τὰ ἀμφότερα ἓν/two into one
Ένα μουσικό όργανο θέτει εκ φύσεως περιορισμούς στους παραγόμενους ήχους. Ο ρόλος των μουσικών είναι να τους εξερευνούν, ενίοτε και να τους υπερβαίνουν. Του Αναστάσιου Μπαμπατζιά
Μια πολύ σημαντική συνεργασία. Ο συνθέτης/αυτοσχεδιαστής/πιανίστας Reinhold Friedl και μέλος των Zeitkratzer, ενός εκ των καλυτέρων συνόλων στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή και o συνθέτης/διαχειριστής διάφανων ηχητικών πνευμάτων Κωστής Δρυγιανάκης από τον Βόλο. Καθόλου περίεργο. Σκέφτονται τη μουσική με πολύ παρόμοιο τρόπο αυτοί οι δύο.
Ο Reinhold Friedl επισκέφτηκε τον Βόλο όπου και έγινε η ηχογράφηση του παιξίματός του στο πιάνο σε διάφορες φάσεις, το καλοκαίρι του 2021. Από τότε και μέχρι το 2023 ο Δρυγιανάκης πήρε αυτές τις ηχογραφήσεις και τις επεξεργάστηκε με τον δικό του μοναδικό τρόπο δημιουργώντας αυτό το μουσικό έργο που ακούμε εδώ.
Γενικότερα ο Δρυγιανάκης διαχειρίζεται τον ήχο με ένα τρόπο πολύ ιδιαίτερο, δικό του. Δεν εννοώ από άποψη τεχνικής και ευρεσιτεχνίας. Εννοώ ότι κάνει τους ήχους δικούς του, σαν να γεννιούνται μέσα στο κεφάλι του, σαν να μην υπήρξαν ξανά πουθενά στο παρελθόν. Και ενυπάρχει μέσα σε αυτούς μια ισχυρή (δηλαδή προβάλλεται σε πρώτο επίπεδο) αλλά και λεπτή πνευματικότητα. Η μουσική του είναι ζωντανή. Είχα την τύχη μια φορά να την παρακολουθήσω και σε ένα λάιβ και πράγματι δεν με άφησε να απομακρυνθώ, να χαθεί το μυαλό μου σε άλλες σκέψεις ή κόσμους άσχετους με αυτήν. Είναι κόσμοι ολόκληροι το ίδιο το έργο του Δρυγιανάκη. Και ήταν τολμώ να πω κάπως μαγικό το συμβάν. Η μουσική απλωνόταν στο χώρο διακριτικά αλλά κυριαρχούσε με τον τρόπο της. Αυτό κάνει ένας καλός μουσικός. Δημιουργεί παράξενες καταστάσεις στο χώρο. Τον ενεργοποιεί. Ότι άλλο κι αν συμβαίνει μέσα στον χώρο αυτό.
Με τον δίσκο των δύο κυρίων εδώ, σίγουρα ο μεταφυσικός χώρος (και ο πραγματικός του δωματίου σου) ενεργοποιείται. Ποικιλοτρόπως. Υπάρχουν περιοχές πολύ έντονες, όπως τα πρώτα λεπτά για παράδειγμα που προσεγγίζουν το noise, και υπάρχουν και περιοχές πάρα πολύ «ελάχιστες», με την έννοια ότι χρησιμοποιούνται ελάχιστα πράγματα που ακούγονται πολύ ήπια και αργά. Στα όρια της ανυπαρξίας. Υπάρχουν και όλα τα ενδιάμεσα. Σε ένα κομμάτι μιας ώρας (συνηθισμένη συνθήκη για τον Δρυγιανάκη), άλλοτε βρίσκεσαι περικυκλωμένος από ηλεκτρονικούς βόμβους που μοιάζουν με σμάρια εντόμων ή νερά που τρέχουν και σκάνε, άλλοτε αναγνωρίζεις την ειδική διασπορά των ήχων στον ελεύθερο αυτοσχεδιασμό, άλλοτε ακούς καθαρά το πιάνο αργό και μόνο σαν σε αφαιρετική ατονική σύνθεση. Όλα αυτά συνδέονται. Και δημιουργούν το έργο και την βαθιά πνευματικότητά του.
Τα λέει πολύ ωραία και ο μητροπολίτης Δημητριάδος Ιγνάτιος ο οποίος ενδιαφέρθηκε για τη φάση, παρακολούθησε ζωντανά τους δύο μουσικούς και έγραψε ένα σημείωμα για την έκδοση. Βρίσκει το αποτέλεσμα ελεύθερο, τολμηρό αλλά και εμποτισμένο με αρετή. Τρία χαρακτηριστικά που οδηγούν σε αληθινή αυθεντικότητα και ομορφιά. Είναι τουλάχιστον πολύ ενδιαφέρον να βλέπεις έναν εκπρόσωπο της εκκλησίας να εκφράζεται όχι μόνο θετικά για αυτά τα πράγματα αλλά και με θέρμη. Δεν έχει καθόλου άδικο. «τὰ ἀμφότερα ἓν» είναι ένα πνευματικό επίτευγμα.