Stop, Look, Listen

Συχνά-πυκνά, οι συνήθεις μουσικοί όροι, φαντάζουν ανεπαρκείς για να προσδιορίσουν έναν χαρακτηριστικό ήχο. Ή μάλλον, υπάρχουν στιγμές που μουσικά ρεύματα και οι ακόλουθοί τους αναζητούν απεγνωσμένα τη διαφοροποίηση, ονομαστικά και καλλιτεχνικά, απ’ τους υπολοίπους (“I’m in with the In-crowd, I go where the In-crowd goes”). Πιο δημοφιλές παράδειγμα, η northern soul που μόνο μουσικό είδος δεν είναι. Καλώς ή κακώς, η γλώσσα και η μουσική διαρκώς εξελίσσονται και με την αναγέννηση της soul στη νέα χιλιετία, μέσω των DJs και των συλλεκτών δίσκων, ο όρος “deep funk” βρήκε θέση στα γραπτά. Η αγάπη για τον ήχο του James Brown και τα παράγωγά του, τα βαριά έγχορδα, o γλυκός ήχος των πλήκτρων του hammond και οι αναλογικές ηχογραφήσεις είναι τα πιο ευδιάκριτα χαρακτηριστικά αυτού του νέου μουσικού λήμματος. Η Daptone το κατέστησε λαϊκό μουσικό κίνημα και σε αυτό στηρίχθηκε η φήμη της Amy Winehouse. Ταυτόχρονα, στη Μ. Βρετανία αλλά και σε Ευρωπαϊκές χώρες με ισχνή παράδοση στη μαύρη μουσική όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία κ.α., ξεπήδησαν διάφορα νέα μουσικά σχήματα που εγκαθίδρυσαν τον όρο “Deep Funk Revival”. Η πρώτη συμμετοχή της Πορτογαλίας στο αναγεννημένο αυτό είδος, είναι η Marta Ren.

Προερχόμενη από διάφορα ska και trip-hop συγκροτήματα, η Marta διασκεύαζε όλες τις πρώην γυναίκες του «Νονού» της soul σε διάφορα μπαρ του Οπόρτο, προτού υποπέσει στην αντίληψη της Μιλανέζικης Record Kicks, μιας φημισμένης για οτιδήποτε «ντεμοντέ», δισκογραφικής. Μαζί με τους Groovevelvets (προφέρονται Γκρου-βέλ-βετς) κυκλοφόρησαν 2 singles σε ισάριθμα χρόνια. Ανάμεσά τους το  “2 Kinds Of Men”, το πιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι του δίσκου, που στηρίζει πετυχημένα το τέμπο του στις soul συνθέσεις του Allen Toussaint και στις φωνητικές ντρίπλες της Marva Whitney. Φέτος, ύστερα από δυο χρόνια αναμονής, μας παρέδωσαν το ολοκληρωμένο ντεμπούτο τους, “Stop, Look, Listen” το οποίο ανασκαλεύει αντίστοιχα προστάγματα των Stylistics και του Joe Tex για έντονο κούνημα των γοφών και μπόλικες πιρουέτες.  Αυτή η αυθόρμητη σωματική αντίδραση είναι το απόσταγμα των rhythm ‘n’ blues και της funk της περιόδου «τέλη ’60 – αρχές ‘70» και οι Πορτογάλοι το ευαγγελίζονται με υποδειγματικό τρόπο.

Απ’ τον εναρκτήριο δυναμίτη συμπυκνωμένου funk, “Don’t Look”, η βαρύτονη Marta ακολουθεί την παράδοση κλασσικών funk divas όπως η Lyn Collins και αγκαλιάζει τα σπιντάτα πνευστά των Groovelvelts με ξεσηκωτικό αποτέλεσμα που φέρνει κατά νου τις καλύτερες στιγμές της Daptone. Στο εξίσου δυναμικό “Release Me”, οι τσιρίδες της θυμίζουν την Betty Davis (την πρώην του Miles, όχι την ηθοποιό), ενώ τα μπάσα και το παιχνιδιάρικο σαξόφωνο χτίζουν μια soul κορύφωση τόσο «γκρουβάτη», την οποία θα περίμενε κάποιος ανυποψίαστος ακροατής στον επίλογο του άλμπουμ κι όχι στο δεύτερο track. Χωρίς ανάσα και εξίσου δυνατή είναι η συνέχεια με το “I’m Not Your Regular Woman”, ένα ιδανικό φεμινιστικό συμπλήρωμα του πρώτου single και μια μοντέρνα επανεκτέλεση του «βόρειου» άσματος της Lucille Mathis. Εδώ η Marta χρησιμοποιεί την funk σαν φωνή αντίδρασης (που ‘σαι Curtis), ενάντια στην αποκλειστική χρήση της ως σκοτεινού αντικειμένου του πόθου απ’ τον σύντροφό της, αν και από μουσική άποψη, επαναπαύεται υπερβολικά στις αβανταδόρικες κραυγές της. Σε χαμηλότερους ρυθμούς κυμαίνεται το “Smiling Faces”, μια απολογητική μπαλάντα για δύσκολους αποχαιρετισμούς, που θα μπορούσε να ήταν της Amy.

Στο ακατέργαστο, funky διαμάντι “It’s Today”, συναντάμε ένα νοσταλγικό χορευτικό ξέσπασμα που δίνει πάσα στο, ζοφερό στην αρχή, blues “I’m Coming Home”, ενώ στο σύντομο instrumental afrobeat “Be Ma Fela” (pun intended) τα φωνητικά παίρνουν ανάσες για να αναδειχθεί το δέσιμο της οκταμελούς μπάντας και η εξαιρετική αναλογική παραγωγή. Το, όσο δε παίρνει, deep funk “Let’s Talk About The Kids”, είναι μια τελευταία εκκωφαντική παρένθεση πριν το αποχαιρετιστήριο “So Long”, ένα σπαρακτικό soul μονόλογο, όπου τα φώτα είναι αποκλειστικά πάνω στην οδυρόμενη Marta, η οποία θρηνεί την αγαπημένη της μαύρη μουσική και αναθεματίζει τον σερβιρισμένο στο πιάτο, pop λαπά των ημερών μας: “[…] motherfuckers wanna change our songs, tell us the right from wrong...”

To “Stop, Look, Listen” ακούγεται σαν κεφάτο και ιδρωμένο live, και με αυτό τον τρόπο επιλέγει να κλείσει την αυλαία του - μ’ ένα encore. Το “I Wanna Go Back” είναι ένας επιπλέον φόρος τιμής, ένα namedropping  που εξυμνεί κάποιους απ’ τους πνευματικούς γονείς του άλμπουμ όπως την Vicki Anderson, τον Syl Johnson και κυρίως την Marva Whitney, με την οποία παρομοιάζεται συχνά η Πορτογαλίδα. Αν δεν έχει την πρόσκαιρη δόξα της “Soul Sister No1”, η Marta Ren θα καλύψει ένα μεγάλο, σύγχρονο κενό στην γυναικεία σχολή της funk.  Έτσι, το μεγάλο λιμάνι της Πορτογαλίας, εκτός του γλυκού κόκκινου κρασιού του και της ποδοσφαιρικής του ομάδας, θα μπορεί να ‘περηφανεύεται και για την εξαγωγή αγνού, παλιομοδίτικου funk.

Bandcamp