Μουσική για τσίρκο
Το τσίρκο θα μπορούσε να το δει κανείς ως ένα θέατρο με πιο χαλαρούς "αλήτικους" κανόνες. Κάπως έτσι και τη μουσική γι' αυτό; Του Αναστάσιου Μπαμπατζιά
Αυτή είναι η τελευταία μουσική τοποθέτηση του Περσέα Ρίζου. Δεν γνωρίζω αν αυτό είναι το κανονικό του όνομα ή αν είναι ψευδώνυμο πάντως μια χαρά του κάθεται από αισθητικής άποψης σε όλα όσα κάνει.
Ο Περσέας Ρίζος είναι ένας άνθρωπος που κατανοεί ότι ο καλλιτέχνης δεν είναι μόνο ζωγράφος ή μόνο μουσικός ή μόνο οτιδήποτε άλλο. Ο καλλιτέχνης αναγνωρίζει και αντιλαμβάνεται την τέχνη ως ένα σύνολο και έτσι δεν μπορεί παρά να έχει άποψη για όλες τις υποδιαιρέσεις της. Είτε πρακτικά είτε θεωρητικά.
Τον γνωρίζω από τα κοινωνικά μέσα ως ζωγράφο και μάλιστα ζωγράφο ιδιαίτερα παραγωγικό και εκφραστικό. Ακούγοντας λοιπόν τη μουσική του παρατήρησα ότι είναι εντελώς συμβατή (δηλαδή ακριβώς το ίδιο πράγμα) με τη ζωγραφική του. Και είναι πολύ καλή.
Ξεκινώντας από τον τίτλο «Μουσική για τσίρκο», μπορούμε να πούμε ότι είναι ένας τίτλος απολύτως κυριολεκτικός. Δηλαδή όλος ο δίσκος μοιάζει με σάουντρακ για ένα εντελώς κανονικό τσίρκο, από αυτά που κουβαλάνε μια ιδιαίτερη απόκοσμη ατμόσφαιρα θεατρικής «αλητείας». Ατμόσφαιρα σκοτεινή αν και πολύχρωμη ταυτόχρονα. Μια θεατρικότητα δηλαδή του δρόμου, των κλοσάρ και των αποσυνάγωγων της κοινωνίας. Μια θεατρικότητα ηχητικής φύσεως σαν παράσταση φαντασμάτων ντανταϊστών καλλιτεχνών. Μουσική του παραληρήματος από την βικτοριανή εποχή, παιγμένη όμως σήμερα μέσω ενός παρελθοντικού οράματος με ηλεκτρισμό και σαξόφωνα. Ούτε οι Tuxedomoon να ήταν.
Θα μπορούσε να είναι μια μουσική καμπαρέ, όμως ο Περσέας κουβαλά πολλές αποσκευές που δεν περιέχουν άχρηστα πράγματα. Τα χρησιμοποιεί όλα με γνώση και θέρμη. Έχει το dada που υπονόησα παραπάνω, έχει και το αμερικανικό no wave που είναι το dada σε μορφή rock αρκετές δεκαετίες μετά. Aκόμα και οι Residents είναι εδώ.
Την πρώτη φορά που το άκουσα και ενώ εξεπλάγην πολύ θετικά, κάπου διέκρινα ανάμεσα στα διάφορα μουρλά εφέ, ηλεκτρονικά και μη, που δημιουργούν μια ατμόσφαιρα μεταμεσονύκτια και σχεδόν δαιμονική, μια νύξη από τη σπουδαία μπάντα του John Lurie, τους Lounge Lizards, ίσως κυρίως στο κομμάτι «Κλόουν». Μετά βέβαια στα πιο μετρονομημένα και γρήγορα κομμάτια το σαξόφωνο γίνεται και αυτό οργιώδες και στέκει δίπλα στα φωνητικά (με ελληνικούς στίχους) που και αυτά συνδράμουν στο διονυσιακό του πράγματος.
Μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα σύνολο μουσικών κομματιών πολύ λειτουργικών, σύντομων και γεμάτων που μπορείς να τα ακούσεις μονορούφι και να τα ξανακούσεις. Πέτυχε λοιπόν αυτό το δύσκολο στοίχημα της συγκόλλησης τόσων πολλών στοιχείων που χωρίς φόβο διαλέγει από τις επιρροές του ο Περσέας και τα συνθέτει σε έναν νέο -δικό του- έργο. Παρόμοιο όπως είπαμε με τα κολλάζ της εικαστικής του πλευράς.