάνιση τους στο Κύτταρο το Σάββατο 8/9/2012 (και μία ημέρα πριν στο Eightball στη Θεσσαλονίκη), στο πλαίσιο ενός mini festival ακραίου ήχου, είναι από τα εν δυνάμει live της χρονιάς, καθότι θα επανέλθουμε στο θέμα.