Eastern Medicine, Western Illness

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού υπάρχουν αυτιά με σοβαρή ενημέρωση πάνω στις underground διαδρομές του σύγχρονου χιπ χοπ, τα οποία δεν έχουν όμως ανοχή για αγγλικά που δεν ηχούν όπως «πρέπει» στο ραπάρισμα –βρίσκονται δηλαδή εκτός του στανταρισμένου φάσματος αγγλοαμερικανικών προφορών.

Με τις Η.Π.Α. τώρα να παραμένουν ένας αρκετά μακρινός κόσμος (όσο «κοντινές» κι αν τείνουμε ενίοτε να τις θεωρούμε), προσπαθώ να κατανοήσω όσους ενοχλήθηκαν με το "Dragon Town" στην έναρξη του νέου δίσκου του Preservation, νιώθοντας έως και αποστροφή για το πώς πατάνε τα κινεζοαγγλικά του συμμετέχοντα ράπερ Young Queenz στους ρυθμούς. Παθαίνουν άραγε στην υπερβολή ό,τι παθαίναμε παλιότερα κι εμείς, ακούγοντας τη Milva να τραγουδά «για παραμάνα στον ώμο κρυσή τον ήλιο πήρα»; Μήπως χάνουν έτσι τη θεμελιώδη αίσθηση περιπέτειας στην οποία καλεί το Eastern Medicine, Western Illness;

Για τα δικά μου πάντως αυτιά το "Dragon Town" συνιστά ιδανική εισαγωγή, θέτοντας το σκηνικό του άλμπουμ όπως ακριβώς θα έκανε κι ένα καλό κινηματογραφικό τρέιλερ: το χρησιμοποιούμενο sample αναγγέλλει ότι βρισκόμαστε στο Χονγκ Κονγκ, το οποίο μας παρουσιάζεται ως τόπος περιπέτειας και ερωτισμού. Και είναι ακριβώς εκεί που πατάει το θυμωμένο γρέζι του (ντόπιου) Young Queenz, επιβεβαιώνοντας το Χονγκ Κονγκ ως «big city of dreams», αλλά κι ενισχύοντας μια αίσθηση καρτουνίστικου κινδύνου βγαλμένη από ταινία με τον Bruce Lee. Δεν είναι μάλιστα τυχαία η συμμετρία που δημιουργείται με το "Mouth Of A River" στο κλείσιμο του δίσκου, όπου κυριαρχεί η θαυμάσια φωνή της Michelle Siu –άλλο ένα τέκνο του Χονγκ Κονγκ– η οποία κυκλώνει έτσι το κεντρικό θέμα, αφήνοντας συνάμα και μια νέα σινεματική εντύπωση (τύπου end credits).

Ο ίδιος ο Preservation χτίζει εντωμεταξύ το κλίμα ψηφίδα-ψηφίδα ή καλύτερα sample-sample, αντανακλώντας τα χρόνια που άφησε στην άκρη τον ρόλο του boom bap DJ/συνεργάτη με τον οποίον έγινε «όνομα» στο πλευρό του Mos Def, του RZA ή του Τζιμ Τζάρμους, προκειμένου να ακολουθήσει τη γυναίκα του στο Χονγκ Κονγκ· βρίσκοντας εκεί μια καινούρια διαδρομή στα γεμάτα με «εξωτικά» βινύλια δισκοπωλεία του Καουλούν. Δεν μπόρεσα δυστυχώς να εντοπίσω κάποια λίστα με τα δείγματα που έχει χρησιμοποιήσει (υπάρχει μόνο μια φωτογραφία, η οποία τον απαθανατίζει με ένα βινύλιο της Wong Shiau Chuen στο χέρι), πάντως περισσότερη σημασία έχει ο κεντημένος σταυροβελονιά καμβάς που φτιάχνει με όλα αυτά: διάλογοι και αποσπάσματα από αναγγελίες που θυμίζουν ταραντινικά soundtrack, μορρικονικά περάσματα, μια διαρκής εσάνς Άπω Ανατολής και μελωδίες βγαλμένες λες από Εκείνο το Καλοκαίρι με Λάκη Κομνηνό, αλλά σε κινέζικο αντίστοιχο.

Εξαιρουμένου του Young Queenz και της Michelle Siu, στον καμβά αυτόν πατούν 11 Αμερικανοί ράπερ, εκπροσωπώντας το underground της ανατολικής Ακτής των Η.Π.Α.. Κι εδώ υπάρχει αρκετό περιθώριο για γκρίνιες, καθώς φαινομενικά δεν στέκουν όλοι στο ίδιο επίπεδο. Εντούτοις η πρώτη εντύπωση κρίνεται παραπλανητική, γιατί πιο ενδελεχείς ακροάσεις αποκαλύπτουν έναν κεντρικά σχεδιασμένο κόσμο, όπου κάθε συμμετέχοντας καλείται να υπηρετήσει έναν ρόλο.

Αποσπασματικά, δηλαδή, ίσως σταθείς στον Your Old Droog, ο οποίος δίνει ρέστα στο "Correspodence" πάνω σε ένα καταπληκτικό sample· ή στη σόλο στιγμή του Mach-Hommy, που επιστρατεύει ακόμα και γαλλικές ρίμες για να βάλει φουλ δύναμη πυρός στο "I-78/Capillaries". Συνολικά, όμως, βγάζει τελικά νόημα ακόμα και ο αναστοχαστικά ήσυχος Ka έτσι όπως τοποθετείται αντιστικτικά σε ένα παραδοσιακό κινέζικο φλάουτο ("A Cure For The Common"), αλλά και ο φιλοσοφημένα δυσοίωνος Grande Marshall ("A Scholar's Rock"). Πόσο μάλλον ο αναμενόμενα στιβαρός Roc Marciano στο "Medicine Drawer" ή ο αφοπλιστικά ωμός Tree στο "Money In The Wild".

Εδώ και σχεδόν 600 λέξεις, βέβαια, αποφεύγουμε ένα πιο ακανθώδες ζήτημα, που δείχνει να βρίσκεται έμμεσα παντού εφόσον ο ίδιος ο τίτλος του δίσκου θέτει ενώπιόν μας το παλιό δίλημμα Δύση και Ανατολή, υπονοώντας μάλιστα ότι η Δύση νοσεί. Και πράγματι, ορισμένοι βιάστηκαν να πηδήξουν στην υπερταχεία των εύκολων συμπερασμάτων –του είδους που θα «αγοράσει» εύκολα στην Αμερική o καλοζωισμένος φιλελεύθερος ο οποίος ψηφίζει Δημοκρατικούς: το άλμπουμ θεωρήθηκε ότι αντανακλά την παγκόσμια υγειονομική ανησυχία που πυροδότησε ο κορωνοϊός με σημείο μηδέν την Κίνα, αλλά και την πάλη των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ κατά του κινέζικου δεσποτισμού. Η οποία γεφυρώνεται τόσο με τον αγώνα του Black Lives Matter κινήματος κόντρα στην Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ, όσο και με μια γενικότερη εναντίωση στο παλιό δεινό του οριενταλισμού.

Όλα αυτά ακούγονται πολύ ωραία και «βαθιά», ωστόσο δεν τα στηρίζουν  ούτε οι στίχοι, ούτε και οι σχετικές συνεντεύξεις του Preservation –που ευθέως ομολογεί ότι δεν είχε κανένα γκραν κόνσεπτ και ότι μερικά πράγματα απλώς έτυχε και συνέπεσαν. Χωρίς βέβαια κάτι τέτοιο να σημαίνει ότι δεν θίγονται ενδιαφέροντα πράγματα σε επίπεδο λόγου: «these cops killing niggas out here like it's the rapture» ριμάρει ο Grande Marshall στο "A Scholar's Rock", ενώ ο Navy Blue μιλάει για τη «γενοκτονία στο Νταρφούρ» ("North Bridge") και ο Billy Woods ραπάρει για την αποικιοκρατία και την πρόσφατη επέκταση των πολιτικών συμφερόντων στο Διάστημα ("Lemon Rinds").

Μαζί με τέτοια σημεία, ωστόσο, έχεις και πληθώρα άλλων, στα οποία οι συμμετέχοντες παίζουν απλά το γνώριμο παιχνίδι της χιπ χοπ περηφανο-αλαζονείας: «now I'm reborn like Tom Hanks in the Cloud Atlas», ακούμε τον Nickelus F. να λέει στο "Wan Chai", ενώ ο Roc Marciano κομπάζει για τα σνίκερς Valentino του και για το πώς το άγαλμά του βρέθηκε στην Ελλάδα ("Medicine Drawer"). Αξίζει μάλιστα να πούμε ότι η χώρα μας φιγουράρει δύο φορές στο άλμπουμ, αφού έχουμε και τον AG να διακηρύσσει στο "Children Of Never" ότι το εκτόπισμά του απλώνεται από την Ιαπωνία ως τη νότια Ελλάδα. 

Δεν χρειάζεται πάντως να ψάχνει κανείς πολιτικώς ορθά στηρίγματα με ανέξοδα προοδευτικό πρόσημο για να εκτιμήσει το Eastern Medicine, Western Illness ως ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ της φετινής (χιπ χοπ, μα όχι μόνο) παραγωγής. Με τον δε Preservation να έχει εκμεταλλευτεί τα χρόνια του στο Χονγκ Κονγκ για ενδελεχές digging σε μικρά βινυλιάδικα της Ταϊλάνδης, της Καμπότζης και της Ινδονησίας, δεν αποκλείεται να μας περιμένει κάποια αναλόγως ποιοτική συνέχεια.

Bandcamp