Έβγαλαν καινούργιο δίσκο οι Nits! Να χαρώ ή να συνοφρυωθώ; Να αρχίσω να αραδιάζω αναμνήσεις (τότε που έπαιξαν στο Ρόδον και στο Λυκαβηττό, τότε που πρωτάκουσα το "Adieu sweet banhoff" και το "Nescio"), ή να θυμηθώ το εικοσάρι που έκλαιγα, όταν αγόρασα το Doing the Dishes; Μετά από 40 χρόνια σχεδόν και 25 άλμπουμ, τι μπορώ να περιμένω;
Από την άλλη, όμως, οι Nits δεν γίνεται να μπουν στην ίδια ζυγαριά με τα υπόλοιπα pop συγκροτήματα (όπως ήταν τραγικό λάθος της εγχώριας Columbia να διαφημίζει κάποτε ως rock τους Χάνομαι Γιατί Ρεμβάζω - συγγνώμη για την άσχετη αναφορά). Τους Nits τους κρίνει κανείς περισσότερο με εικαστικούς/ποιητικούς όρους, παρά με αμιγώς μουσικούς.
Καταλήγω ότι όταν κρατάς μικρό καλάθι, κάτι βρίσκεις να μαζέψεις. Κυρίως όταν έχεις ιδιαίτερη αδυναμία σ' αυτούς τους έντεχνους Ολλανδούς με τις εσωστρεφείς συνθέσεις, τις αναφορές σε ζωγράφους και περιπλανήσεις σε άλλες χώρες. Στο Malpensa (που μπορεί να είναι ο τίτλος του αεροδρομίου του Μιλάνου ή αναφορά στη ρήση "honi soit qui mal y pense"), οι τρεις πλέον Nits έχουν δουλέψει και ομογενοποιήσει πολλές αναφορές, όπως λούπες από την electronica και jazz ηχοχρώματα, ο Henk Hofstede έχει πειραματιστεί με πολλαπλές ηχογραφήσεις των φωνητικών του, ο Robert Jan Stieps (παλιό μέλος των Golden Earring) κάνει θαύματα στα κήμπορντς. Εξίσου εντυπωσιακός ο περκασιονίστας Rob Kloet.
Χωρίς να λέει κάτι που δεν έχουμε ξανακούσει, το Malpensa μας γλυκαίνει με τη χαρακτηριστική γοητευτική μελαγχολία των Κάτω Χωρών, διαποτισμένο όπως είναι από την υγρασία και τη θλίψη τους, με τις ήρεμες μελωδίες που ντύνουν τα στιχουργικά σκίτσα του Henk. Είναι η επιτομή της Μελαγχολίας της Φλάνδρας (για να παραφράσω τον τίτλο γνωστού βιβλίου).
Τα κομμάτια με τα οποία γεμίζω το καλάθι μου είναι το "Minus second floor", το "Thing thing" και το "Love Locks", φυσικά, στο οποίο ο Henk ανακατεύει δεξιοτεχνικά τις εικόνες των ερωτευμένων (που πετούν τα κλειδιά από χρωματιστές κλειδαριές στα ποτάμια, εν είδει όρκου αιώνιας πίστεως), την αυτοκτονία ενός νεαρού στην Ελβετία και τον διαβόητο Μαύρο Πρίγκιπα (που έκανε το γύρο του Παρισιού με μηχανή το 1989).
Εντούτοις, το τραγούδι που ξεχωρίζει από το συγκεκριμένο (και πολλούς παλιότερους δίσκους τους) είναι το "Bad Government and its Effects on Town and Country", στο οποίο ο Henk με αφορμή δύο τοιχογραφίες του 14ου αιώνα στη Σιένα, (έργο του ιταλού ζωγράφου Λορεντζέτι), παραλληλίζει τη θεματολογία τους με τη σημερινή πολιτική κρίση στην Ολλανδία. Με οκτάλεπτη διάρκεια και εντυπωσιακά ethnic κρουστά στην εισαγωγή, το κομμάτι ξεδιπλώνεται σαν jazz αυτοσχεδιασμός, αφήνοντας περιθώρια στα κήμπορντς να δημιουργήσουν μια εντυπωσιακή "progressive" αναφορά. Ένα έξοχο σόλο τρομπέτας συνδιαλέγεται με τα κήμπορντς, τονίζοντας την ερώτηση του Henk: "Where is your love, your love is gone, I cannot find it anymore /... where is my country, my country's gone, I cannot find it anymore".
Ο δίσκος δεν περιέχει: οργή, απελπισία, σπαραγμό, άρνηση, προτροπή σε ανταρσία. Δεν ενδείκνυται για σάουντρακ καμιάς εξέγερσης. Σας προειδοποίησα.