Neigh!!

Αν και είναι η δεύτερη φορά που το κάνω, δεν έχω διάθεση να παίζω τον ρόλο της κακιάς που βγάζει το φτυάρι στους Motorpsycho ενώ όλοι τους αποθεώνουν, δεν με αφορούν τέτοιοι ετεροπροσδιορισμοί, ούτε με ενοχλεί το hype. Μια χαρά τους αποθέωνα κι εγώ όταν το άξιζαν. Με ενοχλεί όμως ότι άμα τη εμφανίσει νέου δίσκου τους, γράφονται ακαριαία ένα σωρό τυποποιημένα διθυραμβικά reviews περί ενός ακόμα αριστουργήματος, μέχρι τον επόμενο διθύραμβο (γραμμένο ομοίως στον αυτόματο πιλότο), όπου το εκάστοτε προηγούμενο αριστούργημα υποβιβάζεται σε έναν καλό δίσκο “αν και όχι στα συνήθη στάνταρντς τους”. Αφού είναι πασιφανές ότι οι Motorpsycho διάγουν περίοδο κάμψης μετά την τριλογία Gullvåg, ποιος ο λόγος γι’ αυτά τα μπρος πίσω; Οι μουσικοί που ακούμε βγάζουν και κακούς δίσκους. Ψυχραιμία. Θα ζήσουμε.

Από μια αυστηρή ίσως σκοπιά, οριοθετώ την αρχή της παρακμής πριν ακόμα ολοκληρωθεί η δημοφιλής τριλογία που ξεκίνησε με τα θαυμάσια “The Tower” και “The Crucible”, το είχα άλλωστε γράψει και στο προηγούμενο review μου. Βέβαια, σε αντίθεση με ό,τι κυκλοφόρησαν έκτοτε, δεν ήταν κακό το “The All Is One”, αλλά η ζωή είναι μικρή για μέτριους δίσκους από καλές μπάντες. Η τριλογία λοιπόν δεν έκλεισε ιδανικά και το “Kingdom Οf Oblivion” στη συνέχεια επιβεβαίωσε το όνομά του, αλλά τότε είχα ελπίσει ότι το ματς θα γύριζε στο β’ ημίχρονο. Προς το παρόν έχουμε φάει άλλα δύο γκολ (“Ancient Astronauts”, “Yay!”) και μόλις τώρα φάγαμε και το τρίτο με το “Neigh!!” (η διαφαινόμενη σταδιακή αύξηση του αριθμού των θαυμαστικών στους τίτλους να είναι άραγε κάποια χαριτωμενιά για να διασκεδάσει το τέλος της έμπνευσης;) Είχα πει ότι περιμένω τον επόμενο δίσκο τους. Για πόσους ακόμα επόμενους κακούς δίσκους να κάνω τα στραβά μάτια;

Περισσότερο από ακόμα έναν κακό δίσκο, το πρόβλημα που αναδεικνύει (και) το “Neigh!!” είναι η έλλειψη προσανατολισμού για τους Motorpsycho μετά από μία παραγωγικότατη δεκαετία εμβριθούς ανάπτυξης της προϋπάρχουσας progressive / symphonic rock πλευράς τους, αρχής γενομένης από το “Heavy Metal Fruit” (2010). Αν και προσωπικά ξεχωρίζω τα “The Death Defying Unicorn” (2012) και “The Crucible” (2019), είναι γεγονός ότι όλη αυτή την περίοδο οι Νορβηγοί μας έδωσαν πολύ καλούς prog-based δίσκους και κυρίως έδειξαν αξιοσημείωτη συνέπεια δημιουργικού σφρίγους. Ήταν ορεξάτοι και φαινόταν. Μετά το μεταιχμιακό Gullvåg trilogy δεν είναι πια ορεξάτοι και επίσης φαίνεται.

Δεν ξέρω ποιος κουράστηκε περισσότερο από το τόσο heavy prog, εμείς οι ακροατές (έστω οι διαμένοντες στο γαλατικό χωριό που ακούμε την κόπωση) ή οι ίδιοι οι Motorpsycho, πάντως το κλίμα που αποπνέουν οι τελευταίοι δίσκοι τους είναι αυτό ενός συγκροτήματος που θέλει να αποτινάξει το βάρος του progressive χωρίς να ξέρει πώς θα το πετύχει και πού θέλει να πάει, πράγματα άλλωστε αλληλένδετα. Η πρώτη τους κίνηση μετά την τριλογία να κυκλοφορήσουν τριτοδεύτερα hard rock-based τραγούδια από το συρτάρι ήταν προβληματική, οπότε στη συνέχεια με το “Ancient Astronauts” (2022) είχαμε μια τσάτρα πάτρα επιστροφή στο comfort zone για ανασύνταξη δυνάμεων (welcome Takis Lemonis). Ακολούθησε το “Yay!” (2023), η πρώτη άσκηση θάρρους όπου κόβεται επιτέλους ο ομφάλιος λώρος με το heavy prog, ένας δίσκος που αποθεώθηκε εξ αυτού του γεγονότος και μόνο, όμως οι καλές μπάντες πρέπει να κρίνονται αυστηρά, ιδίως αν βρίσκονται 30 χρόνια στην πιάτσα, και αν η pop / psych folk φλαταδούρα του “Yay!” είναι ό,τι καλύτερο μας έχουν παρουσιάσει οι Motorpsycho την τελευταία τετραετία (είναι), ζήτω που καήκαμε. 

Και ύστερα από όλες αυτές τις παλινωδίες τι κάνουν λέτε φέτος; Επανέρχονται με άλλο ένα άλμπουμ με “τραγούδια που δεν χωράνε σε κανέναν δίσκο”, μια επιλογή που, ακόμα χειρότερα, συνοδεύουν με ένα passive - aggressive, απολογητικό Δελτίο Τύπου γεμάτο γραφικότητες και κλισέ κενολογίες του στυλ “δεν είναι b-sides και απομεινάρια” (δηλαδή είναι b-sides και απομεινάρια), “είναι κομμάτια που δεν τα καλούν στα πάρτυ επειδή αρνούνται να προσαρμοστούν, είναι δραπέτες και απόκληροι, αλλά φοράνε περήφανα την ταμπέλα του lo-fi και του no-fi”. Ευτυχώς δεν γράψανε και ότι από αυτά τα τραγούδια θα ξεκινήσει η παγκόσμια επανάσταση με τέτοιο αντισυστημικό προφίλ. Στο “Neigh!!” συναντάμε και μια διασκευή στο “All My Life (I Love You)” του Skip Spence των Moby Grape (που έχει περάσει και από τους Quicksilver Messenger Service και Jefferson Airplane), για την οποία έκριναν σκόπιμο να διευκρινίσουν στον ίδιο αχρείαστα απολογητικό τόνο ότι είναι αρκετά μεγάλοι ώστε να εκτιμούν τη δουλειά άλλων μουσικών, χωρίς να τσατίζονται, να γκρινιάζουν και να ζηλεύουν. Ποτέ δεν τους έχει προσαφθεί φθόνος για καμία από τις πάμπολλες διασκευές που έχουν κάνει βέβαια. Ας είναι.

Πέραν των χαμηλών προσδοκιών που δημιουργεί για το “Neigh!!”, αυτή η επικοινωνιακή στρατηγική της αρνητικούρας συνάδει και με το κλίμα σύγχυσης οράματος που απηχεί η πρόσφατη ασυνάρτητη δισκογραφία των Motorpsycho. Θέλω να πω, δεν εξεπλάγην, δυστυχώς. Και προφανώς το πρόβλημα δεν είναι η στυλιστική αμφισημία ή ποικιλία, ούτε τα μπρος πίσω per se, αλλά το ότι η μουσική τους ακούγεται άδεια, με αποτέλεσμα να δίνεται εντύπωση πελαγοδρόμησης. Όμως, μας λένε και ότι είναι πολύ χαρούμενοι που μοιράζονται επιτέλους τραγούδια που παραήταν παράξενα και αταξινόμητα (χμ...) για να συμπεριληφθούν σε κάποιο προηγούμενο άλμπουμ, οπότε κατέβαλα ειλικρινείς (και επανειλημμένες) προσπάθειες να ακούσω ανεπηρέαστη, περιμένοντας αν μη τι άλλο να διαπιστώσω το βαρύγδουπο “the non-concept of all concepts” που προοικονομείται στο Δελτίο Τύπου.

Δεν το διαπίστωσα, αντίθετα ακούω μια middle-of-the-road συνέχεια στο “Yay!”, όπερ σημαίνει χλιαρά psych folk τραγούδια με διάσπαρτες 70s αναφορές. Καθόλου τυχαία η έμμεση παρουσία του Skip Spence, όπως και το επτάιντσο που προηγήθηκε όπου διασκευάζουν το “Rock Bottom” των UFO και το “Silver Dollar Forger” των Nazareth χωρίς εξάρσεις (ή εξάψεις). Οι Motorpsycho αγαπούν το 70s rock / hard rock όσο κι εμείς, εμείς αγαπάμε τους Motorpsycho, άρα δια της επαγωγικής μεθόδου τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά θεωρητικά, αλλά στην πράξη τίποτα δεν λειτουργεί, διότι τίποτα δεν συμβαίνει σε αυτό τον δίσκο.

Παρά τις διαβεβαιώσεις του συγκροτήματος περί μίας υποτιθέμενης ανομοιογένειας και αντισυμβατικότητας, είναι εντυπωσιακή η συνέπεια ύφους και η απουσία... επεισοδιακότητας στα τραγούδια του “Neigh!!”. Λίγο θυμίζουν T-Rex, λίγο Jefferson Airplane, λίγη παραπάνω η ψυχεδέλεια στο “Return To Sanity”, άντε και λίγο Santana στο “Condor”, όλα με μια εσάνς του indie / alternative rock παρελθόντος και ωστόσο όλα μοιάζουν με outtakes του ανώδυνου “Yay!”, ή με μια γερασμένη εκδοχή των καλών παλιότερων στιγμών τους από τα 00s, όπως το “Let Them Eat Cake”.

Μήπως όμως, σε έναν πιο αισιόδοξο τόνο (γιατί μας έχω μαυρίσει την ψυχή), θα μπορούσε κανείς να σημειώσει στα θετικά ότι είναι ο δεύτερος συνεχόμενος δίσκος όπου οι Motorpsycho αποκόπτονται από το heavy prog; Όχι, καθώς αυτό ούτε μας λέει κάτι ιδιαίτερο από μόνο του, αλλά ούτε και ισχύει τελικά. Κατά ειρωνικό τρόπο, στον δίσκο έχει παρεισφρήσει ένα prog rock κομμάτι, το “Elysium, Soon”, η μόνη προφανής εξαίρεση στην psych folk μανιέρα, που θέλει να σώσει την κατάσταση, αλλά ακούγεται σαν απορριφθείσα ηχογράφηση του “The Tower”. Τα προβλήματα εκτείνονται και στα τεχνικά μέρη, με εμφανέστερη παραφωνία τα μάλλον άψυχα (και όχι διακριτικά όπως ίσως θα ήθελαν) ντραμς.

Δεν θα επεκταθώ περισσότερο. Από όπου και να το πιάσει κανείς, όσους κανόνες αισθητικής και αν παραβιάσει, με όποια εκλογίκευση και αν επιχειρήσει να βγάλει την ενστικτώδη απόλαυση υπερεκτιμημένη, το “Neigh!!” είναι ο δίσκος που από τα πρώτα λεπτά του opener “Psycholab” σε αφήνει σε κατάσταση εξουθένωσης για τα... τεκταινόμενα (είτε με την παλιά σκληρά αρνητική σημασία της λέξης, είτε με την επεκτεταμένη, μέσα είμαστε) και απόγνωσης για το πώς θα αντέξεις μέχρι τέλους. Και διαρκεί 40 λεπτά μόνο, πάλι καλά. Αργεί ακόμα η παγκόσμια επανάσταση από τους “δραπέτες και απόκληρους” του “Neigh!!” συνεπώς. Αλλά ένα “Hey!!!” με τρία θαυμαστικά ως συνέχεια δεν είναι καθόλου απίθανο.

bandcamp