Στην είδηση ότι ροκάς τρίτης ηλικίας έβγαλε καινούριο δίσκο (Van Morrison ή Neil Young ας πούμε, που αμφότεροι γεννήθηκαν το 1945, ίδια χρονιά με το Robert Wyatt) οι συνομήλικοί τους και συνοδοιπόροι επίδοξοι ακροατές απαντούν προκαταβολικά: άντε να ακούσουμε και κάτι της προκοπής. Οι νεότεροι που είναι και περισσότεροι, προκαταβολικά επίσης: ωχ, πάλι; Και η προκατάληψη και των δυο παρατάξεων είναι τέτοιου βαθμού, που οι πιθανότητες αλλαγής γνώμης μετά την ακρόαση είναι απειροελάχιστες. Η περίπτωση του Wyatt είναι ελαφρώς διαφορετική, από τη μια γιατί οι κυκλοφορίες του είναι πιο σπάνιες και από την άλλη γιατί ακόμη και στα 60και δε θεωρείται ακριβώς συντηρητικός. Ίσως και γιατί δεν είχε ποτέ την εμπορική απήχηση άλλων "μεγάλων". Κι όμως η προκατάληψη (θετική ή αρνητική) υπάρχει. Φανταστείτε ότι εμένα, περιμένοντας υποσυνείδητα κάτι μάλλον ακαδημαϊκό ή περίεργο, μου είχε κολλήσει ότι ο τίτλος ήταν 'Comicoptera', κάτι σαν κολεόπτερα ή λεπιδόπτερα δηλαδή. Και αφορμές για γκρίνια βρίσκει κανείς πάντοτε...
To 'Cuckooland' αποτελούνταν από 2 πράξεις τα 'neither here' and 'not there'. Το 'Comicopera', χωρίζεται σε 3, 'Lost In Noise', 'The Here And The Now' και 'Away With The Fairies'. Ο επόμενος δίσκος σε πόσες πράξεις θα είναι;
Ανοησίες, η 'Comicopera' ίσως είναι ο πιο 'εύκολος' δίσκος που έχει φτιάξει ποτέ ο Wyatt. Είναι προσωπικός και εγκάρδιος, και υπάρχουν στιγμές που ακούγεται σχεδόν αυτοβιογραφικός. Με jazz περισσότερο παραδοσιακή από όσο μας έχει συνηθίσει, λίγο τρίτο κόσμο (ethnic δηλαδή) και pop όχι ακριβώς για διανοούμενους. Ειδικά στα πρώτα τραγούδια του δίσκου, το 'Stay Tuned' της Anja Garbarek, το 'Just as You Are' (που θα μπορούσε να είναι το hit του δίσκου) τραγουδισμένο ντουέτο με τη βραζιλιάνα Monica Vasconcelos και το 'You You' δείχνει να βρίσκει μια πολύ καλή pop-jazz συνταγή, χωρίς να απομακρύνεται από αυτό που θεωρείται προσωπικός του ήχος και που άλλωστε δεν είναι και τόσο περιορισμένο.
Ωραιότατο οργανικό προϊόν, με πιθανή προέλευση από την Καραϊβική το 'On The Town Square' με τα στολίδια και τα μπιχλιμπίδια του. Ο Robert Wyatt παίζει κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης ένα σωρό όργανα, ως συνήθως, χωρίς ποτέ να παριστάνει το δεξιοτέχνη ή κάτι τέτοιο, με την τρομπέτα να μοιάζει προέκταση της φωνής του.
Εντάξει, σπουδαίο το 'Rock Bottom', αλλά δεν είναι και λίγοι αυτοί που σημεία σαν το 'Little Red Riding Hood Hit The Road' τους έσπαγαν τα νεύρα. Μήπως να αποφύγουν καλού κακού την "κωμικόπερα";
Ε, κάνα δυο φορές το πολύ θα πατήσουν το skip. Η μια σχεδόν σίγουρα θα είναι στο 'Out Of The Blue'. Αυτοί που μάλλον θα απογοητευτούν, είναι όσοι ψάχνουν στον ήχο του 'Comicopera' για πειράματα και επαναστάσεις.
Μαζί με το 'Aural Guerrilla' του 1988 θυμάμαι οι Ex έδιναν μια αφίσα με τον Che Guevara, όπου έγραφαν "Once a symbol of revolution, now a designer monument to mass marketing. Beware, revolution sells". Στο 'Ruth Is Stranger Than Richard' του 1975 ο Wyatt έκλεινε με το 'Song For Che'. Η επανάσταση φυσικά συνέχισε να πουλάει όλο και περισσότερο Che. Και ο Wyatt επανέρχεται το 2007 με το 'Hasta Siempre Comandante'.
Ε, τι να κάνουμε, εδώ κυριλέ εστιατόρια, χουλιγκάνια, βότκες, τεκίλες, απορρυπαντικά και δεν ξέρω τι άλλο πουλάνε Che με το κιλό, τουλάχιστον ο "συνεπής κομουνιστής" Robert Wyatt πιστεύω ότι συγκινείται στα αλήθεια. Κάτι που μου θυμίζει μια όχι και εντελώς άσχετη ιστορία από φετινό κινηματογραφικό αφιέρωμα στον Che Guevara. Κατά τις απογευματινές ώρες το παρακολουθούσαν τακτικά (και αποκλειστικά) μια φίλη και 3-4 γερόντια. Όταν τους ρώτησε "αύριο θα έρθετε;" απάντησαν "Τι λες; Αφού αύριο απόγευμα έχει ομιλία η Παπαρήγα".
Στο 'Away with the Fairies', τελευταίο από τα τρία μέρη του δίσκου, ο Wyatt αποποιείται την αγγλική αηδιασμένος από την πολιτική της χώρας του. "You've planted your everlasting hatred in my heart", είναι τα τελευταία αγγλικά που τραγουδάει, πέρα από κάτι ακατάληπτα που ακούγονται αργότερα. Ίσως και να πρόκειται για χοντροκομμένο συμβολισμό και σίγουρα τα ισπανικά και τα ιταλικά δεν δείχνουν να είναι και το φόρτε του. Πάντως, τραγουδάει με το ίδιο πάθος για τα προσωπικά και τα πολιτικά θέματα, είναι ειλικρινής, ίσως λίγο "κολλημένος" αλλά και ανοιχτό πνεύμα. Όχι μόνο στα λόγια, φαίνεται και στις συνεργασίες του και στο πώς ειρωνεύεται και διακωμωδεί τον ίδιο τον εαυτό του. Τον προτιμώ από τα πήγαινε-έλα του Μίκη, του Σαββόπουλου και άλλων προοδευτικών δυνάμεων.
Οι Brian Eno, Paul Weller, Phil Manzanera κ.λπ. με τους οποίους συνεργάζεται και πάλι είναι σύντροφοί του; Σαν τους Τσακνή, Μαχαιρίτσα, Παπακωνσταντίνου του ελληνόφωνου ροκ;
Για τον Paul Weller τα έλεγε ωραία ο Κάζης... "αν δεν ήταν τόσο mod στα 20, τόσο κοσμοπολίτης στα 30, και δεν κατέληγε τόσο χίππι στα 40 του"... οπότε πού ξέρεις μπορεί να έγινε "κόκκινος" στα 50. Για τους υπόλοιπους δεν ξέρω. Πάντως οι Ιταλοί CSI (Consorzio Suonatori Indipendenti), που έγραψαν το 'Del Mondo' παλιότερα ονομάζονταν CCCP.
Αν δεν είστε αφοσιωμένος οπαδός των ένδοξων γερόντων που βγάζουν ακόμα δίσκους, δεν θα σας αρέσουν τα καινούργια τους, αν δεν είστε οπαδός του Robert Wyatt, το 'Comicopera' μπορεί και να σας αρέσει.
Ο Καραμπεάζης θα έλεγε: Με αγωνιστικούς χαιρετισμούς...
Και ο Πανότας θα έλεγε: Σχεδόν...