Statea

Δεν πρόκειται για ένα ακόμη δίσκο με διασκευές κομματιών για πιάνο. Οι οποίες συνηθέστατα στον κόσμο της κλασικής έχουν το νόημα των νέων εκτελέσεων παλιότερου υλικού και κατ’ επέκταση αξιολογούνται κυρίως με βάση το εκάστοτε πρόσωπο-σολίστ.

Όπως επίσης δεν πρόκειται μονάχα για δίσκο συνεργασίας μεταξύ ενός ηλεκτρονικάριου με γνωστές ροπές προς το να δοκιμάζεται σε διαφορετικά του δικού του ηχητικά περιβάλλοντα, και μιας πιανίστριας με σπουδές και τίτλους. Κι ας φαίνεται τέτοιος.

Με την παρθενική του κιόλας ακρόαση, το “Statea” μάς διαψεύδει την αυθόρμητη, γρήγορη σκέψη για το ποιόν του. Κατόπιν οποιαδήποτε στερεοτυπική άποψη κι αν υπήρχε στο νου σπάει. Μένει να κερδηθεί και το μεγάλο στοίχημα, πράγμα που γίνεται.

Οι Fernando Corona και Vanessa Wagner ολοκλήρωσαν στο στούντιο αυτό που ξεκίνησαν το ’10 ζωντανά στο La Carrièr de Normandoux και πάνω του συνέχισαν να δουλεύουν στα έξι χρόνια που μεσολάβησαν ως σήμερα. Και το ολοκλήρωσαν με τον τρόπο που το ξεκίνησαν:

Δηλαδή με την Wagner να αναλαμβάνει τα πατήματα στο κλαβιέ και τον Murcof να παρουσιάζεται ως ιδιαίτερα κατάλληλος κι ευφάνταστα ενδιαφέρων στο να επεμβαίνει σε πραγματικό χρόνο στη μουσική της πρώτης, τραβώντας και λουπάρωντας ήχους κι αντίλαλους, προσθέτοντας και πολλαπλασιάζοντας επί αυτών με αληθοφανή πολυεφέ, και κάποτε τοποθετώντας στη νεόπλαστη συνθετότητα του αποτελέσματος μέχρι και μπιτ όπως ευπρόσδεκτα διαπιστώνουμε ήδη από το ένατο λεπτό του “In A Landscape”, το τρίτο του “Variations For The Healing Of Arinushka” κ.ο.κ.

Κι αμφότεροι οι συντελεστές ακούγονται σα να νιώθουν βαθιά την ικανοποίηση παίζοντας τους ρόλους που διάλεξαν. Σε ένα πρότζεκτ που απαιτεί αφοσίωση στην στιγμή, μοιάζοντας περισσότερο με εγχείρηση ανοικτής καρδιάς στις δημιουργίες των John Cage, Arvo Pärt, Erik Satie, Philip Glass, Morton Feldman, György Ligeti, John Adams, Valentyn Sylvestrov, πιθανόν και του εγγύτερου στο παρόν Aphex Twin στον οποίον υπό μια σχέση ανάστροφη η Vanessa Wagner αφήνει περισσότερα του απλού στίγματός της κι ας ήταν αυτό από μόνο του αρκετό.

Αναμόρφωση είναι η λέξη-έννοια που ταιριάζει πιο πολύ από οποιαδήποτε άλλη στο τι συμβαίνει εδώ. Όλα τα κομμάτια οδηγούνται σε εδάφη που οι πνευματικοί δημιουργοί τους θα αδυνατούσαν να σκεφτούν ως μελλοντικά ενδεχόμενά τους. Σε κάποια δε, εκείνη η ασυναγώνιστη όσο και διαβρωτική θρησκευτική αφήγηση του Murcof –γνώριμή μας από τα σόλο άλμπουμ του, αυτούσια ωστόσο τον έχει συνοδέψει και στις συνεργασίες του– βγάζει κάτι το απολαυστικά ανατρεπτικό.

Αφέθηκαν ταυτόχρονα να λάμψουν λοιπόν η ιδιοφυία και τα χαρίσματα όσων συνέλαβαν τις αυθεντικές μουσικές αλλά ομοίως και του τωρινού διδύμου Murcof x Wagner που επέλεξε να τις επαναπροσδιορίσει έτσι ad hoc και να τους προσδώσει στο 21ο αιώνα μια πολύπλευρα καινούργια εμφύσηση ζωής. Στο “Musica Ricercata No2” του Ligeti, στο “Piano Piece 1952” του Feldman κι ιδίως στο “Gnossienne No3” του Satie και το “Metamorphosis 2” του Glass ο Μεξικανός δημιουργεί σκοτεινά θαύματα δομής.

Σαν μια επαυξημένη πραγματικότητα επομένως, το “Statea” καταλήγει σ’ ένα εντυπωσιακά ομοιογενές άλμπουμ. Μέσα του κάθε στοιχείο που έρχεται απ’ τα πρωτότυπα θέματα, κι από σχεδόν αντικρουόμενες κατευθύνσεις αισθητικής ή ύφους (αναλογιστείτε τις αποστάσεις από τον Pärt μέχρι τον Cage κι από τον Satie στον Ligeti), δένεται με το πλαϊνό του σε ένα οικοδόμημα χωρίς κενά και με επί του συνόλου σημασιολογική αυτονομία.

Οι ιθύνοντες αναμετρήθηκαν πάρα πολύ προσεχτικά μα κι εξαιρετικά επιτυχημένα με τα όρια του συχνά κρυμμένου διδακτισμού, απειλής άκρως επικίνδυνης. Αναμέτρηση που πιθανόν από άλλους κι υπό άλλες συνθήκες να ήταν αδύνατον να απεικονιστεί το ίδιο. Και το “Statea”, ως καρπός τούτης της αναμέτρησης, καταλήγει να είναι δίσκος για σκληρή μελέτη στην εφαρμοσμένη διασκευοποιητική από τις φιλόδοξες γενιές του μέλλοντος.