EXTREEMIZMS early & late
Είχα μάθει για τον Philip Corner πριν αρκετά χρόνια από το αγγλικό περιοδικό για τη σύγχρονη μουσική Wire. O Philip είναι ένας από αυτούς τους μουρλούς συνθέτες του 20ου αιώνα (και του 21ου) όπως ο John Cage, οι μινιμαλιστές και διάφοροι άλλοι πειραματιστές, με πολλαπλούς τρόπους ενδιαφέροντες, οι οποίοι είτε το επεδίωξαν είτε όχι, συνεισέφεραν σε μια κάποιου τύπου αλλαγή της μουσικής (εδώ βέβαια ανοίγει ένα μεγάλο και σοβαρό ζήτημα, αλλά δεν είναι της παρούσης). Αυτό το έκαναν κυρίως έχοντας μια ιδιαιτέρως ανεπτυγμένη περιέργεια η οποία τους ωθούσε διαρκώς να τραβάνε τα πράγματα στα άκρα, να προσπαθούν να εντοπίσουν παράδοξους τρόπους, ανήκουστους παλαιότερα, με τους οποίους η ποιητική, η πνευματική ένταση της μουσικής θα ανέβλυζε από τις χορδές της φαντασίας, της εκκεντρικότητας, ακόμα και της επιστήμης.
‘Εξτρεμισμοί’ λοιπόν ο τίτλος του τελευταίου δίσκου του Philip. Aν και δυσκολεύομαι λίγο να καταλάβω τι θα πει εξτρεμισμός στη μουσική σήμερα (αφού δύσκολα κάτι μπορεί να είναι ακραίο, να μας σοκάρει ή να μας προκαλέσει έκπληξη … τόσα που έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε φυσικό είναι), δε με πειράζει καθόλου, τόσο υπέροχα που έχει γραφτεί με αυτά τα χρωματιστά γράμματα στο καταπληκτικά σχεδιασμένο εξώφυλλο η λέξη ‘Extreemizms’.
Συνθέσεις από τη δεκαετία του ‘50, από τις πρώτες του δηλαδή, κονταροχτυπιούνται επί ίσοις όροις με τις τελευταίες του από το 2015-16. Προσωπικά, αν και όλος ο δίσκος περιέχει υπέροχη μουσική, προτιμώ τις καινούριες συνθέσεις. Μου δημιουργούν μια αίσθηση κατεπείγοντος, σαν να επιδιώκουν να πουν τα πράγματα γρήγορα (όχι απαραίτητα κυριολεκτικά γρήγορα), σταράτα. Δεν υπάρχει πια χρόνος για χασομέρι και ενατένηση, ούτε για αναλύσεις φιλοσοφικές πάνω στην ακατέργαστη γοητεία της αναποφασιστικότητας. Τα πράγματα πρέπει να είναι καίρια, δυναμικά και έντονα. Υπάρχουν (ανάμεσα σε άλλα) τρία κομμάτια μικρής και πολύ μικρής διάρκειας τα οποία λειτουργούν ως μικρές φράσεις, σαν δηλώσεις μονολεκτικές μιας πολυσήμαντης απόφασης.
Το πιο δυνατό όμως σημείο του δίσκου είναι η σύνθεση «2 Extreemizms», ένας περίπου δεκαπεντάλεπτος κεραυνός εν αιθρία. Το κομμάτι αυτό ξεκινάει ως ένας φαινομενικά μονότονος βόμβος. Λέω φαινομενικά γιατί και εδώ, όπως και σε κάθε μουσική που αξίζει το χρόνο μας, τίποτα δεν είναι επιφανειακό. Ο βόμβος αυτός εκτός από το γεγονός ότι από μόνος του δημιουργεί μια ατμόσφαιρα και ορίζει ένα αίσθημα με το βάθος και την πυκνότητά του, οδηγεί μετά από αρκετά λεπτά σε ένα ξέσπασμα πρωτοφανούς δύναμης. Αυτό το ξέσπασμα εμφανίζεται εξαιρετικά απότομα δημιουργώντας μια απίστευτη αντίθεση μέσα στη σύνθεση και διεγείρει τα νευρικά μας κύτταρα. Από την μινιμαλιστική, σχεδόν τελετουργική μονοτονία (που τελικά είναι απαραίτητη για να έχει ουσιαστικό νόημα η συνέχεια) περνάμε σε έναν σχεδόν βιασμό των εγχόρδων με απότομες και σύντομες δοξαριές οι οποίες σχεδόν γδέρνουν την ακοή και συνοδεύονται από κοφτές κραυγές και στριγκλιές από τους μουσικούς, τοποθετημένες όμως σε καίριες θέσεις, ακριβώς εκεί που πρέπει για να εξυπηρετηθεί ο ρυθμός.
Η Silvia Tarozzi παίζει βιολί, η Deborah Walker παίζει τσέλο, ο ίδιος ο Philip Corner παίζει πιάνο και ο Rhodri Davies συνεισφέρει με την άρπα και οι τέσσερις μαζί είναι υπεύθυνοι για έναν από τους πιο απολαυστικούς (αν είσαι συνηθισμένος στην παράκρουση και στο εξερευνητικό πνεύμα της κλασικής μουσικής του 20ού αιώνα) δίσκους του είδους.
