Leave your sleep
Ο πιο ακριβής χαρακτηρισμός για το καινούργιο άλμπουμ της Merchant είναι αυτός που του αποδίδει το Ventvox: "Natalie Merchant's Compendium of Folk". Από τα χρόνια των 10000 Maniacs είχε φανεί το ενδιαφέρον της για όλα τα είδη της λαϊκής μουσικής, κάτι που εντάθηκε στα προσωπικά της άλμπουμ, με αποκορύφωμα το House Carpenter's Daughter του 2003. Εφτά ολόκληρα χρόνια αργότερα, έχουμε ένα υπερβολικά φιλόδοξο άλμπουμ, βασισμένο σε στίχους αμερικανών και βρετανών ποιητών - βικτοριανών και σύγχρονων, σε νανουρίσματα και παιδικά τραγούδια. Το project ξεκίνησε σαν δίσκος με νανουρίσματα κι εξελίχθηκε σ' ένα φόρο τιμής στην παιδική ηλικία. Η φιλοδοξία της Natalie φαίνεται και στο roster των μουσικών, που φτάνουν τους 130 (!) και περιλαμβάνουν το Wynton Marsalis Quartet, το jazz τρίο των Medeski Martin & Wood, μέλη της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης, τους Klezmatics (οι οποίοι ανακατεύουν παραδοσιακά εβραϊκά κομμάτια στα Yiddish με τραγούδια απ' όλο τον κόσμο), τους Ιρλανδούς folk Lunasa και τους Hazmat Modine (blues/roots).
Το άλμπουμ είναι το πρώτο που ηχογραφεί για την εταιρεία Nonesuch. Και εδώ δεν μπορώ να μη διατυπώσω το ερώτημα: την πήραν επειδή κόλλαγε τόσο πολύ στο συνολικό κατάλογό τους, ή εκείνη έκανε τα πάντα για να τον αντιγράψει; Don't get me wrong, αλλά μετά από αρκετές ακροάσεις, ένιωσα το δίσκο να με πνίγει με την υπερβάλλουσα φιλοδοξία του. Και να σκεφτεί κανείς ότι άκουσα τη μονή εκδοχή του, το Selections from the Album Leave Your Sleep, που έχει 16 τραγούδια, κι όχι το διπλό άλμπουμ με τα 26. Ας κάνουμε δύο λίστες με τα υπέρ και τα κατά:
Υπέρ:
Η φωνή της Natalie: έχει ωριμάσει σχετικά, ακούγεται πιο βαθιά και πλούσια από τα χρόνια των 10000 Maniacs.
Η ποικιλία των ενορχηστρώσεων: είναι γοητευτικός κι ενδιαφέρων ένας τόσο μεγάλος εκλεκτισμός - jazzy, blues, New Orleans jazz, bluegrass, Cajun, reggae, ένα-δυο βαλσάκια και κάτι ψιλά που τα ξεχνάω τώρα.
Οι στίχοι: είναι εξαιρετικής ποιότητας, γεμάτοι χρώματα και μυρωδιές άλλων εποχών` ένα μικρό παράδειγμα της ατμόσφαιρας:
"Calico Pie / The little Birds fly /Down to the calico tree,
Their wings were blue /And they sang 'Tilly-loo!'
Till away they flew,- And they never came back to me!"
Πρόκειται, άλλωστε, για ποιήματα των Robert Louis Stevenson, Ogden Nash, Robert Graves, Christina Rossetti, κλπ.
Κατά:
Η φωνή της Natalie: όσον κι αν έχει ωριμάσει, μερικές φορές παραείναι παιδική και περιορισμένης εμβέλειας - ακόμα και για "παιδικό" δίσκο. Εκείνο το ρημάδι το μανταλάκι στη μύτη...
Η ποικιλία των ενορχηστρώσεων: ακόμα κι εγώ που θεωρώ τον εαυτό μου "πολυσυλλεκτικό" ακροατή, ζαλίστηκα και σάστισα με όλες αυτές τις εναλλαγές ύφους, οργάνων και μουσικών ιδιωμάτων. Το αποτέλεσμα έχει μια ανομοιογένεια που κουράζει.
Οι στίχοι: ωραίοι, δεν λέω, και παρά την παιδικότητά τους, εμπεριέχουν μερικές πιο ενήλικες, τολμηρές αναφορές. Αλλά προέρχονται από μια αγγλοσαξονική παράδοση ξένη σε μας, άρα χάνουμε τις πολλαπλές αναφορές και το "κλείσιμο" του ματιού που εισπράττει ο αμερικανός ή ο βρετανός ακροατής.
Τα κομμάτια που ξεχωρίζουν είναι το εισαγωγικό Nursery Rhythm of Innocence and Experience, ένα μαγευτικό κομμάτι με παραδοσιακή κελτική μουσική ατμόσφαιρα` το Equestrienne, με τα υπέροχα έγχορδα` το κεφάτο cajun, Calico Pie` το bluesy, Peppery Man` το βαλσάκι The Sleepy Giant που κάθε άλλο παρά ανάλαφρο αποδεικνύεται. Κι αν έλειπε εκείνο το Dancing Bear που μοιάζει βγαλμένο από το Βιολιστή στη Στέγη, δεν θα είχα καμία αντίρρηση.
Έξι χρόνια χρειάστηκε να γίνει αυτός ο δίσκος. Δεν υπάρχει ούτε ένα συνθεσάιζερ για δείγμα. Πολλές ηχογραφήσεις έγιναν σε χώρους όπως παλιές εκκλησίες. Όλα δείχνουν ότι χύθηκε πολύς ιδρώτας και καταναλώθηκε πολλή φαιά ουσία στο συνολικό αποτέλεσμα. Γιατί όλος αυτός ο υπερθετικός βαθμός δεν με πείθει;
